Μεγάλη Παρασκευή: Τα ήθη και τα έθιμα της ημέρας - Γιατί νηστεύουμε το λάδι

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα πένθους, αργίας και νηστείας.

Το Θείο Δράμα κορυφώνεται καθώς τα ξημερώματα της μέρας αυτής γίνεται η σταύρωση του Χριστού.

Μέχρι λίγο πριν τις 11:00 το πρωί τελούνται οι ακολουθίες των Μεγάλων Ωρών, όπου οι γυναίκες μοιρολογούν και κλαίνε για τον Χριστό, ενώ άλλοι προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον σταυρωθέντα.

Απ' τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο επιτάφιος και τελείται ολονυχτία στις περισσότερες εκκλησίες της Ελλάδας. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας τελείται ο Εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου, όπου ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο, ενώ το βράδυ θα ψαλεί ο επιτάφιος θρήνος, δηλαδή ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και θα γίνει η περιφορά του.

_{φώτο: el.wikipedia.org}

Έθιμα και παραδόσεις

Είναι κατά έθιμον αργία. Το μεσημέρι, μετά την Αποκαθήλωση του Κυρίου, νεαρά κορίτσια στολίζουν τον επιτάφιο με ανοιξιάτικα λουλούδια (βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες) και φτιάχνουν στεφάνια ή γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας.

Μετά το στολισμό του επιταφίου οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω όχι μόνο “για να τους πιάσει η χάρη”, αλλά για να δηλώσουν υποταγή, ομολογία στον Χριστό.

Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού. Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή.

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εκείνη τη μέρα, φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα το οποίο είτε καίγεται είτε πυροβολείται και εν συνεχεία καίγεται. Επίσης, την ίδια μέρα πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών και φίλων ή πραγματοποιείται η εκταφή των νεκρών, αν έχει περάσει το απαιτούμενο χρονικό διάστημα.

_{φώτο: pexels.com}

Μ. Παρασκευή: Γιατί νηστεύουμε το λάδι και όχι την ελιά;

Ένα από τα «επίμαχα» ερωτήματα είναι γιατί κατά τη διάρκεια της νηστείας και ειδικά τη Μ. Παρασκευή μπορούμε να τρώμε ελιές, αλλά όχι λάδι.

Σύμφωνα με την Εκκλησία, η πλήρης και αληθινή νηστεία συνίσταται στην πλήρη αποχή τροφής ή στην ξηροφαγία.

Για λόγους όμως ανθρωπιστικούς, πλέον επιτρέπεται η κατανάλωση τροφών χωρίς αίμα, γι’ αυτό στα νηστίσιμα περιλαμβάνονται οι καρποί της γης, τα όσπρια, τα μαλάκια και τα οστρακοειδή, προκειμένου να είναι δυνατή η εφαρμογή της νηστείας από όσους το επιθυμούν.

Με βάση τον ίδιο κανόνα, οι ελιές θεωρούνται νηστίσιμη τροφή, καθώς αποτελούν καρπό της γης. Αντίθετα, η απαγόρευση στο λάδι στηρίζεται κυρίως στο γεγονός ότι είναι προϊόν επεξεργασίας και αφορά κυρίως τα φαγητά τα οποία μαγειρεύονται με λάδι και νοστιμίζουν.

Πηγές: el.wikipedia.org, iellada.gr

^{Πρώτη δημοσίευση: 22 Απριλίου 2022}