Κιρσοκήλη: Ασφαλής θεραπεία σε ένα σημαντικό παράγοντα υπογονιμότητας

Αυτό δείχνουν, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα στατιστικά στοιχεία από χιλιάδες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις που έγιναν τα τελευταία δέκα χρόνια σε υπογόνιμους άνδρες για την αντιμετώπιση της κιρσοκήλης.

«Η βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος στους υπογόνιμους άνδρες, μετά τη λαπαροσκοπική διόρθωση της κιρσοκήλης τους, επιβεβαιώνεται και από το σπερματοδιάγραμμα που γίνεται δυο μήνες μετά την επέμβαση», αναφέρει ο Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Ομίλου Ιατρικό Αθηνών, Ιατρικό Περιστερίου, και Γραμματέας της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος.

Η κιρσοκήλη, σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι ύπουλη νόσος γιατί δεν δίνει πάντα συμπτώματα, καθώς μόλις το 2-10 % των πασχόντων ανδρών νιώθει πόνο στο όσχεο ή στους όρχεις, δυσφορία, ελαφρό πρήξιμο ή αίσθημα βάρους.

«Νέοι άνδρες η έφηβοι που έχουν ένα από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει άμεσα να εξετάζονται από γιατρό», προσθέτει ο Δρ. Ξιάρχος. Ταυτόχρονα η κιρσοκήλη αποτελεί τη συχνότερη αιτία υπογονιμότητας και στειρότητας στον άνδρα, αλλά επιδέχεται χειρουργικής αντιμετώπισης. Στο 90% των πασχόντων η κιρσοκήλη εμφανίζεται στον αριστερό όρχι και περίπου στο 10% στο δεξιό.

Καταλυτική είναι και η επίδρασή της στη σπερματογένεση αφού σε ποσοστό 90% των πασχόντων υπάρχει μειωμένη κινητικότητα σπέρματος, ενώ στο 65% διαπιστώνεται μείωση της συγκέντρωσης των σπερματοζωαρίων σε επίπεδα μικρότερα των 20 εκ./ml.

Διάγνωση και λαπαροσκοπική αντιμετώπιση
Τις περισσότερες φορές, η κιρσοκήλη ανακαλύπτεται τυχαία όταν ο άνδρας δυσκολεύεται να τεκνοποιήσει ή όταν αισθάνεται επίμονο ήπιο πόνο στους όρχεις.

Η φυσική εξέταση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη διάγνωση της κιρσοκήλης. Επισκοπείται αρχικά το όσχεο για την εκτίμηση του μεγέθους των όρχεων, την ύπαρξη ορατών κιρσοειδώς διατεταμένων φλεβών, καθώς και την ύπαρξη άλλης παθολογίας (δερματικών βλαβών κλπ.).

Στη συνέχεια ψηλαφιούνται οι όρχεις για την εκτίμηση και πάλι του μεγέθους καθώς και της σύστασής τους, όπως και οι σπερματικοί τόνοι για τον έλεγχο ψηλαφητής κιρσοκήλης και της εκτίμησης του βαθμού αυτής. Η εξέταση γίνεται σε ύπτια και σε όρθια θέση, καθώς και με δοκιμασία Valsava.

«Μία καλή φυσική εξέταση μπορεί ενδεχομένως να θέσει τη διάγνωση και σταδιοποίηση μιας κλινικά εμφανούς κιρσοκήλης» καταλήγει ο Διευθυντής Χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος.

Το απλό υπερηχογράφημα οσχέου μπορεί να μας δώσει στοιχεία για την ομοιογένεια του ορχικού παρεγχύματος και να θέσει τη διάγνωση πιθανής νεοπλασίας, ενώ μπορεί να μας δώσει και ακριβείς μετρήσεις του μεγέθους των όρχεων, που μπορεί να χρησιμεύσουν και για μελλοντικές συγκρίσεις. Με το έγχρωμο Doppler θα γίνει επιβεβαίωση μιας αμφίβολης περίπτωσης, ενώ θα διαγνωσθεί και η υποκλινική κιρσοκήλη. Για να τεθεί η διάγνωση της κιρσοκήλης θα πρέπει να ανευρεθούν περισσότερες από δυο φλέβες με διάμετρο πάνω από 3 mm και παλινδρόμηση σε δοκιμασία Valsava.

Σύμφωνα με τους γιατρούς, θα πρέπει να γίνεται σε κάθε υπογόνιμο άνδρα με κιρσοκήλη όλος ο βασικός έλεγχος της υπογονιμότητας, που θα περιλαμβάνει πλήρη, λεπτομερή φυσική εξέταση, γενική αίματος, έλεγχο ηπατικής βιοχημείας και νεφρικής λειτουργίας, γλυκόζη, έλεγχο LH, FSH, τεστοστερόνης, προλακτίνης, έλεγχο θυρεοειδούς και ενδεχομένως GnRHtest.

«Η λαπαροσκοπική επέμβαση είναι αποτελεσματική, ασφαλής και ανώδυνη, διαρκεί μισή ώρα και ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο από λίγες ώρες μέχρι ένα βράδυ. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος και η επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες άμεση ενώ είναι τεκμηριωμένο ότι η διόρθωση της κιρσοκήλης αναστέλλει την περαιτέρω ορχική βλάβη» καταλήγει ο Δρ. Αν .Ξιάρχος.

Φαίνεται ωστόσο, πως όσο μικρότερη είναι η ηλικία στην οποία αντιμετωπίζεται η κιρσοκήλη, τόσο πιθανότερη είναι η αποκατάσταση της σπερματογένεσης. Επίσης, οι μεγαλύτερου βαθμού κιρσοκήλες φαίνεται να προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά και αντίστοιχα η διόρθωσή τους οδηγεί σε μεγαλύτερη βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος.

Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος, Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Ομίλου Ιατρικό Αθηνών, Ιατρικό Περιστερίου, και Γραμματέας της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής