Οκτώ συχνές ερωτήσεις για το τεστ Παπανικολάου ζητούν απάντηση

Test Παπανικολάου και καλλιέργεια κολπικού υγρού: Σε τι διαφέρουν;

Η διαδικασία λήψης του test Παπανικολάου μοιάζει πολύ με τη διαδικασία λήψης της καλλιέργειας κολπικού υγρού:

• η γυναίκα κάθεται στη γνωστή γυναικολογική θέση (θέση λιθοτομής)
• ο ιατρός εισάγει εντός του κόλπου έναν κολποδιαστολέα, προκειμένου να μπορέσει να δει τον τράχηλο της μήτρας

Εδώ αρχίζουν όμως οι διαφορές, αφού ο ιατρός εντός του κόλπου και της εισόδου του τραχήλου, δεν εισάγει την ψήκτρα (βουρτσάκι) και τη σπάτουλα, που χρησιμοποιεί στη λήψη επιχρίσματος για το test Παπανικολάου, το οποίο στη συνέχεια είτε απλώνεται σε αντικειμενοφόρες πλάκες μονιμοποιείται, είτε διαλύεται μέσα στο φιαλίδιο, που περιέχει ειδικό υγρό.

Για τη λήψη της καλλιέργειας χρησιμοποιούμε ειδικούς βαμβακοφόρους στειλεούς. Οι βαμβακοφόροι στειλεοί μοιάζουν με τα μακριά q – tips, που καθαρίζουμε τα αφτιά μας (βλ εικόνα).

Με έναν ή δύο τέτοιους στειλεούς λαμβάνουμε δείγμα κολπικού υγρού, τόσο από τα τοιχώματα του κόλπου, όσο και από το εσωτερικό (τον αυλό) του τραχήλου της μήτρας. Μετά τη λήψη του δείγματος κολπικού υγρού οι στειλεοί μπαίνουν σε ειδικό (συνήθως πλαστικό) δοκιμαστικό σωλήνα, ο οποίος ενδέχεται να περιέχει ειδική γέλη (gel), που διατηρεί ζωντανά τα μικρόβια, τα οποία εντοπίζονται στο δείγμα κολπικού υγρού, έως ότου αυτό να εξετασθεί από το μικροβιολόγο (ενώ το επίχρισμα εξετάζεται από τον κυτταρολόγο – άλλη μία διαφορά). Υπάρχουν και δοκιμαστικοί σωλήνες χωρίς γέλη, ή άλλοι που περιέχουν αποστειρωμένο φυσιολογικό ορό.

Με την καλλιέργεια κολπικού υγρού εξετάζουμε το ενδεχόμενο εντός αυτού να υπάρχουν παθογόνοι μικροοργανισμοί, οι οποίοι ενδεχομένως να προκαλούν φλεγμονές στον κόλπο ή στον τράχηλο. Αντίθετα, σκοπός του test Παπανικολάου είναι ο εντοπισμός ενδεχόμενων προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο, οι οποίες ενδεχομένως να εξελιχθούν σε καρκίνο.

Με το test Παπανικολάου εντοπίζουμε μόνο προκαρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο ή και άλλες παθολογίες;

Πέραν των ενδεχόμενων προκαρκινικών αλλοιώσεων δύο επιπλέον ευρήματα του test Παπανικολάου είναι:

