Αφήστε τα έφηβα παιδιά σας να κάνουν λάθη

Και όσο είναι μικρό έχει την δικαιολογία ότι «δεν ξέρει», όσο μεγαλώνει όμως και το παιδί του είναι πλέον έφηβος; Μην ξεχνάμε πως στην εφηβεία τα παιδιά δεν είναι τόσο υπάκουα ή τόσο «εύκολα διαχειρίσιμα» όπως λένε κάποιοι. Τι γίνεται λοιπόν τότε; Είναι τυχαίο που οι συγκρούσεις αυξάνονται ανάμεσα σε γονείς και εφήβους;

Προφανώς και δεν είναι τυχαίες οι συγκρούσεις, καθώς ο έφηβος αρχίζει και αναζητά την ανεξαρτησία του, θέλει να νιώθει πως μεγαλώνει και πως «ξέρει τι κάνει», ενώ ταυτόχρονα αρχίζει και αμφισβητεί τους γονείς και οτιδήποτε έως τώρα θεωρούνταν δεδομένο.

Από την άλλη ο γονιός, νιώθει να χάνει τον έλεγχο, να μην μπορεί να επιβληθεί πλέον στο παιδί του που για εκείνον είναι ακόμη μικρό και δεν έχει την εμπειρία της ζωής. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για έναν υπερπροστατευτικό γονιό που του είναι ακόμη πιο δύσκολο «να πάει λίγο πιο πίσω από το παιδί του και να το παρακολουθεί διακριτικά».

Προσπαθήστε γονείς να είστε διακριτικά πίσω από το έφηβο παιδί σας, ώστε να νιώθει ότι του δίνεται χώρος να δοκιμάσει να ανοίξει τα φτερά του αλλά αν τελικά δεν καταφέρει να πετάξει, είστε εκεί για να του δείξετε – χωρίς φανφάρες φυσικά και χωρίς κριτική – πώς γίνεται αυτό το πέταγμα.

Το παιδί σας θέλει περισσότερο να βρίσκετε με την ομάδα των συνομηλίκων αυτό το διάστημα, τους οποίους μάλιστα φαίνεται να προτιμά από την δική σας παρέα. Σίγουρα έχετε έρθει αντιμέτωποι με τις γνωστές φράσεις «δεν θέλω να έρθω μαζί σας βόλτα, ή δεν θέλω να κάνουμε μαζί διακοπές, …ή θέλω τους φίλους μου». Λογικό εφόσον οι φίλοι του είναι οι σημαντικοί στη ζωή του σε αυτή τη φάση. Μην θυμώνετε λοιπόν αλλά προσπαθήστε να βρείτε τη χρυσή τομή. Ασφαλώς και βαριέται να είναι μαζί σας στις διακοπές, θα ένιωθε όμως καλύτερα αν παίρνατε και τον φίλο του μαζί.

Δώστε τους χώρο και χρόνο να κατανοήσουν τι τους συμβαίνει καθώς το ένα πόδι το έχουν στην παιδικότητα και το άλλο προσπαθούν να το ακουμπήσουν στην ενήλικη ζωή, δεν είναι ούτε παιδιά αλλά ούτε και μεγάλοι. Κάτι που βέβαια, αρκετούς γονείς τους δικαιώνει στο ότι είναι ακόμα παιδιά, άρα έχουν ανάγκη την δική τους καθοδήγηση.

Μέσα σε αυτή την περίοδο της ζωής τους, θα κάνουν λάθη, θα πέσουν αλλά και θα ξανασηκωθούν εάν τους το επιτρέψετε. Και αυτό είναι το κυριότερο μάθημα όπου θα αρχίσουν να αντιλαμβάνονται μέχρι που μπορούν να φτάσουν, θα προκαλούν για να τεντώσουν το σκοινί αλλά παράλληλα θα αρχίσουν να καταμετρούν και τα αποτελέσματα.

Όχι, στην κριτική, όχι στην υπερπροστασία, όχι στην υποτίμηση του έφηβου παιδιού σας. Αντίθετα, βοηθήστε τα – αν και θα πρέπει να το έχετε κάνει ήδη από τα προηγούμενα χρόνια – πως να έχουν πιο σωστά κριτήρια στη λήψη αποφάσεων αλλά και στο ότι είναι δική τους ευθύνη το πως θα συμπεριφερθούν, το γνωστό «ότι σπέρνεις, θερίζεις». Δείξτε τους πως είστε εκεί και οποιαδήποτε στιγμή σας χρειαστούν θα είστε δίπλα τους.

Το παιδί σας θα κάνει λάθη και είναι λογικό αυτό. Μην τρέξετε «να μαζέψετε» τα λάθη τους ούτε και να το κριτικάρετε. Αντίθετα, εξηγήστε του τι κατά τη γνώμη σας δεν πήγε καλά, ρωτήστε το όμως πως νιώθει το ίδιο και τι σκέψεις κάνει πάνω στα λάθος του. Είναι σημαντικό επίσης, να μάθει το παιδί σας να μπορεί να διαχειριστεί την ματαίωση που έρχεται μετά από μία λάθος επιλογή, όπως και την στενοχώρια ή και την πιθανή αμφισβήτηση.

Τέλος, μέσα από τα λάθη ο έφηβος θα μάθει να ξαναδοκιμάζει, να μην το βάζει κάτω, να γίνεται πιο αποφασιστικός, να μετράει καλύτερα τις κινήσεις του και να νιώσει σταδιακά πιο σίγουρο για τον εαυτό του.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας