Πρώτη Ημέρα στην Α’ Δημοτικού: Μία δασκάλα μας δίνει τις κατευθύνσεις για ένα δυνατό ξεκίνημα

Ο μικρός Αργύρης που είναι ο πρωταγωνιστής του γνωστού βιβλίου, μας περιγράφει με ζωντάνια τα αντιφατικά συναισθήματά του, λίγες ώρες πριν γνωρίσει το πρώτο του σχολείο, λέγοντας πως, «όταν χτύπησε το ξυπνητήρι, ήμουν ήδη ξύπνιος, καθισμένος στο κρεβάτι μου. Για δέκατη φορά βεβαιώθηκα πως δεν έλειπε τίποτα από την καινούργια μου τσάντα. Η κασετίνα, τα μολύβια, η σβήστρα, το πρόχειρο τετράδιο…».

Ομολογουμένως, αυτό το μεγάλο άνοιγμα στον έξω κόσμο, δηλαδή η μετάβαση του παιδιού από το στενό νηπιακό και οικογενειακό περιβάλλον στη μικρή κοινωνία ενός σχολείου, μας δημιουργεί προβληματισμούς, αλλά συγχρόνως μας «πλημμυρίζει» περηφάνια για τα μικρά μας. Όσο δύσκολο είναι για ένα παιδί να αποχωριστεί πρόθυμα την παρουσία του γονιού, την ασφάλεια του σπιτιού και να στηριχτεί στα πόδια του, τόσο εμείς οι γονείς έχουμε την ανάγκη να φροντίσουμε εκ των προτέρων, ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά και το παιδί να αισθάνεται άνετα σε αυτό το νέο και συναρπαστικό περιβάλλον. Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος, που πριν προχωρήσουμε στην εγγραφή του παιδιού, έχουμε επισκεφθεί το σχολείο και έχουμε γνωρίσει από κοντά τους ειδικούς που θα αναλάβουν τα μικρά μας, ώστε να επιβεβαιώσουμε πως αξίζουν την εμπιστοσύνη μας και έχουμε κάνει την καλύτερη επιλογή για το μέλλον των παιδιών μας.

Μία από αυτούς τους ειδικούς είναι και η Αντωνία Κόντα, εκπαιδευτικός στα Εκπαιδευτήρια Δούκα, η οποία στο κείμενο που ακολουθεί, προσεγγίζει αυτή την «τρυφερή» στιγμή στη ζωή ενός παιδιού, μέσα από την έμπειρη και οξυμένη «ματιά» μίας δασκάλας της Α’ Δημοτικού. Με αυτόν τον τρόπο, μας αποκαλύπτει τι χρειάζεται να γνωρίζουμε και πού πρέπει να εστιάσουμε λίγο περισσότερο την προσοχή μας, ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να πραγματοποιήσουν ένα δυνατό και σίγουρο ξεκίνημα στη σχολική τους ζωή!

Μία σημαντική διαδικασία μετάβασης που συμμετέχουμε όλοι

«Η είσοδος του παιδιού στην Α’ Δημοτικού δεν είναι απλά μία στιγμή στη σχολική του ζωή. Είναι μία σημαντική διαδικασία μετάβασης από μία φάση της ζωής του σε μία άλλη. Αποτελεί μία δυναμική διαδικασία που κρατά αρκετό καιρό και κατά τη διάρκειά της οποίας, το παιδί βιώνει έντονα και πολλές φορές αντικρουόμενα συναισθήματα. Η χαρά και η προσμονή μπορούν άνετα να συνυπάρχουν με την αγωνία και τον φόβο μπροστά στο νέο, το άγνωστο, μεγάλο σχολείο. Επίσης, ο θαυμασμός και η συγκίνηση των γονέων αναμειγνύονται κάποιες φορές με την ανησυχία για τη σχολική μελέτη, τις ακαδημαϊκές επιδόσεις του παιδιού τους, αλλά και γενικότερα τη σχολική ζωή, που αφορά και στην κοινωνικοποίηση του μαθητή. Πρόκειται, λοιπόν, για μία φορτισμένη συναισθηματικά μετάβαση με πολυεπίπεδες αλλαγές που απευθύνεται, όχι μόνο στον μαθητή, αλλά και την οικογένειά του. Το μεταβατικό αυτό στάδιο σηματοδοτείται από κομβικά σημεία και προϋποθέτει τη συνεργασία όλων των μελών της ομάδας: τα παιδιά, τους γονείς τους, τους εκπαιδευτικούς Νηπιαγωγείου και Δημοτικού, αλλά και τη σχολική ψυχολόγο. Επιπλέον, έχει σημασία να γνωρίζουμε πως οι δημιουργικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες μεταξύ Νηπιαγωγείου και Δημοτικού, λειτουργούν αποτελεσματικά ως μία «γέφυρα» ομαλής μετάβασης στην επόμενη βαθμίδα, ενδυναμώνουν συναισθηματικά τα νήπια και ενισχύουν την επιθυμία τους για το επόμενο σημαντικό βήμα.

Δημιουργώντας μία «γέφυρα» εμπιστοσύνης για το παιδί

Η ανησυχία της πρώτης περιόδου και οι πιθανοί προβληματισμοί των γονέων υποχωρούν με την ανεμπόδιστη, τακτική και ειλικρινή επικοινωνία με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα της Α’ τάξης του Δημοτικού. Η καλή συνεργασία από την έναρξη ως και την ολοκλήρωση του διδακτικού έτους, ο αμοιβαίος σεβασμός και η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ τους, δημιουργούν εν τέλει ένα φιλικό και σταθερό περιβάλλον για το παιδί, μέσα στο οποίο μπορεί να νιώθει ασφαλές και αποδεκτό, ώστε να αναπτύξει θετική στάση, να ωριμάσει συναισθηματικά, να καταφέρει να αυτονομηθεί και να προοδεύσει ακαδημαϊκά. Οι εκπαιδευτικοί της Α’ Δημοτικού -σταθεροί στο σχολικό πλαίσιο και ταυτόχρονα ευέλικτοι και δημιουργικοί μέσα σε αυτό- δίνουν έμφαση αρχικά στην ήρεμη προσαρμογή των παιδιών με βιωματικά παιχνίδια, τα οποία βοηθούν στη γνωριμία, την αποδοχή, την ελεύθερη έκφραση του συναισθήματος και το δέσιμο της ομάδας στην τάξη, ενώ παράλληλα καλλιεργούν σταδιακά στο κάθε παιδί τις απαιτούμενες βασικές δεξιότητες της Α΄ Δημοτικού. Έτσι, ξεκινούν από την ορθή χρήση των υλικών, την οργάνωση της τσάντας και της κασετίνας, για να περάσουν μακροπρόθεσμα σε πιο σύνθετες δεξιότητες, όπως η οργάνωση της μελέτης και η διαχείριση του χρόνου μελέτης.

Καλλιεργώντας στο παιδί την αίσθηση της «αυτονομίας»

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως, η Μεθοδολογία Μελέτης είναι η κατεξοχήν ωφέλιμη διαδικασία που βοηθά τους μαθητές να αυτονομούνται, να καταφέρνουν να οργανώσουν το πρόγραμμα των σχολικών τους υποχρεώσεων και να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους με την εφαρμογή της. Από την Α΄ τάξη του Δημοτικού, τα παιδιά ξεκινούν να μαθαίνουν: «Πώς να μελετώ σωστά». Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί εξατομικεύουν, εφόσον το κρίνουν απαραίτητο, τους μαθησιακούς στόχους για κάθε μαθητή σε συνεργασία με τη Σχολική Ψυχολόγο και την οικογένεια, ώστε κάθε παιδί να προχωρά με σεβασμό στον προσωπικό του ρυθμό μάθησης, σε ένα συνεργατικό περιβάλλον που το βοηθά να προοδεύει ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή του σε κάθε του βήμα. Ο δάσκαλος και η δασκάλα της Α’ τάξης του Δημοτικού είναι εκεί, όχι μόνο για να διδάσκουν τα καταπληκτικά «πρωτάκια» ανάγνωση και γραφή, μα και για να συμπαραστέκονται, να στηρίζουν, να ενθαρρύνουν, να επιβραβεύουν, να συνομιλούν και πάνω από όλα να αγαπούν! Μέσα από την καθημερινή επαφή, γίνονται «μέντορες» και συνεργάτες των παιδιών, τα αφουγκράζονται και τους δίνουν χώρο και χρόνο, δίχως να τα κρίνουν. Τα βοηθούν διακριτικά να εμβαθύνουν, να θέσουν στόχους, να κάνουν αυτοαξιολόγηση και να παλέψουν δυναμικά για την επίτευξή τους.

Διαμορφώνοντας τους μελλοντικούς παγκόσμιους πολίτες

Πιο συγκεκριμένα, ρόλος των εκπαιδευτικών είναι να δημιουργούν ένα σύνθετο και πολυδιάστατο σχολικό περιβάλλον, γεμάτο ερεθίσματα για τα παιδιά, στο οποίο οι μαθητές καλούνται να πειραματιστούν, να ανακαλύψουν και στη συνέχεια να καλλιεργήσουν προσωπικά ενδιαφέροντα και ταλέντα, παρακολουθώντας ομίλους της επιλογής τους. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά σταδιακά διαμορφώνουν μία υγιή στάση ζωής βασισμένη σε βιωματικές δραστηριότητες, ανοιχτές στην κοινωνία δράσεις και συνεργασίες, οι οποίες προάγουν τον εθελοντισμό, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, την υγιεινή διατροφή, τον σεβασμό στο περιβάλλον. Οι εκπαιδευτικοί μέσα από το δικό τους παράδειγμα, καλλιεργούν υψηλά ιδανικά και προετοιμάζουν δυναμικούς παγκόσμιους πολίτες με ήθος και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαφορετικότητα και τις πανανθρώπινες αξίες. Αυτός είναι και ο λόγος που η Α΄ Δημοτικού είναι ένα ορόσημο για κάθε άνθρωπο, μία τάξη γεμάτη «μαγεία», όνειρα, τρυφερότητα, χαρά και αισιοδοξία.

Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, καταλαβαίνουμε πως η επιλογή του πρώτου σχολείου για τα παιδιά μας, είναι κατά κάποιον τρόπο και η κομβική επιλογή ενός «δεύτερου σπιτιού». Γιατί, η Ά Δημοτικού είναι το χαρούμενο «Α και Ω» μίας ολόκληρης σχολικής ζωής, που διαμορφώνει τα παιδιά και τελικά, δεν την ξεχνάνε ποτέ. Ακριβώς για αυτό, όπως επισημαίνει και η δασκάλα των Εκπαιδευτηρίων Δούκα, Αντωνία Κόντα, «γονείς και εκπαιδευτικοί, ας γίνουμε “ο ούριος άνεμος” που θα συντροφέψει τα παιδιά μας στο όμορφο και ξεχωριστό ταξίδι τους προς τη γνώση και την πρόοδο».