Ρωγμές της θηλής: Τι είναι, ποια τα αίτια και πώς θα φροντίσετε το στήθος κατά τον θηλασμό

Οι ρωγμές της θηλής επηρεάζουν έως και το 90% των μητέρων που θηλάζουν. Μπορούν να είναι απίστευτα επώδυνες, να οδηγήσουν σε επιπλοκές όπως μαστίτιδα και να κάνουν τις μαμάδες να σταματήσουν να θηλάζουν πριν είναι έτοιμες. Υπάρχουν πολλές αιτίες των ραγισμένων και αιμορραγικών θηλών, αλλά συχνά σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο το μωρό σας θηλάζει.

Τι είναι η ρωγμή της θηλής;

Οι ρωγμές της θηλής είναι επώδυνες ρωγμές στο δέρμα της θηλής. Συχνά επηρεάζουν τις μητέρες που θηλάζουν καθώς τα μωρά τους μαθαίνουν να θηλάζουν. Μια σχισμή της θηλής μπορεί να συμβεί σε έναν ή και στους δύο μαστούς και μπορεί να προκαλέσει τη θηλή να είναι κόκκινη, επώδυνη, ξηρή και φθαρμένη. Η κατάσταση είναι συχνά προσωρινή και όχι σοβαρή, αλλά μπορεί να κάνει τον θηλασμό πολύ άβολο.

Εάν επιδεινωθεί, οι θηλές σας μπορεί να αιμορραγούν ή να εμφανίσουν πληγές ή κρούστα. Εάνδιστάζετε να θηλάζετε λόγω του πόνου, μπορεί να αναπτύξετε ερεθισμό ή μαστίτιδα και η πάθηση μπορεί να επηρεάσει την παροχή γάλακτος .

Είναι συχνές οι θηλές που ραγίζουν ή αιμορραγούν όταν θηλάζετε;

Ναι. Οι ραγισμένες ή αιμορραγικές θηλές είναι ένα κοινό πρόβλημα για τις μητέρες που θηλάζουν. Στην πραγματικότητα, περίπου το 80 με 90 τοις εκατό των γυναικών που θηλάζουν εμφανίζουν ρωγμές στη θηλή.

Μερικές φορές μια απλή αλλαγή στη θέση ή στη μέθοδο θηλασμού είναι το μόνο που χρειάζεστε για να αποτρέψετε την επιδείνωση των ρωγμών της θηλής. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε καλές προσαρμογές που πρέπει να κάνετε.

Είναι φυσιολογικές οι ραγισμένες θηλές;

Όχι. Οι ρωγμές της θηλής είναι συχνές, αλλά δεν είναι φυσιολογικές. Μια ραγισμένη θηλή είναι ένα σημάδι ότι υπάρχει υπερβολική πίεση στον ιστό της θηλής σας. Η λήψη μέτρων για την αποφυγή περαιτέρω τραυματισμού βοηθώντας παράλληλα την επούλωση του ιστού μπορεί να αποτρέψει τις επιπλοκές που σχετίζονται με τις ρωγμές της θηλής.

Τι προκαλεί ρωγμή της θηλής;

Το νεογέννητο δεν πιάνει σωστά τη θηλή. Είναι ίσως από τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μητέρες κατά το θηλασμό.

Τα μωρά με ψηλό ουρανίσκο ή την αδυναμία να ανοίξουν το στόμα τους πολύ συχνά δυσκολεύονται επίσης να πιπιλίσουν αποτελεσματικά. Ο γιατρός του μωρού σας μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν αυτό ισχύει για το μωρό σας.

Άλλες κοινές αιτίες της ρωγμής της θηλής σε μητέρες που θηλάζουν είναι:

Προβλήματα θηλής ή μαστού: Επίπεδες ή ανεστραμμένες θηλές , πρησμένα στήθη και θηλές (οίδημα ) και φουσκωμένα στήθη μπορούν όλα να δυσκολέψουν το μωρό σας να ασφαλίσει σωστά. Αυτό μπορεί να ερεθίσει το δέρμα σας και να προκαλέσει ραγίσματα ή αιμορραγία στις θηλές σας. Εάν το στήθος σας είναι πολύ φουσκωμένο, ο ιστός της θηλής μπορεί να τεντωθεί και να ραγίσει, συμβάλλοντας στο πρόβλημα.

Θήλαστρα: Η εσφαλμένη χρήση θήλαστρου (ρυθμίζοντας την αναρρόφηση πολύ ψηλά, για παράδειγμα) μπορεί να βλάψει τις θηλές σας, προκαλώντας ρωγμές ή αιμορραγία.

