Υπογεννητικότητα: Η μεγαλύτερη πρόσκληση που θα αντιμετωπίσει η χώρα μας στο μέλλον
Οι προβλέψεις για αύξηση των γεννήσεων και κατ΄επέκταση του πληθυσμού δεν είναι ευοίωνες.
Το δημογραφικό πρόβλημα και ο γερασμένος πληθυσμός αναδεικνύονται σε μια ανοιχτή πληγή για τη χώρα μας.
Η οικονομική αβεβαιότητα, η ακρίβεια αλλά και το μείζον πρόβλημα της στέγασης οδηγεί τα ζευγάρια στο να καθυστερούν την απόκτηση του πρώτου παιδιού και να αναβάλλουν την απόκτηση δεύτερου ή τρίτου παιδιού.
Παράλληλα, η αναζήτηση και η αξιοποίηση των ευκαιριών απασχόλησης και για τα δύο φύλα δεν συνοδεύεται από την ανάπτυξη επαρκών παροχών, καθώς και δομών και υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους για τη στήριξη της οικογένειας κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δραματική μείωση των γεννήσεων.
Τα τελευταία τουλάχιστον 35- 40 χρόνια καταγράφεται μια συνεχή μείωση του γεννήσεων και της γήρανσης του ελληνικού πληθυσμού ενώ σε αρκετές περιοχές, κυρίως ορεινά χωριά και νησιά, δεν έχει καταγραφεί ούτε μία γέννηση εδώ και χρόνια!
Εκτιμάται δε ότι το 2050 ο πληθυσμός της Ελλάδας δεν θα ξεπερνά τα 7,5 εκατομμύρια.
Μείωση γεννήσεων στη χώρα μας το 2023
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι γεννήσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε 71.455 (36.622 αγόρια και 34.833 κορίτσια) καταγράφοντας μείωση κατά 6,1% σε σχέση με το 2022 που ήταν 76.095 (39.305 αγόρια και 36.790 κορίτσια). Σημειώνεται ότι στις γεννήσεις δεν συμπεριλαμβάνονται οι γεννήσεις νεκρών μωρών, οι οποίες κατά το 2023 ανήλθαν σε 432, μειωμένες κατά 3,1% σε σχέση με το 2022 που ήταν 446.
Όσον αφορά τους θανάτους, ανήλθαν σε 128.101 (64.898 άνδρες και 63.203 γυναίκες) καταγράφοντας μείωση κατά 9% σε σχέση με το 2022 που ήταν 140.801 (70.802 άνδρες και 69.999 γυναίκες). Οι θάνατοι βρεφών ηλικίας κάτω του έτους ανήλθαν σε 248, αυξάνοντας τον δείκτη βρεφικής θνησιμότητας (θάνατοι βρεφών ηλικίας κάτω του έτους ανά 1.000 γεννήσεις ζώντων) από 3,1 το 2022 σε 3,5 το 2023.
Μείωση κατέγραψαν και οι γάμοι το 2023 καθώς ήταν 40.351 (21.402 θρησκευτικοί και 18.949 πολιτικοί), 6,9% λιγότεροι σε σχέση με το 2022, όπου πραγματοποιήθηκαν 43.355 γάμοι (21.381 θρησκευτικοί και 21.974 πολιτικοί). Την ίδια στιγμή, τα σύμφωνα συμβίωσης ανήλθαν σε 15.069, παρουσιάζοντας αύξηση 17,4% σε σύγκριση με το 2022 που ήταν 12.840.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Eurostat, ήδη από το 2030 η Ελλάδα θα είναι η γηραιότερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ σήμερα βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση, πίσω από την Ιταλία.
Ιστορικό χαμηλό γεννήσεων και στην ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σημείωσε τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση των γεννήσεων στην ιστορία, με πτώση 5,5% το 2023.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, οι γεννήσεις στα κράτη μέλη της ΕΕ μειώθηκαν από 3.879.509 το 2022 σε 3.665.142 το 2023.
Ο αριθμός αντιπροσώπευε επίσης πτώση της τάξης του 5,5% από το σύνολο των γεννήσεων του 2022- τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση που έχει καταγραφεί. Οι αριθμοί συγκεντρώθηκαν από τα τελευταία στοιχεία των κρατών-μελών από τη Eurostat, τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, και περιέχονταν σε περιοδική της ενημέρωση.
Το ποσοστό για το 2023 είναι χαμηλότερο από τις 4 εκατομμύρια γεννήσεις στην ΕΕ που προβλέπονταν πέρυσι στις μακροπρόθεσμες προβλέψεις πληθυσμού της Eurostat. Από τότε που έφτασε στο ανώτατο όριο των σχεδόν 7 εκατομμυρίων γεννήσεων στα μέσα της δεκαετίας του 1960, τα ποσοστά γεννήσεων στις χώρες που αποτελούν τώρα την ΕΕ έχουν μειωθεί απότομα και είναι περίπου στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ.
Η τάση των ζευγαριών να έχουν λιγότερα παιδιά παρατηρείται πιο έντονα στην Ιταλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Πολωνία, τη Φινλανδία και τις χώρες της Βαλτικής — όπου οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά τουλάχιστον ένα τέταρτο την τελευταία δεκαετία.
Η έλλειψη παιδιών στην Ευρώπη αναμένεται να ασκήσει πίεση στις οικονομίες των χωρών, καθώς οι πληθυσμοί σε ηλικία εργασίας συρρικνώνονται και το κόστος των δαπανών σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη και οι συντάξεις αυξάνεται. Ειδικοί στο δημογραφικό πιστεύουν ότι η μακροχρόνια τάση των Ευρωπαίων να κάνουν όλο και λιγότερα μωρά μπορεί να έχει επιδεινωθεί από τις ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, την πανδημία και τη χειρότερη άνοδο του πληθωρισμού σε μια γενιά.
Τα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα φέτος έδειξαν ότι η μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού αυξανόταν και ήταν σχεδόν 30 το 2022, από 28,8 το 2013.
Το ποσοστό των γεννήσεων στις μητέρες ηλικίας 40 ετών και άνω έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία από 2,5% σε 6% , αντανακλώντας μια καθυστέρηση στη γονεϊκότητα, με πολλές γυναίκες να επιλέγουν να κάνουν παιδιά πιο κοντά στο ανώτατο όριο της αναπαραγωγικής ηλικίας, το οποίο ο ΟΗΕ ορίζει ότι λήγει στα 49 έτη.
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ειδικοί, η ηλικία που επιλέγουν τα ζευγάρια να τεκνοποιήσουν, η οποία λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής έχει μετατεθεί για μετά τα 35 και πάνω, συχνά δυσχεραίνει την προσπάθεια απόκτησης παιδιού, λόγω μειωμένης γονιμότητας.
Δράσεις και μέτρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και της υπογεννητικότητας
Η κυβέρνηση μέσα στο 2024 παρουσίασε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας.
Σύμφωνα με την υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη, συνολικά θα διατεθούν μέχρι το 2035, 20 δις ευρώ και θα διατεθούν μεταξύ άλλων για την ενίσχυση των γεννήσεων, τη στήριξη της οικογένειας και την ενίσχυση της απασχόλησης.
Ειδικότερα:
- Επίδομα γέννησης: Από τα 2.000 ευρώ που ήταν το αρχικό οριζόντιο επίδομα, το 2024 αυξήθηκε και κυμαίνεται κλιμακωτά από τα 2.400 έως τα 3.500 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Κόστος 90 εκατ. ευρώ για το 2024 και 45 εκατ. ευρώ για το 2025.
- Αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και στους αγρότες από τους τέσσερις στους εννέα μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού από το 2024, με ετήσιο κόστος 43 εκατ. ευρώ.
- Δόθηκε και νομικά η δυνατότητα μεταβίβασης της γονικής άδειας και στον πατέρα.
- Παρεμβάσεις στη λειτουργία της αγοράς για το βρεφικό γάλα. Από 1η Μαρτίου 2024 έχει τεθεί συγκεκριμένο πλαφόν.
