Η Κυρά Σαρακοστή: Το παμπάλαιο έθιμο και η συνταγή

Η Κυρά Σαρακοστή είναι ένα ημερολόγιο που τα παιδιά μετρούν τις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής, ξεκινώντας από την Καθαρά Δευτέρα.

Κάποιοι, είτε τη ζυμώνουν, είτε τη ζωγραφίζουν. Έχει σταυρωμένα τα χέρια της, επειδή προσεύχεται, δεν έχει στόμα γιατί δεν μιλάει, νηστεύει και δεν έχει αυτιά για να μην ακούει κουτσομπολιά.

Κάθε Σάββατο, μετά την Καθαρά Δευτέρα, τα παιδιά κόβουν και από ένα ποδαράκι, μετρώντας κατά κάποιο τρόπο αντίστροφα μέχρι τη μέρα του Πάσχα.

Μάλιστα σε κάποιες περιοχές, είθισται το ποδαράκι να κρύβεται μέσα σε ένα ξερό σύκο ή στο ψωμί της Ανάστασης. Όποιος το βρει θεωρείται τυχερός.

Πώς φτιάχνεται η κυρά Σαρακοστή

Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα.

Στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας η κυρά-Σαρακοστή φτιάχνεται από αλεύρι, νερό και πολύ αλάτι για να μη χαλάσει. Σε κάποιες άλλες την φτιάχνουν με πανί και τη γεμίζουν με πούπουλα.

Στον Πόντο, το έθιμο της κυρά Σαρακοστής ήταν γνωστό ως «Κούκουρας». Αντί για μια μορφή γυναίκες, οι πιστοί κρεμούσαν μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι στο ταβάνι και επάνω του καρφίτσωναν επτά φτερά κότας, ώστε να αφαιρούν ένα κάθε εβδομάδα.

Το ποίημα που έχει γραφτεί για το έθιμο της Κυρά-Σαρακοστής

Το τραγούδι της Κυρά Σαρακοστής (στίχοι: Πόλυ Βασιλάκη - Εκπαιδευτικός)

Την Κυρά Σαρακοστή
που είναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν
με αλεύρι και νερό!

Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι της σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό!

Και μετρούσαν τις ημέρες
με τα πόδια της τα εφτά
κόβαν ένα τη βδομάδα,
μέχρι να ρθει η Πασχαλιά!

Η Συνταγή για την κυρά Σαρακοστή με ζυμάρι

Υλικά:

• 500 γρ. αλεύρι
• 1 κούπα νερό
• 2 κουταλιές αλάτι

Πώς θα τη φτιάξετε:

Βήμα 1ο: Βάλτε σε μία λεκάνη το αλεύρι και το αλάτι ζυμώστε μέχρι να έχετε μια μαλακή ζύμη.

Βήμα 2ο: Ανοίξτε με τη βοήθεια του πλάστη τη ζύμη και σχηματίστε την κυρά Σαρακοστή.

Βήμα 3ο: Φτιάξτε μαλλιά, σταυρωμένα χέρια, σχεδιάστε σταυρουδάκια και ποδιά και τέλος, με καρφάκια γαρύφαλλου τοποθετήστε τα ποδαράκια.

Βήμα 4ο: Βάλτε τις Σαρακοστές που θα φτιάξετε σε ένα ταψί με λαδόκολλα και ψήστε για 40-60 λεπτά στο φούρνο, στους 200 βαθμούς Κελσίου.

Σημειώσεις: Μπορείτε με χρώματα ζαχαροπλαστικής να βάψετε το ζυμάρι σας, δίνοντας έτσι λίγο χρώμα στην κυρά Σαρακοστή σας. Διαφορετικά, αφήστε τα παιδιά σας να τη ζωγραφίσουν με πινέλα όταν ψηθεί και κρυώσει καλά.

Δεν θέλετε χρώματα; Κανένα πρόβλημα, μπορείτε να τη διακοσμήσετε με φακές και μαυρομάτικα φασόλια.

Τι μπορούμε να μάθουμε στα παιδιά μας με αφορμή την κυρά-Σαρακοστή

Στα παιδιά πέρα από τα ήθη και τα έθιμα που πρέπει να γνωρίζουν για αυτή την περίοδο, θα πρέπει να μάθουν ότι κατά τη διάρκεια των 40 ημέρων, την περίοδο μέχρι το Πάσχα δηλαδή, είναι μια καλή ευκαιρία να κάνουμε μια στροφή στον εσωτερικό μας κόσμο, με σκοπό την κάθαρση όχι μόνο μέσω της νηστείας αλλά και των κακών μας συνηθειών. Μαθαίνουμε στα παιδιά μας ότι δεν πρέπει να σχολιάζουν τι κάνουν οι άλλοι και κοιτάζουμε μόνο τους εαυτούς μας, κάνοντας τα πάντα για να τους βελτιώσουμε προς το καλύτερο.

Καλή Σαρακοστή σε όλους!