«Η έφηβη κόρη μου καπνίζει, πώς να το αντιμετωπίσω;»

Το ρωτάτε αν καπνίζει και σας λέει πως μυρίζουν τα ρούχα του επειδή στη καφετέρια που πήγε κάπνιζαν ή ότι ο φίλος του ξέχασε τα τσιγάρα του ή τα άφησε για να μην τα βρει η δική του μαμά;

Σημαίνει συναγερμός μέσα σας, σκέφτεστε τι λάθος κάνατε στο μεγάλωμά του και καπνίζει από τόσο μικρό; Μήπως μπαίνετε και στη διαδικασία να αναρωτηθείτε γιατί σας λέει ψέματα και δεν παραδέχεται πως καπνίζει;

Όλες οι παραπάνω είναι αντιδράσεις και σκέψεις πολλών γονιών που ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους που βρίσκεται στην εφηβεία έχει ξεκινήσει μία τόσο βλαβερή συνήθεια όπως το κάπνισμα. Μία διαπίστωση που επίσης κρύβει μέσα της πως το "μικρό" σας μεγαλώνει και αρχίζει να ανεξαρτητοποιείται. Ναι, η εφηβεία είναι όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές η περίοδος που χαρακτηρίζεται από την αμφισβήτηση και την αντίδραση.

«Τι μπορώ να κάνω;»

Μην φωνάζετε, απειλείτε ή τιμωρήσετε το παιδί σας. Εϊναι μία αντίδραση δική σας αυτή που νιώθετε πως χάνετε τον έλεγχο στη ζωή του και που ανακαλύπτετε πως κρατάει μυστικά από εσάς. Άλλωστε το να το τιμωρήσετε δεν σημαίνει πς θα το αναγκάσετε να σταματήσει να καπνίζει, απλά θα προσέχει περισσότερο τις επόμενες φορές μην το "πιάσετε". Θυμηθείτε είστε ο γονιός και όχι ο αστυνομικός!

Eνημερώστε το παιδί σας για τους κινδύνους που ελλοχεύουν και τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία του και στη ζωή του. Μάλιστα, τονίστε του πως είναι το ίδιο υπεύθυνο για την ποιότητα ζωής του.

Μην μπερδεύετε και μην ταυτίζετε το κάπνισμα με τα ναρκωτικά. Το ότι καπνίζει δεν σημαίνει πως έχει πάρει την "κάτω βόλτα" και πως θα καταλήξει στα ναρκωτικά. Βέβαια, είναι λογικό εν μέρει να σκεφτείτε πως αφού καπνίζει κρυφά, μπορεί να κάνει και άλλα πράγματα κρυφά. Ναι, είναι αλήθεια αυτό αλλά εδώ έχουμε να πούμε πως το αν θα μπλέξει το παιδί σας, σημαίνει πως δεν έχετε ήδη φροντίσει - χωρίς αυτό όμως να είναι απόλυτο - από τα προηγούμενα χρόνια να του περάσετε τα σημαντικά μηνύματα και τον σεβασμό για την ίδια του τη ζωή.

Μήπως εσείς καπνίζετε; Αν ναι, μην παραξενεύεστε, απλά μιμείται αυτό που έχει δει από εσάς. Πώς μπορεί ένας γονιός ζητάει από το παιδί του να μην καπνίζει και του κάνει και κήρυγμα μάλιστα όταν κρατάει και ένα αναμμένο τσιγάρο στο χέρι που καπνίζει; Πώς μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος και παράδειγμα προς μίμηση;

Μιλήστε μαζί του για την "ανάγκη" του να καπνίσει. Είναι από μίμηση των φίλων του; Είναι από "μαγκιά"; Για να μην ξεχωρίζει από τους ομοίους του; Για να μην θεωρηθεί συντηρητικό και οπισθοδρομικό; Εδώ χρειάζεται να στηρίξετε την προσωπικότητά του και να του αναφέρετε πως μάγκας είναι εκείνος που σέβεται την υγεία του και την ζωή του και αυτός που ακολουθεί το δικό του δρόμο για μία καλύτερη ποιότητα ζωής και όχι από μίμηση.

«Είμαι μεγάλος πια!»Το κάπνισμα δείχνει στο μυαλό του εφήβου ότι μεγαλώνει και πως μπορεί να ελέγξει τον κόσμο και να τον πάρει στα χέρια του. Επίσης, η "μαγκιά" που αναφέρθηκε προηγουμένως τον κάνει και νιώθει "μέσα" στην ομάδα του, πιο αναγνωρίσιμο. Μιλήστε λοιπόν και δείτε μαζί τους λόγους και τα συναισθήματα που μπορεί να κρύβονται πίσω από αυτή του την συνήθεια.

Δεν θα επιτρέψετε να καπνίζει μέσα στο σπίτι. Μην ξεχνάμε πως ο γονιός είναι αυτός που βάζει τα όρια και όχι ο έφηβος που θα προσπαθήσει να τα ξεχειλώσει και γιατί όχι, να τα σπάσει κιόλας. Βέβαια, βασική προϋπόθεση να μην καπνίζετε και εσείς μέσα στο σπίτι, διαφορετικά "δάσκαλε που δίδασκες..."

Το κάπνισμα κοστίζει! Μιλήστε του ακόμα και για τα έξοδα και το τι θα μπορούσε ο ίδιος να αποκτήσει αν το διακόψει, καθώς θα μπορεί να μαζέψει χρήματα και να αγοράσει κάτι που θεωρεί ότι θα ήθελε.

Επιβραβεύστε την προσπάθειά του να διακόψει το κάπνισμα. Μιλήστε μαζί του και εξηγήστε του πως θα τον βοηθήσετε να φτιάξει ένα πλάνο σταδιακής διακοπής, όπου θα τον επιβραβεύετε όταν κατακτά τον κάθε στόχο του, έτσι ώστε να τονωθεί και ο ίδιος αλλά και να γίνεται ακόμα πιο δυνατό το κίνητρό του.

Ζητήστε τη συμβουλή ειδικού. Αν νιώθετε πως τα πράγματα ξεφεύγουν κατά πολύ, μπορείτε να πάτε μαζί του σε έναν πνευμονολόγο που μάλιστα είναι και ειδικός στη διακοπή του καπνίσματος (υπάρχουν στα νοσοκομεία τα σχετικά ιατρεία) ώστε να ενημερωθεί ακόμα πιο υπεύθυνα και επίσημα όχι μόνο για τις βλαβερές συνέπειες αλλά και για τον σχεδιασμό της πιθανής διακοπής του καπνίσματος.

Μείνετε δίπλα του αν δεν θέλει να το κόψει. Με το ζόρι σίγουρα δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Σίγουρα είναι πιο καλό για το παιδί σας να νιώσει ότι θέλετε να το στηρίξετε και πως είστε δίπλα του - είναι το παιδί σας μην το ξεχνάτε - και ίσως σιγά σιγά όταν του περάσει η αντιδραστική συμπεριφορά να σκεφτεί όσα του έχετε πει...

Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή

Κάντε τις ερωτήσεις σας στην Ψυχοθεραπεύτρια της σελίδας μας εδώ!

image Found on fashiongrunge.com