- Επίδομα θέρμανσης: Προσαυξήθηκαν τα εισοδηματικά όρια του επιδόματος θέρμανσης σε 5.000 ευρώ από 3.000 ευρώ για κάθε παιδί και εισήχθη κοινωνικό τιμολόγιο ρεύματος πολυτέκνων.
- Επίδομα παιδιού: Το επίδομα παιδιού είναι ένα από τα βασικά μέτρα στην πολιτική για την στήριξη της οικογένειας και την ενδυνάμωσή της. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στο 1 δις ευρώ.
- Επίσης στις 20 Δεκεμβρίου, οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν μία επιπλέον δόση ως έκτακτο επίδομα.
Άμεσα θα επέλθουν:
- Ενοποίηση της 2ης και της 3ης εισοδηµατικής κλίµακας του Επιδόµατος Παιδιού σε µια, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το Επίδοµα Παιδιού της 3ης εισοδηµατικής κλίµακας από τα 28€ ανά παιδί σε 45€ ανά παιδί και 90€ για τρίτο παιδί και κάθε επόµενο.
- Απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων (15%) των συμβολαίων υγείας για παιδιά έως 18 ετών. Σε περίπτωση οικογενειακού ή ομαδικού συμβολαίου ο φόρος μειώνεται αναλογικά με τον αριθμό των ανήλικων μελών που καλύπτει.
- Φοροαπαλλαγή οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων για νέους γονείς. Συγκεκριμένα προβλέπονται εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία:
α) για επίδομα έως 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο που αποκτά ο εργαζόμενος και καταβάλλεται μέσα σε 12 μήνες από τον τοκετό, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο,
β) για παροχή έως 5.000 ευρώ ετησίως που χορηγούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους για την κάλυψη δαπάνης βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών.
- Δωρεάν προληπτικός έλεγχος γονιμότητας σε γυναίκες ηλικίας 30-35 ετών.
- Δια βίου ορισμός της τρίτεκνης οικογένειας, εξισώνοντάς τη με την πολύτεκνη και προσφέροντας νέα πλεονεκτήματα σε 200.000 οικογένειες.
Προγράμματα
- «Νταντάδες της Γειτονιάς»: Επιτρέπει στους νέους γονείς να έχουν εξατομικευμένη βοήθεια για τη φροντίδα του μωρού στο σπίτι. Τις προσεχείς μέρες ολοκληρώνεται το πιλοτικό πρόγραμμα και μετά από μια «γέφυρα» που θα διασφαλίσει την ομαλή εξέλιξή του, από το νέο έτος θα πραγματοποιηθεί η πανελλαδική εφαρμογή του, με προϋπολογισμό 100 εκ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. Εχει επιτευχεθεί διπλάσιος αριθμό συμφωνητικών από τον προβλεπόμενο στόχο, 976 στον αριθμό.
- Vouchers για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Φέτος διατέθηκε ένα κονδύλι ύψους 380 εκ. €, 110 εκ. € περισσότερα από το 2018-19 και το μεγαλύτερο ποσό που έχει δοθεί.
- Η απόφαση για τη διάθεση της έξτρα χρηματοδότησης συνέβαλε στην κάλυψη επιπλέον 4.856 βρεφών και νηπίων, 1.336 ατόμων με αναπηρία άνω των 22 ετών για την ένταξη στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρία, και επιπλέον 106 παιδιών για ένταξη στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης τυπικής ανάπτυξης.
Ο συνολικός αριθμός των vouchers του προγράμματος 2024- 2025 ανέρχεται σε 173.363. Συγκεκριμένα διατίθενται:
i)104.581 σε βρεφονηπιακούς σταθμούς
ii)57.103 σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης
iii) 11.679 σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρία.
- Το ποσό του κάθε voucher για παιδιά και άτομα με αναπηρία άνω των 22 ετών ανέρχεται στα 5.000 ευρώ.
