Κοινή επιμέλεια με ίσο χρόνο στους δύο γονείς: Η νομοθεσία του Κεντάκι των ΗΠΑ
Τον Ιούλιο του 2018 τέθηκε σε νομοθετική ισχύ, στην πολιτεία Κεντάκι της Αμερικής, ένα από τα πλέον προοδευτικά και ευεργετικά νομοθετήματα όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ παιδιών καιγονέων1.
Ο νόμος δημιούργησε ένα σημείο εκκίνησης, όπου και οι δύο γονείς έχουν ίσο χρόνο επιμέλειας παιδιών εφόσον αυτοί είναι κατάλληλοι φροντιστές. Χαρακτηριστικά στην διατύπωση του νόμου αναφέρεται ότι: «Το δικαστήριο θα καθορίσει την επιμέλεια του παιδιού σύμφωνα με το βέλτιστο συμφέρον του και θα υπάρχει ίση μεταχείριση σε κάθε γονεα.. θα υπάρχει τεκμήριο ότι η κοινή επιμέλεια του παιδιού και ο ίσος γονικός χρόνος είναι προς το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, αμφισβητήσιμη μόνο με πλειάδα αποδείξεων.»
Τα αποτελέσματα του νέου νόμου είναι εντυπωσιακά. Την προηγούμενη χρονιά, προτού εφαρμοστεί οποιοσδήποτε νόμος γονικής συνεπιμέλειας στο Κεντακι, ξεκινώντας από τις 14 Ιουλίου 2016 και σε διάρκεια 365 ημερών, υποβλήθηκαν 22.512 υποθέσεις οικογενειακού δικαστηρίου. Μειώθηκαν σε 21.847 την χρονιά που ξεκίνησε ο εν μέρει νόμος περί γονικής μέριμνας. Όταν τέθηκε σε ισχύ ο πλήρης νόμος κοινής γονικής ανατροφής τους τελευταίους 12 μήνες, οι νέες υποθέσεις έπεσαν στις 19,991. Με άλλα λόγια, οι οικογένειες του Κεντάκι υπέβαλαν λιγότερες μηνύσεις στο οικογενειακό δικαστήριο πλέον του 11% παρά την αύξηση του πληθυσμού της πολιτείας2. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι χαρακτηρίστηκε ως ο πιο δημοφιλής πολιτειακός νόμος για το έτος.
Ακολουθεί αυτούσιο το σχετικό άρθρο του νομοθετικού κειμένου σε ελληνική απόδοση:
403.270 Θέματα επιμελειας τέκνων — Προσδιορισμός βέλτιστου συμφέροντος των παιδιών — Αμφισβήτηση τεκμηρίου ότι η κοινή επιμέλεια και ο ισότιμα διαμοιρασμένος χρόνος με τους δύο γονείς είναι προς το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού — De facto Κηδεμόνας
(1) (α) Όπως χρησιμοποιείται σε αυτό το κείμενο και στον KRS 405.020 (εκτός, αν απο τα συμφραζόμενα απαιτείται διαφορετική ερμηνεία), “de facto κηδεμόνας”, εννοείται το πρόσωπο που εχει αποδειχθεί ξεκάθαρα με αδιάσειστες αποδείξεις οτι ήταν ο πρωτεύων φροντιστής και οικονομικός πάροχος παιδιού που έχει διαμείνει με το άτομο για μια περίοδο έξι (6) μηνών ή περισσότερο εάν το παιδί είναι ηλικίας κάτω των τριών (3) ετών και για περίοδο ενός (1) έτους ή περισσότερο, εάν είναι ηλικίας τριών (3) ετών ή μεγαλύτερο ή έχει ανατεθεί σε αυτόν απο τις κοινωνικές υπηρεσίες. Κάθε χρονική περίοδος που εχει παρέλθει μετά απο νομική διαδικασία, στην οποία ένας γονέας έχει διεκδικήσει να αναλάβει την επιμέλεια του παιδιού, δεν θα προσμετράται στον προσδιορισμό του ελάχιστου απαραίτητου χρόνου που έχει διαμείνει το παιδί με αυτό το πρόσωπο.
(β) Ένα άτομο δεν θα θεωρείται de facto κηδεμόνας έως ότου το δικαστήριο προσδιορίσει ξεκάθαρα, με αδιάσειστες αποδείξεις, οτι αυτό το άτομο πληροί τις προϋποθέσεις, για να χαρακτηριστεί ως de facto κηδεμόνας, όπως καθορίζονται στην παράγραφο (α) αυτής της υποενότητας. Μολις, το δικαστήριο καθορίσει, οτι το άτομο πληροί τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί de facto κηδεμόνας, το δικαστήριο θα αποδώσει σε αυτό το άτομο ίδιο νομικο καθεστώς σε θέματα επιμελειας με αυτό που εχει κάθε γονέας, όπως καθορίζεται σε αυτή την ενότητα και στα KRS 403.280, 403.340, 403.350, 403.822 και 403.020.
(2) Το δικαστήριο θα καθορίσει την επιμέλεια του παιδιού σύμφωνα με το βέλτιστο συμφέρον του και θα υπάρχει ίση μεταχείριση σε κάθε γονεα ή de facto κηδεμόνα. Με εξαίρεση όσων προβλέπονται στο KRS 403.315, θα υπάρχει τεκμήριο ότι η κοινή επιμέλεια του παιδιού και ο ίσος γονικός χρόνος είναι προς το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, αμφισβητήσιμη μόνο με πλειάδα αποδείξεων. Εάν αποφασιστεί διαφοροποίηση από τον ίσο γονικό χρόνο, το δικαστήριο θα προσκομίσει χρονοδιάγραμμα γονικού χρόνου με το τέκνο, το οποίο θα μεγιστοποιεί το χρόνο που θα έχει κάθε γονέας ή de facto κηδεμόνας με το τέκνο και θα είναι σύμφωνο με το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Το δικαστήριο θα λάβει υπόψη του όλους τους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων:
α) Τις επιθυμίες του ή των γονέων και του πιθανού de facto κηδεμόνα, ως προς την δική τους επιμέλεια
β) Τις επιθυμίες του παιδιου σε σχέση με το ποιος θα έχει την επιμέλεια, με σαφή συνεκτίμηση της επήρειας του γονέα ή του de facto κηδεμόνα στην έκφραση της επιθυμίας του παιδιού
γ) Την διάδραση και τον ισχυρό δεσμό του παιδιού με τους γονείς του, τα αδέρφια του, και κάθε ατόμου που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού
δ) Τα κίνητρα των ενηλίκων που συμμετέχουν στην δικαστική διαδικασία
ε) Την προσαρμογή του παιδιού και συνεχή εγγύτητα στο σπίτι, το σχολείο και την περιοχή διαμονής
στ) Την σωματική και ψυχική υγεία των εμπλεκομένων μερών
ζ) Ευρύματα ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης, όπως καθορίζονται στο KRS 403.720, που έχει διαπράξει το ένα (1) μέρος εναντίον ενός παιδιού από τα μέρη ή εναντίον του άλλου μέρους. Το δικαστήριο θα καθορίσει το βαθμό, στον οποίο η ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση εχει επηρεάσει το παιδί και τη σχέση του παιδιού με το κάθε μέρος, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις προσπάθειες του ενός μέρους να ολοκληρώσει θεραπεία ενδοοικογενειακής βίας, πρόγραμμα ή ψυχοθεραπεία
η) Το βαθμό στον οποίο κάθε de facto κηδεμόνας έχει φροντίσει, αναθρέψει και υποστηρίξει το παιδί
θ) Την πρόθεση του γονέα ή των γονέων να αναθέσουν το παιδί σε ένα de facto κηδεμόνα
ι) Τις συνθήκες, υπό τις οποίες, το παιδί ανατέθηκε ή επιτράπηκε να παραμείνει με ένα de facto κηδεμόνα, συνεκτιμώντας και το βαθμό που ο γονέας, που τώρα διεκδικεί την επιμέλεια του παιδιού, είχε προηγουμένως παρεμποδιστεί να το πράξει, ως αποτέλεσμα ενδοοικογενειακής βίας, όπως καθορίζεται στο KRS 403.720, καθώς, και κατά πόσο το παιδί ανατέθηκε σε de facto κηδεμόνα, ώστε να διευκολυνθεί ο γονέας, που διεκδικεί τώρα την επιμέλεια, στην αναζήτησή εργασίας ή στην ολοκλήρωση σπουδών, και
ια) Την σημαντική πιθανότητα ένα μέρος να επιτρέψει συχνή, ουσιαστική και συνεχόμενη επαφή με το άλλο μέρος ή με τον de facto κηδεμόνα, εκτός και εάν το δικαστηριο δεν λάβει υπόψη του αυτή την ισχυρή πιθανότητα, λόγω ευρήματος ότι ο έτερος γονέας ή de facto κηδεμόνας προέβη σε πράξεις ενδοοικογενειακής βίας ή κακοποίησης, όπως προσδιορίζεται στο KRS 493.720 εναντίον του μέρους ή του παιδιού και ότι η συνεχιζόμενη σχέση με τον έτερο γονέα θα διακινδυνεύσει την υγεία ή την ασφάλεια, είτε του μέρους, είτε του παιδιου.
(3) Η εγκατάλειψη της οικογενειακής εστίας από ένα μέρος με επιμέλεια του παιδιού δεν θα συνυπολογιστεί, εφόσον το εν λόγω μέρος κακοποιήθηκε σωματικά ή απειλήθηκε σοβαρά η σωματική του ακεραιότητα από τον/την σύζυγο, όταν υπάρχει αιτιώδης συνάφεια της εγκατάλειψης με την σωματική κακοποίηση ή την απειλή αυτής.
(4) Εάν το δικαστήριο αναθέσει την επιμέλεια του παιδιού σε ένα de facto κηδεμόνα, ο de facto κηδεμόνας θα ασκεί την νομική επιμέλεια του παιδιού, σύμφωνα με τους νόμους της Κοινοπολιτείας.
Ημερομηνία έναρξης ισχύος: 14 Ιουλίου, 2018
1https://law.justia.com/codes/kentucky/2019/chapter-403/section-403-270/
Πηγή: Ενεργοί Μπαμπάδες
