3 τρόποι για να σταματήσει ένα παιδί να λέει ψέματα

Το ψέμα είναι κάτι για το οποίο κατηγορούνται συχνά οι πολιτικοί, κάτι που οι περισσότεροι ενήλικες κάνουν κάποια στιγμή με τη μορφή του «λευκού ψέματος» και κάτι που δεν θέλουμε να κάνουν τα παιδιά.

Γιατί; Όχι με τη λογική πως υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά -η σκόπιμη παραπλάνηση κάποιου λέγοντας κάτι που δεν είναι αλήθεια είναι απαράδεκτη τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες - αλλά επειδή το ψέμα υπονομεύει την εμπιστοσύνη.

Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πως ό,τι κι αν έχουν κάνει, πρέπει να λένε την αλήθεια - παρόλο που η στάση της κοινωνίας απέναντι στο ψέμα μπορεί μερικές φορές να φαίνεται στα παιδιά αντιφατική.

Το να εμπιστευόμαστε τα παιδιά μας και να πιστεύουμε ότι δεν θα λένε ψέματα καθώς μεγαλώνουν, θα τα βοηθήσει να χτίσουν αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.

Αλλά πρέπει, επίσης, να κατανοήσουμε ότι τα μικρά παιδιά προσχολικής ηλικίας συχνά θα λένε ιστορίες χωρίς να έχουν την πρόθεση να πουν ψέματα , δεδομένου ότι μερικές φορές μπερδεύουν την πραγματικότητα με τη φαντασία.

Μέχρι την ηλικία του δημοτικού σχολείου, ωστόσο, αναμένουμε ότι τα παιδιά θα γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ αλήθειας και φαντασίας . Αν λένε ένα ψέμα, το γνωρίζουν και έχουν λόγο γι' αυτό.

Γιατί το παιδί σας να πει ψέματα;

Αν ένα παιδί λέει την αλήθεια και πιστεύει ότι θα τιμωρηθεί αυστηρά ή άδικα, μπορεί να μάθει να αποφεύγει την τιμωρία στο μέλλον λέγοντας ψέματα.

Είναι σημαντικό να διαχωρίσετε τις συνέπειες του ψέματος από τις συνέπειες αυτού που συνέβη.

Εάν τα παιδιά βλέπουν άλλους να «ξεφεύγουν» από δύσκολες κατάστασης με ψέματα, μπορεί να μπουν στον πειρασμό να το δοκιμάσουν και τα ίδια. Σε άλλες περιπτώσεις το ψέμα χρησιμεύει για να κερδίσουν την προσοχή και την έγκριση. Το παιδί σας μπορεί να διηγείται ιστορίες σε άλλα παιδιά για να θεωρείται «κουλ» από τους φίλους του. Τα παιδιά που λένε τέτοια καυχησιάρικα ψέματα μπορεί επίσης να νιώθουν μοναχικά, να βαριούνται ή να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Τούτου λεχθέντος, είναι προφανές ότι πρέπει να γνωρίζουμε πότε τα παιδιά λένε ψέματα, ώστε να μπορούμε να παρέμβουμε. Αυτό όμως είναι συχνά το δύσκολο σημείο - πότε είστε σίγουροι ότι το παιδί σας δεν λέει την αλήθεια ; Τα μικρότερα παιδιά μπορούν μερικές φορές να προδώσουν τα ίδια το «παιχνίδι». Μπορεί να πουν μια ιστορία που απλά δεν ακούγεται λογική, «σκάσουν»ένα χαμόγελο καθώς ξετυλίγεται βιαστικά επινοημένη πλοκή της ιστορίας.

Μερικές απλές ερωτήσεις μπορούν να βοηθήσουν στην αποκάλυψη του ψέματος, καθώς μια αυστηρή ανάκριση είναι πιθανό να ερμηνευθεί ως απειλή τιμωρίας και δεν θα βοηθήσει την κατάσταση.

Για παράδειγμα, η διερεύνηση του πώς το παιδί σας έφτασε να έχει 10 ευρώ στην τσέπη του μπορεί να περιλαμβάνει μερικές ήρεμες, σαφείς ερωτήσεις σχετικά με το πότε, πού, ποιος ήταν μαζί του ή τη σειρά των γεγονότων.

3 τρόποι για να αποτρέψετε τα ψέματα

1. Είναι σημαντικό το παιδί σας να γνωρίζει ότι το ψέμα είναι κάτι το μη αποδεκτό αλλά και να κατανοήσει ορισμένες από τις συνέπειες του ψέματος. Ίσως να του πείτε εν συντομία και με ηρεμία πώς το ψέμα επηρεάζει εσάς και γιατί πιστεύετε ότι αποτελεί πρόβλημα.

Για παράδειγμα: «Τάνια, νιώθω θυμό και απογοήτευση όταν λες ψέματα. Με δυσκολεύει να πιστέψω οτιδήποτε λες. Αν συνεχίσεις να λες ψέματα, θα διαπιστώσεις ότι κανείς δεν θα σε εμπιστεύεται.»

2. Μπορείτε, επίσης, να το επιβραβεύετε και να το επαινείτε όταν λέει την αλήθεια.

Αυτό θα του δώσει την αίσθηση μιας θετικής ανταπόκρισης στη συμπεριφορά του και είναι πιο πιθανό να επαναλάβει την ειλικρινή συμπεριφορά στο μέλλον.

Για παράδειγμα, αν ξέρετε ότι δεν έχει συμμαζέψει ακόμα το δωμάτιό του, ρωτήστε το. Θα καταλάβετε αμέσως αν λέει την αλήθεια.

3. Ίσως χρειαστεί να δημιουργήσετε ένα γραπτό «συμβόλαιο» μεταξύ σας.

Αυτό το συμβόλαιο θα πρέπει να αναφέρει τι περιμένετε από το παιδί σας να κάνει και τις ανταμοιβές και τις συνέπειες που θα ακολουθούν. Κολλήστε το συμβόλαιο αυτό στο ψυγείο για να αποφύγετε να μπείτε σε περαιτέρω συζητήσεις. Αν έχει πει ψέματα, οι συνέπειες για αυτή τη συμπεριφορά αναγράφονται σαφώς στο συμβόλαιο για να τις βλέπουν όλοι.

Με το πέρας του χρόνου, δεν θα χρειάζεστε πλέον γραπτό συμβόλαιο, καθώς εσείς και το παιδί σας θα έχετε δημιουργήσει ένα πιο μόνιμο «συμβόλαιο εμπιστοσύνης».

Χρήσιμη συμβουλή

Αν το παιδί σας παραδεχτεί ότι έκανε κάτι που ξέρει ότι δεν θα του επιτρέπατε να κάνει, φροντίστε να το επαινέσετε για την ειλικρίνειά του, πριν ασχοληθείτε με την «κακή» συμπεριφορά. Ανεξάρτητα από το τι άλλο έχει συμβεί, θα πρέπει να επιβραβευτεί για την αλήθεια που είπε.

^{Πηγή: informedfamilies.org}