Η θεραπεία μέσω της μουσικής (μουσικοθεραπεία) είναι σήμερα μια επιστήμη που περιλαμβάνει διαφορετικά είδη προσέγγισης. Ένας τρόπος προσέγγισης, αυτό που ονομάζεται διεθνώς Music medicine δηλαδή ‘’μουσική ως φάρμακο’’ είναι το να χρησιμοποιήσεις κάποια προεπιλεγμένα μουσικά κομμάτια. Υπάρχει και η άλλη προσέγγιση της μουσικοθεραπείας που κατά την άποψή μου είναι πιο χρόνια, πιο σημαντική που λέγεται βιωματική θεραπεία, οπού εκεί ένας ειδικά εκπαιδευμένος θεραπευτής προσφέρει υπηρεσίες μουσικοθεραπείας.
Ένας μουσικοθεραπευτής αποβλέπει στη χρήση των ήχων και της μουσικής στα πλαίσια μιας θεραπευτικής σχέσης που επιδιώκει αλλαγές, λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο που εκφράζεσαι, που μιλάς, που κινείσαι, από τον τρόπο που αρθρώνεις μια λέξη. Ο καθένας μας έχει τον δικό του μοναδικό τρόπο να λέει τις λέξεις. Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να λέει τη λέξη Σ΄αγαπώ και οι νότες που χρησιμοποιεί να είναι προς τα κάτω, κάποιος άλλος να λέει την ίδια λέξη και η τονικότητα της φωνής του να ανεβαίνει.
Ένας μουσικοθεραπευτής φτιάχνει κλίμακες μέσα από το πώς εκφράζεται ο κάθε ένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο.
Μια χαλαρή, όμορφη και ονειρική μουσική μπορεί να ρίξει τους καρδιακούς παλμούς κάτι που τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούμε φάρμακα για να το επιτύχουμε. Λέγονται Β Bloggers. Ουσιαστικά μπλοκάρουν την αδρεναλίνη και δρουν χαμηλώνοντας τους καρδιακούς παλμούς ή μάλιστα ελαττώνοντας τη πίεση. Είναι σαν αντιυπερτασικά , εναντίον της αδρεναλίνης και είναι πάρα πολύ χρήσιμα. Είναι τα φάρμακα εκλογής σε κάποιον που έχει πάθει έμφραγμα, σε άτομα μετά από bypass , από αγγειοπλαστική, που μας ενδιαφέρει να κρατάμε τη λειτουργία της καρδιάς στο ρελαντί.
Τι μπορούμε να πετύχουμε με τη μουσική
Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με τη μουσική. Η μουσικοθεραπεία βοηθάει στη μείωση του άγχους, στην καταπολέμηση της αϋπνίας ειδικά μέσα σε μονάδα εντατικής θεραπείας που οι ασθενείς χάνουν την αίσθηση του χρόνου καθώς επίσης και σε πολλές ψυχικές διαταραχές. Είναι πολύ χαρακτηριστικό και ξεκίνησε αυτό σε εφαρμογή και σε άτομα με ειδικές ανάγκες ή σε παιδιά που πάσχουν από αυτισμό ή αναπτυξιακές διαταραχές, όπου εκεί βλέπεις τη μεγάλη δύναμη της μουσικής. Άνθρωποι που πριν δεν επικοινωνούσαν καθόλου, ήταν κλεισμένοι στον εαυτό τους, μπορούν μέσα από την μουσικοθεραπεία να δημιουργήσουν και να εκφραστούν.
Στους καρκινοπαθείς, στον πόνο η μουσικοθεραπεία είναι εξαιρετική. Ιδίως σε ασθενείς που βρίσκονται στο τελικό στάδιο, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η μουσική ως ακρόαση μπορεί να αποκαταστήσει ένα μέρος αναισθητικών που δίνονται ενδοφλέβια ή παυσίπονων ουσιών. Υπάρχουν κάποιες μελέτες που ακόμα και στην αναισθησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μουσική , πριν ή κατά τη διάρκεια χειρουργείων , ή σε οδοντιατρικές επεμβάσεις .
Στην καρδιολογία ή στη μονάδα εντατικής θεραπείας ή μέσα στους καρδιολογικούς θαλάμους θέλουμε ήρεμη, γαλήνια και ονειρική μουσική. Κομμάτια που έχουν έναν ονειρικό χαρακτήρα. Κομμάτια που έχουν μέσα κάποια όργανα όπως η άρπα ή το φλάουτο. Για παράδειγμα το Όραμα του Βαγγέλη Παπαθανασίου με τον Βασίλη Σαλέα, τα αργά μέρη. Αργά μέρη ακόμη και από κινηματογραφική μουσική. Τους 15 Εσπερινούς, το Χαμόγελο της Τζοκόντας, του Μάνου Χατζηδάκη. Από δημοτική μουσική υπάρχουν πολλά όμορφα αργά μέρη με κλαρίνο, οι αργοί Ηπειρώτικοι χοροί είναι καταπληκτικοί.
Σε κάποιον που δεν έχει κλασική παιδεία και έχει μεγαλώσει στην επαρχία και αγαπά τη μουσική κατευθυνόμαστε με φλογέρες, κλαρίνα. Δεν υπάρχει συνταγή. Αυτό που λέμε η κλασική μουσική είναι πολύ καλή επιλογή δεν ισχύει για όλους. Γενικά προσπαθούμε να αποφεύγουμε μέσα στις μονάδες εντατική θεραπείας ή σε κάποιους ασθενείς που είναι σε κάποια επείγουσα φάση νοσηλείας, τραγούδια με λόγια. Προσπαθούμε περισσότερο τα Instrumental γιατί τα λόγια καμιά φορά έχουν μια συναισθηματική βαρύτητα που μπορεί να ανησυχήσει κάποιον άνθρωπο .
Από τη άλλη, υπάρχουν μελέτες που μας έχουν δείξει ότι η Techno μουσική είναι στρεσογόνα μουσική. Έχει κάποια επαναλαμβανόμενα μηχανικά ρυθμικά μοτίβα.
Σε κάθε περίπτωση η μουσικοθεραπεία είναι συμπληρωματική θεραπεία και δεν μπορεί να ξεβουλώσει τη βουλωμένη αρτηρία ούτε να αποκαταστήσει την καρδιακή ανεπάρκεια, μπορεί ωστόσο να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Γιάνναρη Μαρία
Καθηγήτρια Πιάνου-Μουσικοθεραπεύτρια
Facebook account
Ιnstagram account
Διαβάστε επίσης