Έκζεμα: Οι θηλές σας μπορεί να ραγίσουν ή να αιμορραγήσουν λόγω σοβαρής ξηρότητας δέρματος ή εκζέματος. Το έκζεμα μπορεί να εμφανιστεί ως φολιδωτά κόκκινα μπαλώματα του δέρματος που μπορεί να είναι φαγούρα ή επώδυνα. Ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν έκζεμα για πρώτη φορά ενώ είναι έγκυες.

Λάβετε υπόψη ότι είναι πιθανό να υποφέρετε από περισσότερες από μία από αυτές τις καταστάσεις ταυτόχρονα.

Πώς μοιάζει μια ραγισμένη θηλή;

• Κρούστα, με ξεφλουδισμένο δέρμα ή ψώρα πάνω ή γύρω από τη θηλή σας.
• Κόκκινο και ξηρό, μερικές φορές με πιο έντονη ερυθρότητα στην άκρη.

Πώς γίνεται η διάγνωση των ρωγμών της θηλής;

Ο γιατρός σας μπορεί να διαγνώσει τις ρωγμές της θηλής σας κατά τη διάρκεια μιας φυσικής εξέτασης.

Τι πρέπει να κάνω εάν έχω ρωγμές στη θηλή;

Υπάρχουν πολλές θεραπείες στο σπίτι για τις ρωγμές της θηλής. Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να μειώσει τον πόνο, να αποτρέψει πιο σοβαρή βλάβη του δέρματος και να σας βοηθήσει να ξεκινήσετε την επούλωση.

Συμβουλές κατά τη διάρκεια του θηλασμού

• Ελέγξτε το μάνδαλο του μωρού σας. Η καλύτερη θέση μανδάλωσης είναι εκτός κέντρου, με περισσότερη θηλή κάτω από το στόμα του μωρού σας. Ένας τρόπος για να το πετύχετε αυτό είναι να ευθυγραμμίσετε τη μύτη τους με τη θηλή σας, έτσι ώστε το κάτω μέρος των ούλων τους να είναι πολύ μακριά από τη βάση της θηλής σας όταν ανοίγουν το στόμα τους. Μόλις ανοίξει το στόμα τους, αγκαλιάστε τα γρήγορα. (Φέρτε το μωρό σας στο στήθος σας, όχι το στήθος σας σε εκείνο.) Η θηλή σας πρέπει να βρίσκεται πολύ πίσω στο στόμα του μωρού σας.
• Δοκιμάστε διαφορετικές θέσεις .Μπορεί να διαπιστώσετε ότι ορισμένες θέσεις διευκολύνουν το μωρό σας να ασφαλίσει σωστά και είναι πολύ πιο άνετες.
• Εφαρμόστε για λίγο ένα κρύο επίθεμα για να μουδιάσει την τραυματισμένη περιοχή της θηλής πριν το θηλασμό. Το κρύο μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου, ιδιαίτερα στην αρχή, που τείνει να πονάει περισσότερο.
• Θηλάζετε συχνά. Ο θηλασμός κάθε δύο έως τρεις ώρες μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της διόγκωσης του μαστού. Ένα φουσκωμένο στήθος είναι πιο δύσκολο για το μωρό σας να το πιάσει.Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα ρηχό μάνδαλο, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε πόνο στη θηλή, ερεθισμό και σκάσιμο.
• Αντλήστε πριν από το θηλασμό. Εάν αντιμετωπίζετε πρόβλημα με τη διόγκωση που προκαλεί ένα ρηχό μάνδαλο, μπορεί να σας βοηθήσει να αντλήσετε για ένα ή δύο λεπτά (κατά προτίμηση χρησιμοποιώντας μια χειροκίνητη αντλία, η οποία είναι πιο ήπια από μια ηλεκτρική αντλία) πριν το θηλάζετε για να προετοιμάσετε τη θηλή για ευκολότερο κλείδωμα.
• Εάν το στήθος σας έχει φουσκώσει ή οι θηλές σας είναι επίπεδες ή ανεστραμμένες, δοκιμάστε να κάνετε "μαλάκωμα αντίστροφης πίεσης ". Αυτό περιλαμβάνει την εφαρμογή απαλής πίεσης με τα δάχτυλά σας γύρω από τη βάση της θηλής, η οποία μπορεί να σας βοηθήσει να δημιουργήσετε μια πιο απαλή θηλή και θηλή για να τα πιάσει το μωρό σας.
• Εξετάστε το ενδεχόμενο άντλησης από την τραυματισμένη πλευρά και το θηλασμό από την άλλη, εάν η άντληση είναι πιο άνετη από τον θηλασμό. Μπορείτε να δώσετε στο μωρό σας που θηλάζει ένα μπιμπερό με το αντλημένο γάλα σας αφού τελειώσει το θηλασμό στη μία πλευρά.
• Αποκλειστικά αντλήστε μέχρι να επουλωθούν οι θηλές σας. Εάν είναι πολύ επώδυνο να θηλάζετε, αλλά η άντληση είναι υποφερτή, μπορείτε να τροφοδοτείτε αποκλειστικά το μωρό σας και να ταΐζετε με μπιμπερό.
• Περιορίστε τη διάρκεια του θηλασμού. Μερικά μωρά θα συνεχίσουν να πιπιλίζουν ακόμα και όταν δεν παίρνουν γάλα, κάτι που μπορεί να ερεθίσει τις θηλές σας. Ακούστε το μωρό σας να καταπίνει και όταν δεν καταπίνει πλέον, αφαιρέστε το απαλά από το στήθος σας.