- Επιπλέον θεσπίστηκε απαλλαγή από φόρους των οικειοθελών παροχών και vouchers από τις επιχειρήσεις σε νέους γονείς με προστασία των αποδοχών τους.
- Αξιοποιώντας το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργούνται 20.000 νέες θέσεις σε υφιστάμενους ή νέους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Άμεσα θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς τους Δήμους και τους ιδιώτες για τη δημιουργία τους. Η επιδότηση ανέρχεται έως 50% του συνολικού κόστους της εκάστοτε δομής παιδικής φροντίδας και καλύπτει κτιριακές υποδομές, εξωτερικούς χώρους και εξοπλισμό. Με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση του ΥΚΟΙΣΟ προβλέφθηκε η συμμετοχή όλων των Δήμων της χώρας. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται με ποσό 70 εκ. ευρώ.
- Παράλληλα, το υπουργείο προχωρά στη δημιουργία 150 κέντρων δημιουργικής απασχόλησης (ΚΔΑΠ) - κέντρα STEM για παιδιά ηλικίας 12-15 ετών (17,3 εκ. €). Ένα ολοκληρωμένο Πρόγραμμα επιμόρφωσης των παιδαγωγών που εργάζονται σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς με έμφαση σε ζητήματα που αφορούν την υποστήριξη της ανάπτυξης των μικρών παιδιών θα σχεδιαστεί και θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τα πανεπιστημιακά τμήματα Πρώιμης Παιδικής Αγωγής και Φροντίδας και μια πολυμελή ομάδα πανεπιστημιακών.
Παράλληλα, οι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα πλαισιωθούν από ειδικά εκπαιδευμένους ψυχολόγους οι οποίοι θα συντονίζουν ομάδες συμβουλευτικής γονέων στα πρώτα και πλέον κρίσιμα στάδια της ζωής των παιδιών τους. Το Πρόγραμμα, θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε 100 βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, αρχής γενομένης από τον Μάρτιο 2025 με διάρκεια έως τον Μάιο του 2026 και στη συνέχεια σε συνεργασία και με το Υπουργείο Εσωτερικών, θα εφαρμοστεί πανελλαδικά.
Σύμφωνα με το υπουργείο, πρόκειται για ένα πρωτοποριακό έργο, για τα ελληνικά αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, που φιλοδοξεί να αναβαθμίσει ολιστικά τη λειτουργία των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών.
- Ενίσχυση των σχολικών γευμάτων, με αύξηση του προϋπολογισμού από 102 εκ. ευρώ το 2023 στα 115 εκ. ευρώ από την επερχόμενη χρονιά.
- Για την επόμενη τριετία διατίθενται σε χιλιάδες σχολεία σε 153 δήμους (από 133 δήμους πέρυσι) της χώρας με έμφαση στις πληγείσες περιοχές της Θεσσαλίας (προστίθενται δέκα νέοι δήμοι). Εξασφαλίζεται καθημερινά η παροχή των σχολικών γευμάτων από 217.267 που στήριζε μέχρι πρότινος το πρόγραμμα σε 231.062.
- Ενίσχυση του Κατασκηνωτικού Προγράμματος. Το κονδύλι που διαθέσαμε αυξήθηκε στα 4.000.000€ από 3.650.000€ που είχαν προϋπολογιστεί την περσινή περίοδο και αφορούσε τόσο τη λειτουργία των 14 παιδικών εξοχών όσο και την προετοιμασία για το πρόγραμμα του 2025. Ο δε συνολικός αριθμός των ωφελούμενων του Προγράμματος Παιδικών Εξοχών και Κατασκηνώσεων το 2024, αυξήθηκε κατά 22% φθάνοντας τα 7.414 άτομα, έναντι 6.091 που ήταν το 2023.
- Στήριξη σε τρίτεκνες και πολύτεκνες αγρότισσες μητέρες, συνταξιούχους ή ασφαλισμένες του e-ΕΦΚΑ, μέσα από το Πρόγραμμα Παροχής Οικονομικών Βοηθημάτων του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΑ. Στο πλαίσιο αυτό καταβλήθηκε συνολικά το ποσό των 2.018.900 ευρώ σε 2.651 αγρότισσες μητέρες, εκ των οποίων 544 πολύτεκνες και 2.107 τρίτεκνες αγρότισσες σε όλη τη χώρα.
