Ατοπική δερματίτιδα - Έκζεμα: όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς σε ένα άρθρο
Με αφορμή το Συνέδριο που διοργάνωσε το Κολλέγιο Αλλεργιολογίας «Το αλλεργικό "παιδί" και οι εξελίξεις», είχα την ευκαιρία να μάθω αρκετά πράγματα ως μαμά γύρω από τις αλλεργίες και πώς εκδηλώνονται στο δέρμα.
Πραγματικά εντυπωσιάστηκα από όλα εκείνα που άκουσα, και είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με τον κ. Δουλαδίρη Νικόλαο, Αλλεργιολόγο, Επιμελητή Α΄, Μονάδα Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Β΄ΠΠΚ Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π&Α Κυριακού» λύνοντας αρκετές από τις απορίες που είχα η ίδια ως μαμά αλλά μερικές από τις απορίες που έχετε εσείς.
Ατοπική Δερματίτιδα - Έκζεμα στα παιδιά
Ας αρχίσουμε από τα βασικά. Όλες οι μαμάδες διαχωρίζουμε την ατοπική δερματίτιδα από το έκζεμα όταν συνομιλούμε, κάτι που είναι λάθος. Σύμφωνα με τον κ. Δουλαδίρη «Το έκζεμα ή ατοπική δερματίδα είναι χρόνια, υποτροπιάζουσα διαταραχή της ανώτερης στιβάδας του δέρματος που προκαλεί κνησμό (φαγούρα), ξηροδερμία και εξάνθημα».
Η ατοπική δερματίτιδα ξεκινά από την παιδική ηλικία και κάνει την εμφάνισή της μέσα στους πρώτους έξι μήνες, κάτι που πραγματικά εγώ δεν γνώριζα. Μέχρι και σήμερα που η κόρη μου είναι 9 ετών, αν και μαμά, πίστευα ότι η μικρή μου από τη στιγμή που δεν έχει εμφανίσει ποτέ ατοπική δερματίτιδα δεν υπήρχε περίπτωση να εμφανίσει ποτέ στη ζωή της. Κάτι που φυσικά ήταν λάθος. Σύμφωνα με τον κ. Δουλαδίρη η ατοπική δερματίτιδα είναι κληρονομική: «Η ατοπική δερματίτιδα φαίνεται ότι είναι κληρονομική νόσος και τα γονίδιά παίζουν σημαντικό ρόλο. Στις περισσότερες φορές υπάρχει και κάποιος άλλος στην οικογένεια με ατοπική δερματίτιδα». Με λίγα λόγια, μπορεί να μην έχουμε εμείς ως γονείς ατοπική δερματίτιδα ή οι γονείς μας αλλά μπορεί να εμφανίσουν τα παιδιά μας, εξαιτίας των γονιδίων μας.
Ατοπική δερματίτιδα-Έκζεμα : Συμπτώματα και θεραπεία
Σίγουρα, πολλοί ίσως να αναρωτιέστε πώς μπορείτε να αναγνωρίσετε την ατοπική δερματίτιδα. Όπως ανέφερε και ο αλλεργιολόγος «συνήθως εμφανίζονται τα σημάδια στον αυχένα, στα χέρια μπροστά από τους αγκώνες και τα πόδια κυρίως πίσω από τα γόνατα. Το δέρμα είναι κόκκινο, υπάρχει έντονος κνησμός, οίδημα, φυσσαλίδες ή εκζεματοειδείς ουλές.»
Μόλις λοιπόν παρατηρήσετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρό σας. Μόνο αν τα συμπτώματα είναι σε έξαρση και έντονα -για παράδειγμα το παιδί να παρατά κάθε ασχολία του για να ξύσει το σημείο που το ενοχλεί και διαμαρτύρεται- απευθύνεστε σε έναν εξειδικευμένο δερματολόγο. Η θεραπεία που θα σας προταθεί όπως ανέφερε και ο κ. Δουλαδίρης είναι «η αποφυγή ερεθιστικών σαπουνιών, η αποφυγή συγκεκριμένων αλλεργιογόνων τροφών (γάλα, αυγό, σιτηρά, ξηροί καρποί), ίσως να χορηγηθούν κάποια αντιϊσταμινικά φάρμακα (από το στόμα) και φυσικά η ενυδάτωση του δέρματος. Θα πρέπει ένα παιδί να κάνει μπάνιο καθημερινά και να χρησιμοποιεί ενυδατικές κρέμες με μαλακτικά. Όλα τα παραπάνω αν γίνουν σωστά θα βοηθήσουν στην μείωση των υποτροπών!».
