Η παχυσαρκία αυξάνει τις πιθανότητες αποβολής

Με τον όρο αποβολή (ή παλίνδρομη κύηση) αναφερόμαστε την απώλεια του κυήματος πριν τη συμπλήρωση 20 εβδομάδων κύησης. Έχει υπολογιστεί, πως έως και το 26% όλων των κυήσεων και έως το 10% των κλινικώς αναγνωρισμένων κυήσεων καταλήγουν σε αποβολή.

Ο όρος «κλινικώς αναγνωρισμένες κυήσεις» χρησιμοποιείται προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι βιοχημικές κυήσεις, που αναγνωρίσθηκαν μόνον με τη μέτρηση β-χοριακής (ή test κύησης) και κατέληξαν σε αποβολή. Επιπροσθέτως φαίνεται, πως το 80% των αποβολών λαμβάνουν χώρα κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ενώ ο κίνδυνος για αποβολή πέφτει σημαντικά μετά τη συμπλήρωση των 12 εβδομάδων κύησης (Dugas & Slane,2022).

Τι ορίζουμε ως παχυσαρκία;

Ένα βασικό εργαλείο μέτρησης, που χρησιμοποιείται στη διάγνωση της παχυσαρκίας είναι ο Δείκτης Μάζας/ Σώματος (Body Mass Index/ BMI). Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος σε κιλά με το ύψος σε μέτρα υψωμένο στο τετράγωνο, οπότε η μονάδα του BMI είναι τα Kg/m^2. Ανάλογα με τη μέτρηση αυτή ο καθένας κατατάσσεται στις παρακάτω κατηγορίες (Panuganti και συνεργάτες, 2023):

• Λιποβαρής: BMI μικρότερος των 18,5 Kg/m^2
• Φυσιολογικό βάρος (Νορμοβαρής): BMI μεταξύ των 18,5Kg/m^2 και των 24,9Kg/m^2
• Υπέρβαρος: BMI μεταξύ των 25 Kg/m^2 και των 29,9 Kg/m^2
• Παχύσαρκος (τάξης 1): BMI μεταξύ των 30 Kg/m^2 και των 34,9 Kg/m^2
• Παχύσαρκος (τάξης 2): BMI μεταξύ των 35 Kg/m^2 και των 39,9 Kg/m^2
• Παχύσαρκος (τάξης 3): BMI μεγαλύτερος των 40 Kg/m^2

Σε μελέτη του 2006 (Kapantais και συνεργάτες, 2006) στα πλαίσια της οποίας ελήφθησαν υπόψη στοιχεία από το ιστορικό 17,341 ανδρών και γυναικών, που κατοικούσαν στην Ελλάδα και είχαν ηλικία μεταξύ των 20 και των 70 ετών, υπολογίστηκε, πως ο μέσος BMI ανήρχετο στα 26,5 (27,3 Kg/m^2 για τους άνδρες και 25,7 Kg/m^2 για τις γυναίκες). Το δε ποσοστό του πληθυσμού, που παρουσίαζε παχυσαρκία έφθανε το 22,5% (26% για τους άνδρες και 25,7% για τις γυναίκες), ενώ υπέρβαρο ήταν το 35,2% του πληθυσμού (41,1% των ανδρών και 29,9% των γυναικών). Τα δε ποσοστά παχυσαρκίας παρέμεναν περίπου σταθερά ανεξάρτητα από την ηλικία, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά μεταξύ των γυναικών παρουσίαζαν αυξητική τάση με την ηλικία.

Σε γενικές γραμμές θεωρούμε, πως η εκδήλωση της παχυσαρκίας συνδέεται με την «ανισορροπία» μεταξύ της προσλαμβανόμενης από την τροφή ενέργειας και της καταναλισκόμενης ενέργειας για την κάλυψη των σωματικών αναγκών. Η παχυσαρκία είναι μία πολυπαραγοντική νόσος και η ανάλυση των αιτίων της, που κατά περίπτωσιν είναι γενετικά, πολιτισμικά και κοινωνικά, κείται πέραν του σκοπού στου παρόντος πονήματος. Άλλα αίτια της παχυσαρκίας περιλαμβάνουν τη μειωμένη σωματική δραστηριότητα, τις διαταραχές ύπνου, ενδοκρινικές διαταραχές, λήψη κάποιων τύπων φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και την κατανάλωση τροφίμων, που έχουν υποστεί έντονη επεξεργασία και χαρακτηρίζονται από την εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες (Panuganti και συνεργάτες, 2023).

Τι σχέση έχει η παχυσαρκία της γυναίκας με τις πιθανότητες για αποβολή;

Στη διεθνή βιβλιογραφία μπορεί κάποιος να βρει πλήθος ανασκοπικών άρθρων (άρθρων, που συλλέγουν και εκθέτουν τα αποτελέσματα των επιστημονικών μελετών, που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο θέμα) (Boots & Stephenson, 2011; Oostingh και συνεργάτες, 2019), αλλά και μελετών παρατήρησης, (de Weerd και συνεργάτες, 2003; Lash & Armstrong, 2009; Hahn και συνεργάτες, 2014; Ghimire και συνεργάτες, 2020; Wootton και συνεργάτες, 2023; Boxem και συνεργάτες, 2024), εκ των στοιχείων των οποίων προκύπτει σαφής συσχέτιση μεταξύ της παχυσαρκίας της γυναίκας πριν από την εγκυμοσύνη, αλλά και κατά τα πρώτα στάδια αυτής, με την αύξηση των πιθανοτήτων εκδήλωσης αποβολής. Σημειώνεται δε, πως τα συμπεράσματα αυτά προέκυψαν από την ανάλυση του ιστορικού εκατοντάδων χιλιάδων γυναικών.