Μετά το θηλασμό

• Καθαρίστε τις θηλές σας απαλά. Όταν έχετε ραγισμένη ή αιμορραγική θηλή, ξεπλύνετε το στήθος μετά από κάθε θηλασμό με ζεστό νερό, ταμπονάρετε με μια καθαρή πετσέτα και στεγνώστε τον στον αέρα. Μία φορά την ημέρα, χρησιμοποιήστε ένα απαλό, ήπιο σαπούνι για να καθαρίσετε την πληγή, ξεπλύνετε καλά με νερό και στεγνώστε στον αέρα. Μην χρησιμοποιείτε αντιβακτηριακό σαπούνι ή προϊόντα περιποίησης δέρματος με οινόπνευμα ή αρώματα στις θηλές σας, καθώς μπορεί να στεγνώνουν.
• Χρησιμοποιήστε μια ζεστή κομπρέσα. Μπορεί να σας φανεί καταπραϋντικό να κρατάτε ένα πανί που έχει βουτήξει σε ζεστό νερό (και έχει στύψει) στις πονεμένες θηλές σας για λίγα λεπτά.
• Στεγνώστε τις θηλές σας μετά. Χρησιμοποιήστε μια αντιβακτηριακή κρέμα σύμφωνα με τις οδηγίες. Εάν έχετε μια ανοιχτή πληγή, επισκεφθείτε τον γιατρό σας Μπορεί να συστήσει μια αντιβακτηριακή κρέμα χωρίς ιατρική συνταγή ή να δώσει συνταγή. Ορισμένα από αυτά τα προϊόντα πρέπει να αφαιρεθούν πριν από το θηλασμό, αλλά πολλά δεν το κάνουν εκτός εάν το μωρό σας αντιτίθεται στη γεύση ή τη μυρωδιά.
• Δοκιμάστε λανολίνη. Πολλές μητέρες που θηλάζουν χρησιμοποιούν λανολίνη για επώδυνες, ραγισμένες θηλές. Χρησιμοποιήστε μια μικρή ποσότητα σε μέγεθος μπιζελιού και εφαρμόστε με καθαρά δάχτυλα στην πληγωμένη, τραυματισμένη περιοχή μετά από κάθε τάισμα και αφού κάνετε ντους ή μπάνιο. Χτυπήστε το απαλά: Μην το τρίβετε. Η λανολίνη δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί πριν θηλάσετε το μωρό σας.
• Εφαρμόστε ρευστό γάλα στις θηλές σας. Το μητρικό γάλα έχει θεραπευτικές ιδιότητες που μπορούν να διευκολύνουν τον ερεθισμό και δεν χρειάζεται να το ξεπλύνετε πριν το θηλασμό. Δοκιμάστε επιδέσμους υδρογέλης σχεδιασμένους για την επούλωση της θηλής. Αυτά τα επιθέματα είναι καταπραϋντικά και επιταχύνουν την επούλωση. Προσπαθήστε να αποφύγετε να αγγίξετε την θηλή σας πριν εφαρμόσετε το επίθεμα (τα βακτήρια από τα δάχτυλά σας μπορεί να παγιδευτούν κάτω από το επίθεμα). Για πρόσθετο αποτέλεσμα ψύξης, αποθηκεύστε τα επιθέματα υδρογέλης στο ψυγείο.
• Πάρτε παυσίπονα. Πάρτε ιβουπροφαίνη ή ακεταμινοφαίνη περίπου 30 λεπτά πριν από το θηλασμό για να μειώσετε τον πόνο. Αυτά τα φάρμακα είναι ασφαλή για τις μητέρες που θηλάζουν να λαμβάνουν σε τυπικές δόσεις.