«Περνάει το έκζεμα γιατρέ;», ήταν μία από τις ερωτήσεις που έκανα στον κ. Δουλαδίρη μιας και αυτή είναι η πιο συχνή ερώτηση που κάνουν και οι γονείς που έχουν ένα παιδί με ατοπική δερματίτιδα. Το μόνο τους άγχος είναι αν το παιδί τους θα ταλαιπωρείται εφόρου ζωής ή κάποια στιγμή θα "εξαφανιστεί". Ο γιατρός ήταν ξεκάθαρος στην απάντησή του. «Δεν περνάει αλλά μπορεί να αντιμετωπισθεί, αρκεί οι γονείς να είναι δίπλα στο παιδί τους και να ακολουθούν κατά γράμμα τις συμβουλές που έχει ο δώσει ο παιδίατρός τους. Θα πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτό και να εφαρμόζουν τη θεραπεία στο παιδί συνεχώς. Να χρησιμοποιούν μαλακτικές κρέμες, όχι γαλακτώματα, ειδικές μαλακτικές κρέμες που μπορούν να προμηθευτούν από το φαρμακείο και να τις εφαρμόζουν τακτικά. Να μην αφήνουν ούτε λεπτό το δέρμα χωρίς ενυδάτωση. Μπορεί να ακούγεται κουραστικό αλλά είναι μια διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται αν θέλουν το δέρμα του παιδιού να έχει καλύτερη εικόνα!».
Επίσης ο γιατρός τόνισε ότι εμείς οι γονείς μπερδεύουμε τις καλλυντικές ενυδατικές κρέμες, με τις κρέμες που έχουν φτιαχτεί ειδικά για να αντιμετωπίζεται μια τέτοια κατάσταση όπως η ατοπική δερματίτιδα, εξηγώντας ότι εκείνες που περιέχουν μαλακτικά και πρεβιοτικά βελτιώνουν τα συμπτώματα και περιορίζουν τις λοιμώξεις.
Η αλήθεια είναι πως ως γονείς, όταν βλέπουμε ότι το μωρό μας εμφανίζει ερυθρότητα, οίδημα ή φυσσαλίδες, σπεύδουμε στον παιδίατρο και κάνουμε ό,τι μας πει για να αντιμετωπίσουμε τις βλάβες του δέρματος. Όταν όμως βλέπουμε ότι τα συμπτώματα αυτά ελαχιστοποιούνται ή καταστέλλονται, σταματάμε τη θεραπεία, κάτι που είναι λάθος. Ένα παιδί με ατοπικη δερματίτδα θα συνεχίσει να έχει ατοπική δερματίτιδα ακόμη και στην ενήλικη ζωή του για αυτό και οι γονείς θα πρέπει να κάνουν τη φροντίδα του ατοπικού δέρματος, κομμάτι της καθημερινής ρουτίνας. Όσο νωρίτερα αντιμετωπίζεται το πρόβλημα, τόσο καλύτερα!
Τέλος θα κλείσω με δύο ερωτήσεις που κάνουν τακτικά οι αναγνώστες στο site μας. «Τι προϊόντα να χρησιμοποιήσω;», «Πώς μπορεί να γίνει πιο εύκολη η ζωή του παιδιού μου στο σχολείο; Ειδικά όταν έχει έντονη φαγούρα;». Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι απλές: Να κρατά ενυδατωμένο το δέρμα του και αυτό θα το καταφέρει μόνο αν η μαμά έχει βάλει στην τσάντα του παιδιού της κάποια μαλακτική κρέμα για την καταπολέμηση της ξηρότητας, την αποκατάσταση του φραγμού και μικροβιώματος του δέρματος.
Κάνοντας μια μικρή βόλτα στο φαρμακείο της γειτονιάς μου (για να δώσω και μια απάντηση στο παραπάνω ερώτημα), η φαρμακοποιός μου η Γιώτα, μου πρότεινε τη σειρά Lipikar της La Roche-Posay που είναι κατάλληλη για το πολύ ξηρό δέρμα ή δέρμα με ατοπική δερματίτιδα και είναι κατάλληλη από τις πρώτες ημέρες ζωής των νεογέννητων. Όσο για τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας, για να το έχετε πάντα μαζί σας, το Lipikar Stick AP+ είναι το στικ που ανακουφίζει άμεσα από τον κνησμό και προλαμβάνει τις επιμολύνσεις.
Το συγκεκριμένο μάλιστα μου το πρότεινε και για την δική μου κόρη, για να αντιμετωπίζει τις κοκκινίλες και τον κνησμό που έχει μόνη της, όταν οι κάμπιες κάνουν την εμφάνισή τους στο σχολείο. Καλό πλύσιμο της περιοχής που έχει κοκκινίσει και εφαρμογή του στικ.
Και μην ξεχνάτε ότι η εφαρμογή οποιασδήποτε κρέμας και αν επιλέξετε, θα πρέπει να γίνεται σε καθαρό δέρμα. Αυτό που τόνισε και ο κ. Δουλαδίρης όταν του έκανα αυτή την ερώτηση ήταν ότι «τα παιδιά πρέπει να πλένουν πολύ καλά την περιοχή που έχει κοκκινίσει ή που νιώθουν φαγούρα, πριν εφαρμόσουν κάποια μαλακτική κρέμα».
Ελπίζω πραγματικά να έχουν λυθεί αρκετές από τις απορίες σας σχετικά με την ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα (πείτε το όπως θέλετε το ίδιο είναι), πώς να την αντιμετωπίσετε και πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να έχει καλύτερη ποιότητα ζωής καθώς μεγαλώνει και ενηλικιώνεται.