Αποϊδρυματοποίηση
- Διπλασιάστηκε το μηνιαίο επίδομα αναδοχής για παιδιά με αναπηρία στα 750€ από 375€ και αυξήθηκε σημαντικά το αντίστοιχο επίδομα αναδοχής για παιδιά τυπικής ανάπτυξης στα 525€ από 325€, το οποίο θα αποδίδεται στους αναδόχους και μετά την ενηλικίωση των παιδιών.
- Βασικός στόχος είναι η παιδική προστασία αντλώντας πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης:
- Δημιουργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο των υπηρεσιών Πρώιμης Παιδικής Παρέμβασης, αξιοποιώντας 35 εκ. € από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τη δημιουργία μητρώου πιστοποιημένων φορέων. Θέλουμε να σταθούμε δίπλα στα παιδιά με αναπηρία ή αναπτυξιακή διαταραχή και να είμαστε αρωγοί στις οικογένειες τους γι’ αυτό και 2.500 παιδιά και οι οικογένειες τους θα λάβουν vouchers των 800 ευρώ/παιδί που θα λάβει τις υπηρεσίες της Πρώιμης Παρέμβασης.
- Ο θεσμός της επαγγελματικής αναδοχής έχει στόχο να παρέχει σε παιδιά με υψηλό βαθμό αναπηρίας ένα οικογενειακό περιβάλλον. Εντός του Νοεμβρίου θα έχουμε τις πρώτες συνδέσεις μεταξύ επαγγελματιών αναδόχων γονέων και παιδιών που ζουν σε ιδρύματα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% ή ψυχικής αναπηρίας άνω του 50%.
- Δημιουργία δομών ημιαυτόνομης διαβίωσης, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης 12,7 εκ. €. Επιδίωξη είναι η μεταφορά ατόμων τυπικής ανάπτυξης και ΑμεΑ από 15 έως 26 ετών σε διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης και η υποστήριξη των ωφελούμενων, σε κατάλληλο πλαίσιο εξατομικευμένης φροντίδας, ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αυτονόμησή τους. Στόχος να φιλοξενηθούν 200 άτομα. Έχουν ήδη υποβληθεί από φορείς 10 αιτήσεις για δημιουργία Μονάδων Ημιαυτόνομης Διαβίωσης και μπορούν να υποβάλουν αίτηση μέχρι τον Ιούνιο του 2025.
- Όλες οι πολιτικές για την οικογένεια θα είναι συγκεντρωμένες σύντομα στο νέο διαδικτυακό εργαλείο Αll-about-myChild στο gov.gr για γονείς και παιδιά, που θα διευκολύνει την πρόσβαση των οικογενειών σε όλο το φάσμα παροχών και πληροφοριών που τις αφορούν.
- Παράλληλα, συστήνεται Παρατηρητήριο για το Δημογραφικό, για το οποίο έχει κατατεθεί τεχνικό δελτίο εξειδίκευσης στο ΕΣΠΑ, και αναμένεται το πρώτο τρίμηνο του 2025. Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η παρακολούθηση των δράσεων και η αξιολόγηση τους βάσει δεικτών παρακολούθησης, οι οποίοι έχουν προβλεφθεί στο Σχέδιο Δράσης.
Στεγαστική Πολιτική
- Στη δημιουργία και την υποστήριξη των οικογενειών συμβάλει και η στεγαστική πολιτική, με μια ομπρέλα προγραμμάτων, συνολικού προϋπολογισμού 5 δις ευρώ. Τα προγράμματα που αφορούν τη στήριξη των νέων οικογενειών είναι τα εξής:
- Πρόγραμμα «Σπίτι μου»: Με προϋπολογισμό 1 δις ευρώ, το πρόγραμμα θα παρέχει έως το τέλος του χρόνου ιδιόκτητο σπίτι σε σχεδόν 10.000 ζευγάρια ηλικίας 25-39 ετών. Ήδη έχουν εκταμιευτεί 7.491 δάνεια.
- Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»: Δίνει κίνητρα σε 12.500 ιδιοκτήτες κενών ακινήτων να κάνουν για πρώτη φορά λειτουργικές ανακαινίσεις και να διαθέσουν στη συνέχεια το διαμέρισμα τους ή το σπίτι προς μακροχρόνια μίσθωση. Μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί 2.416 αιτήσεις και έχουν εγκριθεί απ’ αυτές οι 1.112.
- Εφαρμόζονται άμεσα δύο βασικές αλλαγές: Η πρώτη αλλαγή αφορά την αύξηση της επιδότησης, η οποία πλέον ανέρχεται στο 60%, με μέγιστο ποσό τα 8.000 ευρώ και η δεύτερη αφορά το ανώτατο ποσό για την ανακαίνιση που αυξάνεται στα 13.000 ευρώ, από 10.000 ευρώ που ήταν.
- Πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή»: Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην αξιοποίηση των δομημένων και αδόμητων ακινήτων του δημοσίου, σε συνέργεια με ιδιώτες και μέσω διαγωνισμών να διατεθούν για την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2024, να βγουν οι πρώτες προσκλήσεις προς τους αναδόχους.
- Κοινωνική Στέγαση για τις πλέον ευάλωτες ομάδες σε Δήμο Αθήνας και Θεσσαλονικής από το Ταμείο Ανάκαμψης (1.642.628€): Το έργο περιλαμβάνει την ανακαίνιση και ένταξη μέρους του αδρανούς ιδιωτικού στεγαστικού αποθέματος σε ένα σχήμα οικονομικά προσιτής ενοικιαζόμενης κατοικίας. 70 διαμερίσματα σε Αθήνα και 30 διαμερίσματα σε Θεσσαλονίκη για 250 ωφελούμενους συνολικά.
- Επίδομα Στέγασης: Το 2024, αυξήθηκε ο συνολικός ετήσιο προϋπολογισμό στα 400 εκατ. ευρώ από 396 εκατ. ευρώ. Για το 2023 δόθηκαν 383.317.994€ σε έναν μ.ο. 264.531 δικαιούχων.
- Αύξηση φοιτητικού επιδόματος: Αρχικά από τα 1000 € αυξήθηκε οριζόντια στα 1.500 €. Στο πλαίσιο στήριξης και των περιφερειακών δημοσίων πανεπιστημίων – για τους φοιτητές που σπουδάζουν στα πανεπιστήμια εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης το ποσό αυξήθηκε στα 2000 ευρώ και στην περίπτωση συγκατοίκησης φτάνει στις 2.500 ευρώ για κάθε ένα φοιτητή
- Η στεγαστική πολιτική ενισχύεται επιπλέον με 2 νέα προγράμματα που καλύπτονται από το Ταμείο Ανάκαμψης κατόπιν πρωτοβουλιών του Πρωθυπουργού:
- Το «Σπίτι μου ΙΙ», με προϋπολογισμό στα 2 δις € και 20.000 ωφελούμενους έως 50 ετών. Διευρύνονται οι δικαιούχοι, με τους ενδιαφερόμενους να είναι όχι μόνο όσοι πληρούσαν τα εισοδηματικά κριτήρια το 2023, αλλά και όσοι τα μεσοσταθμικά σε βάθος τριετίας.
- Το πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», με προϋπολογισμό στα 400 εκ. € στηρίζει την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση των κατοικιών, προσφέροντας άτοκα δάνεια χωρίς ηλικιακά ή εισοδηματικά κριτήρια. Η ευρεία αυτή προσέγγιση σημαίνει ότι όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή ηλικίας.
- Portal Στεγαστικής Πολιτικής: Το διαδραστικό εργαλείο, που θα αναρτηθεί το προσεχές διάστημα, ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να αναζητήσει και να βρει πληροφορίες για όλα τα στεγαστικά προγράμματα, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία για να μπορεί να ενταχθεί σε αυτά.