• Φορέστε πλαστικό κέλυφος στήθους. Μερικές φορές οι θηλές σας μπορεί να πονέσουν τόσο που δεν μπορείτε να αντέξετε την πίεση του να φοράτε σουτιέν .Σε αυτή την περίπτωση, δοκιμάστε να φορέσετε ένα πλαστικό κέλυφος στήθους μέσα στο σουτιέν σας για να δημιουργήσετε ένα κενό ανάμεσα στο στήθος σας και το σουτιέν. Ωστόσο, μην χρησιμοποιείτε πλαστικό κέλυφος στήθους εάν το στήθος σας έχει φουσκώσει. Φορώντας τα πάνω σε ένα φουσκωμένο στήθος θα μπορούσε να εμποδίσει τη ροή του γάλακτος και να οδηγήσει σε βουλωμένους αγωγούς .
• Δώστε προσοχή στα σουτιέν θηλασμού. Για να αποτρέψετε τον ερεθισμό του δέρματος από τα σουτιέν θηλασμού, αγοράστε αυτά που είναι άνετα, κατασκευασμένα από φυσικά υφάσματα και ταιριάζουν καλά. Φροντίστε να μην είναι πολύ σφιχτά και να μην έχουν ραφές που τρίβονται.
• Αποφύγετε τα συρμάτινα σουτιέν. Πλένετε συχνά τα σουτιέν θηλασμού με απορρυπαντικό ρούχων χωρίς άρωμα και ξεβγάζετε καλά.
• Αλλάζετε συχνά τα επιθέματα θηλασμού εάν τα χρησιμοποιείτε, καθώς οι υγρές θηλές μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση. Χρησιμοποιήστε επιθέματα θηλασμού που είναι 100 τοις εκατό βαμβάκι.
• Αποφύγετε τα σαπούνια και τα απορρυπαντικά με αρώματα και χημικά. Αυτά μπορεί να είναι ερεθιστικά, γι' αυτό επιλέξτε προϊόντα χωρίς άρωμα.
• Σκεφτείτε τη θεραπεία με LED. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η θεραπεία με δίοδο εκπομπής φωτός είναι χρήσιμη για τη θεραπεία των ρωγμών της θηλής. Έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και βοηθά στην επούλωση των ιστών και τον έλεγχο του πόνου. Η θεραπεία LED δεν είναι επώδυνη ή επεμβατική και δεν έχει παρενέργειες.
• Κρατήστε τα πράγματα καθαρά. Τα βακτήρια μπορούν εύκολα να εισέλθουν στο ραγισμένο, ευαίσθητο δέρμα. Για να αποφύγετε τη μόλυνση, να είστε επιμελείς στο πλύσιμο των χεριών σας πριν αγγίξετε τις θηλές που έχουν ραγίσει ή αιμορραγούν. Τρίψτε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και χλιαρό νερό πριν βγάλετε γάλα ή εφαρμόστε ρευστό γάλα, λανολίνη, κρέμες ή επιθέματα υδρογέλης στο στήθος σας.

Πότε πρέπει να καλέσω τον γιατρό για ραγισμένες ή αιμορραγικές θηλές;

Οι ραγισμένες ή αιμορραγικές θηλές μπορεί να οδηγήσουν σε μόλυνση και ο επώδυνος θηλασμός συχνά σχετίζεται τόσο με τον πρώιμο απογαλακτισμό όσο και με την επιλόχεια κατάθλιψη . Μη διστάσετε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν:

• Μια ραγισμένη θηλή εξακολουθεί να είναι επώδυνη και/ή έχει αιματηρή έκκριση μετά από 24 ώρες
• Παρατηρείτε πυρετό, φλεγμονή, διαρροή, πύον, μια πολύ τρυφερή φουσκάλα ή άλλα σημάδια μόλυνσης
• Η θηλή σας είναι γυαλιστερή ή ξεφλουδισμένη ή η θηλή σας καίγεται
• Έχετε πόνο στη θηλή που αντανακλά στο στήθος
• Οι ραγισμένες ή αιμορραγικές θηλές – και ο πόνος που τη συνοδεύει – παρεμποδίζουν το θηλασμό.
• Ποιες είναι οι επιπλοκές μιας ραγάδας της θηλής;
• Οι ραγάδες της θηλής που δεν έχουν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσουν σε:
• Αιμορραγία. Μια ραγισμένη θηλή μπορεί να ερεθιστεί τόσο πολύ που να αρχίσει να αιμορραγεί.
• Μόλυνση. Τα βακτήρια μπορούν να εισέλθουν στο σώμα σας μέσω μιας ρωγμής της θηλής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα βακτήρια που εισέρχονται μέσω μιας ρωγμής της θηλής μπορεί να σχηματίσουν απόστημα και να οδηγήσουν σε μαστίτιδα κατά τη γαλουχία . Εκτός από τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών, ο γιατρός σας μπορεί να χρειαστεί να ανοίξει τυχόν αποστήματα.

Μολύνσεις θηλών

Ο πόνος στις θηλές και ο πόνος στο στήθος που αναπτύσσεται μετά από μια περίοδο άνετης σίτισης προκαλούνται πιθανότατα από βακτηριακή λοίμωξη ( Staphylococcus aureus ή «σταφυλόκοκκος»), μόλυνση από Candida albicans ή και τα δύο. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας .

Μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί εάν τα βακτήρια ή ο μύκητας προκαλούν προβλήματα. Μερικές φορές οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν μυκητίαση μετά από μια σειρά αντιβιοτικών.

Οι λοιμώξεις της θηλής μπορούν να μεταδοθούν πέρα δώθε μεταξύ μητέρας και μωρού. Εάν έχετε μόλυνση της θηλής, τόσο εσείς όσο και το μωρό σας θα χρειαστείτε θεραπεία. Ο γιατρός σας θα συνταγογραφήσει τη θεραπεία σας ανάλογα με το αν υποψιάζεται μύκητα ή βακτηριακή λοίμωξη. Η θεραπεία σας μπορεί να περιλαμβάνει από του στόματος τζελ ή σταγόνες, αλοιφές ή αντιβιοτικά. Ορισμένοι γιατροί μπορεί να συνταγογραφήσουν έναν συνδυασμό θεραπειών για τις θηλές σας.

Πρόληψη ρωγμών από το θηλασμό

Σωστή τοποθέτηση. Δεν χρειάζεται να επανατοποθετήσετε τον εαυτό σας ή να μετακινήσετε το σώμα σας ενώ το μωρό σας θηλάζει. Το μωρό σας δεν πρέπει να γυρίσει το κεφάλι του για να βρει τη θηλή σας.

Σωστό κούμπωμα. Το μωρό σας θα πρέπει να θηλάζει με γεμάτο στόμα πάνω από τη θηλή σας και το μεγαλύτερο μέρος της θηλαίας σας. Με αυτόν τον τρόπο, το πιπίλισμα δεν ασκεί υπερβολική πίεση στη θηλή σας.

Είναι ασφαλές για το μωρό μου να θηλάσει εάν οι θηλές μου έχουν ραγίσει ή αιμορραγούν;

Ναί. Το μωρό σας μπορεί να καταπιεί λίγο αίμα και να το δείτε να βγαίνει στην πάνα του, αλλά δεν θα του κάνει κακό. Εάν αντλείτε, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το μητρικό γάλα σας έχει μια ροζ απόχρωση. Αυτό οφείλεται στο αίμα από τις ραγισμένες θηλές σας και δεν θα βλάψει το μωρό σας.

Μην θηλάζετε μέχρι να επουλωθούν οι θηλές σας, ωστόσο, εάν έχετε:

• Ηπατίτιδα C: Εάν έχετε ραγισμένες ή αιμορραγικές θηλές, σταματήστε προσωρινά το θηλασμό, γιατί μέχρι να λάβετε θεραπεία ο ιός μπορεί να περάσει μέσω μολυσμένου αίματος.
• Τοξοπλάσμωση: Θεωρητικά είναι πιθανό το παράσιτο να περάσει στο μωρό σας μέσω του θηλασμού, εάν έχουν ραγίσει ή αιμορραγούν οι θηλές σας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ή δύο μετά τη μόλυνση.

Αγγελική Ρέβελα
Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός ΜD,MSc,PhD
email: drrevela@gmail.com

Δείτε όλο το αφιέρωμα για την Εβδομάδα Θηλασμού 2022 εδώ