Φλεγμονή

Ο εντοπισμός φλεγμονής στον τράχηλο ονομάζεται τραχηλίτιδα, ενώ στον κόλπο κολπίτιδα. Η φλεγμονή είναι ένα από τα συνηθέστερα ευρήματα του test Παπανικολάου. Ο κυτταρολόγος, που εξετάζει το επίχρισμα, που ελήφθη από τον κόλπο και τον τράχηλο μπορεί ενίοτε να διακρίνει κύτταρα, που υποδηλώνουν την ύπαρξη φλεγμονής ή ακόμα και μικρόβια ή μύκητες.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει όμως να τονίσουμε, πως το test Παπανικολάου δεν είναι μία εξέταση, που «εξειδικεύεται» στο να εντοπίζει το αίτιο της ενδεχόμενης φλεγμονής. Έτσι είναι συζητήσιμο κατά πόσον η εύρεση φλεγμονής στην εξέταση αυτή είναι πάντα λόγος για περαιτέρω διερεύνηση με καλλιέργεια κολπικού υγρού, ειδικά αν η γυναίκα δεν αναφέρει συμπτώματα, όπως καύσος (κάψιμο), πόνο στη σεξουαλική επαφή, ή αυξημένα κολπικά υγρά, τα οποία είναι συνήθως δύσοσμα και έχουν πράσινο, καφέ ή κίτρινο χρώμα. Επομένως, επαφίεται στον ιατρό σας να συστήσει ή όχι επιπλέον έλεγχο, βασιζόμενος τόσο στο ιστορικό σας, όσο και στην κλινική σας εικόνα.

Πάντως, συχνά η φλεγμονή είναι λόγος να γίνει σύσταση για επανάληψη του test Παπανικολάου εντός χρονικού διαστήματος βραχύτερου του έτους ή μετά από τη χορήγηση της κατάλληλης για τη φλεγμονή θεραπείας. Η σύσταση αυτή γίνεται, διότι η φλεγμονή είναι δυνατόν – ειδικά αν είναι έντονη – να «καλύπτει» τρόπον τινά ενδεχόμενες προκαρκινικές αλλοιώσεις. Τούτο συμβαίνει, επειδή τα κύτταρα, που χαρακτηρίζουν τη φλεγμονή συχνά καθιστούν την εξέταση του επιχρίσματος υπό το μικροσκόπιο από τον κυτταρολόγο δυσχερέστερη.

Ατροφία ή χαμηλή οιστρογονική δράση

Οι δύο αυτοί όροι αντιμετωπίζονται ως ταυτόσημοι. Ο ατροφικός βλεννογόνος (έτσι ονομάζεται ο ιστός – το «δέρμα» – που καλύπτει τον τράχηλο και τον κόλπο) είναι χαρακτηριστικό εύρημα σε γυναίκες, που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση. Οι ωοθήκες των γυναικών αυτών δεν παράγουν πλέον οιστρογόνα. Έτσι η σύνθεση κολλαγόνου (είναι μία πρωτεΐνη – δομικό συστατικό του τοιχώματος του κόλπου) επηρεάζεται αρνητικά και επέρχεται η ατροφία, που χαρακτηρίζεται από κολπική ξηρότητα, πόνο στη σεξουαλική επαφή και υποτροπιάζουσες ενοχλητικές κολπίτιδες.

Σήμερα διαθέτουμε τα μέσα να αντιμετωπίσουμε την ενοχλητική αυτήν κατάσταση, χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία.

Ποια η σχέση του test Παπανικολάου με το HPV – DNA test;

Η διαδικασία λήψης του test Παπανικολάου είναι η ίδια με αυτήν του HPV – DNA test. Όμως, τα δύο αυτά tests διαφέρουν σημαντικά. Με το HPV – DNA test εξετάζουμε, αν έχετε έρθει ή όχι σε επαφή με κάποιο στέλεχος του HPV. Με το test Παπανικολάου εξετάζουμε, αν ο HPV, με τον οποίο έχετε έρθει σε επαφή έχει προκαλέσει προκαρκινικές αλλοιώσεις. Επομένως, υπό μίαν έννοια, οι δύο αυτές εξετάσεις «συμπληρώνουν» η μία την άλλη.