Μάλιστα, οι συντάκτες παλαιότερης μελέτης, που ανέλυσαν τα δεδομένα, που προέκυψαν από 2349 κυήσεις, οι οποίες είχαν προκύψει χάρη σε μεθόδους υποβοηθουμένης αναπαραγωγής, παρατήρησαν, ότι και στις περιπτώσεις αυτές οι παχύσαρκες γυναίκες διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο αποβολής (Wang και συνεργάτες, 2002) (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12055331/).

Συμπερασματικά…

Όπως τονίζουν, όλοι οι ερευνητές, που καταπιάστηκαν με το θέμα της σχέσης της παχυσαρκίας της γυναίκας με την αύξηση των πιθανοτήτων για αποβολή, είναι σημαντικό η ενδιαφερόμενη να καταφέρει να ελέγξει το βάρος της, ει δυνατόν πριν την έναρξη των προσπαθειών για επίτευξη κύησης είτε με φυσικό τρόπο, είτε δια της καταφυγής σε μεθόδους υποβοηθουμένης αναπαραγωγής.

Δείτε στο παρακάτω video πώς μπορείτε να ελέγξετε το βάρος σας χάρη στην κλινική υπνοθεραπεία!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία}

^{Boots C, Stephenson MD. Does obesity increase the risk of miscarriage in spontaneous conception: a systematic review. Semin Reprod Med. 2011 Nov;29(6):507-13. doi: 10.1055/s-0031-1293204. Epub 2011 Dec 8. PMID: 22161463.}

^{Boxem AJ, Blaauwendraad SM, Mulders AGMGJ, Bekkers EL, Kruithof CJ, Steegers EAP, Gaillard R, Jaddoe VWV. Preconception and Early-Pregnancy Body Mass Index in Women and Men, Time to Pregnancy, and Risk of Miscarriage. JAMA Netw Open. 2024 Sep 3;7(9):e2436157. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2024.36157. PMID: 39298166; PMCID: PMC11413718.}

^{de Weerd S, Steegers-Theunissen RP, de Boo TM, Thomas CM, Steegers EA. Maternal periconceptional biochemical and hematological parameters, vitamin profiles and pregnancy outcome. Eur J Clin Nutr. 2003 Sep;57(9):1128-34. doi: 10.1038/sj.ejcn.1601654. PMID: 12947432.}

^{Ghimire PR, Akombi-Inyang BJ, Tannous C, Agho KE. Association between obesity and miscarriage among women of reproductive age in Nepal. PLoS One. 2020 Aug 6;15(8):e0236435. doi: 10.1371/journal.pone.0236435. PMID: 32760090; PMCID: PMC7410243.}

^{Hahn KA, Hatch EE, Rothman KJ, Mikkelsen EM, Brogly SB, Sørensen HT, Riis AH, Wise LA. Body size and risk of spontaneous abortion among danish pregnancy planners. Paediatr Perinat Epidemiol. 2014 Sep;28(5):412-23. doi: 10.1111/ppe.12142. PMID: 25225009; PMCID: PMC4356022.}

^{Kapantais E, Tzotzas T, Ioannidis I, Mortoglou A, Bakatselos S, Kaklamanou M, Lanaras L, Kaklamanos I. First national epidemiological survey on the prevalence of obesity and abdominal fat distribution in Greek adults. Ann Nutr Metab. 2006;50(4):330-8. doi: 10.1159/000094296. Epub 2006 Jul 3. PMID: 16825761.}

^{Lash MM, Armstrong A. Impact of obesity on women's health. Fertil Steril. 2009 May;91(5):1712-6. doi: 10.1016/j.fertnstert.2008.02.141. Epub 2008 Apr 14. PMID: 18410940.}

^{Oostingh EC, Hall J, Koster MPH, Grace B, Jauniaux E, Steegers-Theunissen RPM. The impact of maternal lifestyle factors on periconception outcomes: a systematic review of observational studies. Reprod Biomed Online. 2019 Jan;38(1):77-94. doi: 10.1016/j.rbmo.2018.09.015. Epub 2018 Oct 26. PMID: 30424937.}

^{Panuganti KK, Nguyen M, Kshirsagar RK. Obesity. [Updated 2023 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459357/}

^{Wang JX, Davies MJ, Norman RJ. Obesity increases the risk of spontaneous abortion during infertility treatment. Obes Res. 2002 Jun;10(6):551-4. doi: 10.1038/oby.2002.74. PMID: 12055331.}

^{Wootton RE, Lawn RB, Magnus MC, Treur JL, Corfield EC, Njølstad PR, Andreassen OA, Lawlor DA, Munafò MR, Håberg SE, Davey Smith G, Reichborn-Kjennerud T, Magnus P, Havdahl A. Associations between health behaviours, fertility and reproductive outcomes: triangulation of evidence in the Norwegian Mother, Father and Child Cohort Study (MoBa). BMC Med. 2023 Apr 3;21(1):125. doi: 10.1186/s12916-023-02831-9. PMID: 37013617; PMCID: PMC10071662.}