Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, συμβουλεύει η παιδίατρος Μαριαλένα Κυριακάκου!

Με την επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας εμφανίζονται κλινικά και εργαστηριακά ευρήματα, που συσχετίζονται με την απώλεια των νεφρικών ομοιοστατικών, μεταβολικών και ενδοκρινικών λειτουργιών. Η ελάττωση της νεφρικής λειτουργίας επί ΧΝΑ πρέπει να διαρκεί για περισσότερο από τρεις μήνες, ανεξάρτητα από την αιτιολογία της. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της ΧΝΑ στην παιδική ηλικία, ιδίως στα αρχικά της στάδια, είναι σημαντική για την πρόληψη μελλοντικών επιπλοκών.

Στάδια
Η ΧΝΑ διακρίνεται σε ελαφρά, μέτρια, σοβαρή και τελικού σταδίου, ανάλογα με την επιδείνωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης. Στην ελαφρά χρόνια νεφρική νόσο δε διαπιστώνονται συμπτώματα, παρά μόνο παθολογικά ευρήματα στη σύνθεση του αίματος ή των ούρων ή των απεικονιστικών εξετάσεων για περισσότερο από τρεις μήνες. Η έγκαιρη διάγνωση των παιδιών με το πρόβλημα αυτό έχει μεγάλη σημασία για την πρόληψη της επιδείνωσης της νεφρικής τους λειτουργίας. Έτσι, η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία συνιστά να εξετάζονται τα ούρα όλων των παιδιών με ειδικές ταινίες τουλάχιστον δύο φορές πριν από την έναρξη του σχολείου και στην εφηβεία. Επίσης, πρέπει να αξιολογούνται συχνά τα παιδιά με διαταραχές που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης χρονιάς νεφρικής νόσου.

Τα παιδιά με μέτρια ΧΝΑ συνήθως είναι ασυμπτωματικά, όμως ιδίως τα βρέφη παρουσιάζουν καθυστέρηση της αύξησης και δυσκολία στην ανάρρωσή τους από καταβολικές νόσους. Στο στάδιο αυτό επιδεινώνονται οι βιοχημικές διαταραχές. Τα παιδιά με σοβαρή ΧΝΑ παρουσιάζουν συνήθως προοδευτικά επιδεινούμενη καθυστέρηση της αύξησης, υποθρεψία, νεφρική οστεοδυστροφία, αναιμία, μεταβολική οξέωση και αρτηριακή υπέρταση. Η έγκαιρη έναρξη εξωφρενικής κάθαρσης στα παιδιά αυτά είναι απαραίτητη.

Αιτιολογία
Στα πρώτα χρόνια της ζωής, οι συγγενείς ανωμαλίες και η νεφροπάθεια της κυστεοουρητηρικής παλινδρόμησης αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες τελικού σταδίου νεφρικής ανεπάρκειας, ενώ στα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας αυξάνεται προοδευτικά η συχνότητα των σπειραματοπαθειών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σε πολλές μελέτες αναφέρεται υψηλό το ποσοστό παιδιών με τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας από χρόνια πυελονεφρίτιδα.

Καθυστέρηση της σωματικής αύξησης
Η καθυστέρηση της σωματικής αύξησης αποτελεί συχνό και σημαντικό πρόβλημα των παιδιών με ΧΝΑ, που συχνά προκαλεί ελάττωση του τελικού ύψους, με αποτέλεσμα τη δυσμενή επίδραση στην ψυχολογική τους κατάσταση και στην κοινωνική τους προσαρμογή.

Η καθυστέρηση στην αύξηση στη ΧΝΑ συμβαίνει σε δύο κυρίως περιόδους, στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής και κατά τη διάρκεια της εφηβείας.

Οι παθογενετικοί μηχανισμοί της καθυστέρησης της αύξησης των παιδιών με ΧΝΑ δεν έχουν προσδιοριστεί με ακρίβεια. Σπάνια ενοχοποιείται μια συγκεκριμένη αιτία, ενώ συνήθως συμβάλλουν περισσότεροι παράγοντες. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που συσχετίζονται με τη σοβαρότητα της καθυστέρησης της αύξησης είναι η ηλικία εμφάνισης της ΧΝΑ, η διάρκειά της και η πρωτοπαθής νόσος που την προκάλεσε. Έτσι, τα παιδιά με συγγενή νεφροπάθεια εμφανίζουν σημαντική καθυστέρηση στην αύξηση.

Συνήθως, με την αποτελεσματική διατροφική παρέμβαση και την αντιμετώπιση των μεταβολικών προβλημάτων των παιδιών με ΧΝΑ, διατηρείται ικανοποιητική αύξηση. Όμως, μερικές φορές είναι απαραίτητη η χορήγηση βιοσυνθετικής ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης. Η θεραπεία αυτή συμβάλλει στη βελτίωση του τελικού ύψους των παιδιών με ΧΝΑ και δεν έχουν διαπιστωθεί σημαντικές παρενέργειες.

Θεραπεία εκλογής των παιδιών με τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας θεωρείται η επιτυχής μεταμόσχευση νεφρού. Όμως, συνήθως η προσωρινή υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας με εξωνεφρική κάθαρση είναι αναγκαία και απαραίτητη μέχρι να γίνει η νεφρική μεταμόσχευση. Η εξωνεφρική κάθαρση γίνεται είτε με αιμοκάθαρση, σε ειδικές Μονάδες Τεχνητού Νεφρού τρεις φορές την εβδομάδα ή με χρόνια περιτοναϊκή κάθαρση. Στα παιδιά προτιμάται η αυτοματοποιημένη περιτοναϊκή κάθαρση. Με την τεχνική αυτή οι αλλαγές του διαλύματος γίνονται με ειδικό μηχάνημα στη διάρκεια της νύχτας, ενώ το παιδί κοιμάται, τα παιδιά έχουν ικανοποιητική ποιότητα ζωής και μπορούν να παρακολουθούν κανονικά το σχολείο και να ζουν φυσιολογικά.

Θα χαρώ να απαντήσω σε οποιαδήποτε απορία σας εδώ

Δρ.Μαριαλένα Κυριακάκου
www.kyriakakou.gr
inkedin.com/in/kyriakakou
marialenakyriakakou@gmail.com

Πηγή: Kλινική Παιδιατρική, Α.Κωνσταντόπουλος και συνεργάτες