Αφού έκανα το εμβόλιο του HPV (του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας), πρέπει να συνεχίσω να κάνω και test Παπανικολάου;

Ο εμβολιασμός έναντι του HPV, είναι εξαιρετικά σημαντικός, διότι δια αυτού έχουμε επιτύχει τη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης προκαρκινικών αλλοιώσεων, όπως καταδεικνύουν και νέα στοιχεία. Όμως δεν σας καλύπτει κατά 100% από την εκδήλωση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας για δύο λόγους:

• Αν και το νέο εμβόλιο καλύπτει έναντι των 9 «πιο επικίνδυνων» στελεχών, υφίστανται και άλλα στελέχη, που ναι μεν φαίνεται, πως είναι εξαιρετικά πιο απίθανο να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αλλά δεν είναι αδύνατο.
• Αν ο εμβολιασμός έγινε μετά από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών της έφηβης ή της νέας γυναίκας, υφίσταται το ενδεχόμενο αυτή να έχει ήδη έρθει σε επαφή με κάποιο από τα στελέχη HPV, που χαρακτηρίζονται ως «υψηλού κινδύνου». Τότε ο εμβολιασμός δεν την καλύπτει έναντι αυτών των στελεχών.

Γίνεται test Παπανικολάου και στην εγκυμοσύνη;

Από τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία φαίνεται, πως η λήψη test Παπανικολάου κατά τη διάρκεια της κύησης είναι ασφαλής τόσο για τη μητέρα, όσο και για το έμβρυο. Όμως, δεν είναι σίγουρο, πως έχει νόημα να υποβληθείτε στην εξέταση αυτή, όσο είστε έγκυος, αφού τόσο ο περαιτέρω έλεγχος με κολποσκόπηση, κατά τη διάρκεια της οποίας ενδέχεται να χρειαστεί να ληφθεί και βιοψία από τον τράχηλο, όσο και η όποια αντιμετώπιση ενδεχόμενης παθολογίας (με επέμβαση Loop ή Leep), θα πρέπει να λάβουν χώρα μετά τον τοκετό.

Πόσο καιρό μετά την εγκυμοσύνη γίνεται το test Παπανικολάου;

Σε γενικές γραμμές συνιστάται να περάσουν τουλάχιστον 12 εβδομάδες από τον τοκετό πριν τη λήψη του test Παπανικολάου.

Δύο είναι οι λόγοι της σύστασης αυτής:

• συχνά, πριν από το διάστημα αυτό το ληφθέν επίχρισμα είναι ανεπαρκές, καθότι δε περιέχει αρκετά κύτταρα
• ενυπάρχει φλεγμονή, η οποία συνήθως εντός 12 εβδομάδων από τον τοκετό υποχωρεί από μόνη της.

Τα αντισυλληπτικά επηρεάζουν το test Παπανικολάου

Η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων δεν φαίνεται να επηρεάζει τα αποτελέσματα του test Παπανικολάου.

Πώς γίνεται η λήψη του test Παπανικολάου, αν έχω σπιράλ;

Η ύπαρξη ενδομήτριου σπειράματος (intrauterine device – IUD) δεν επηρεάζει τη λήψη του επιχρίσματος για εξέταση με χρώση Παπανικολάου. Εντούτοις, συνιστάται να επιδειχθεί προσοχή ιδιαίτερα κατά τη λήψη του ενδοτραχηλικού δείγματος με την ψήκτρα (βουρτσάκι), διότι τότε ενδέχεται το σπείραμα να μετακινηθεί από τη θέση του. Για το λόγο αυτό η θέση του σπειράματος ελέγχεται με διακολπικό υπερηχογράφημα μετά το πέρας της διαδικασίας λήψης του test Παπανικολάου.

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε, πως αυτή καθαυτή η ύπαρξη του σπειράματος ενδέχεται να αυξήσει κατά τι την πιθανότητα εντοπισμού φλεγμονής στο test και για το λόγο αυτό, ίσως σας ζητηθεί αυτό να επαναληφθεί μετά από χρονικό διάστημα βραχύτερο του έτους.

Διαβάστε ΕΔΩ όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για το test Παπανικολάου

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr