Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου Σκιών: Ο 17χρονος καραγκιοζοπαίχτης που ενώνει γενιές

Ο νεαρός αυτός καραγκιοζοπαίχτης είναι αφοσιωμένος στην τέχνη αυτή από πολύ μικρή ηλικία.

Στα τέσσερα του χρόνια, παρακολουθεί την πρώτη παράσταση θεάτρου σκιών.

Στην ηλικία των εννέα ετών, ο Στράτος γίνεται μαθητής του Θανάση Σπυρόπουλου, του παλαιότερου Έλληνα καραγκιοζοπαίχτη.

Στα έντεκα του, βραβεύεται για την παρουσίαση του αποσπάσματος από την παράσταση «Ο Αθανάσιος Διάκος».

Τώρα είναι 17 και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου Σκιών, μιλά στο Mothersblog.gr για τα βήματα που ακολουθεί προκειμένου να κρατήσει ζωντανή αυτή την τέχνη καθώς και το πώς προσπαθεί να προσελκύσει νέες γενιές στον κόσμο του Καραγκιόζη.

Πώς ήρθατε σε επαφή με το θέατρο σκιών για πρώτη φορά και τι σας ενέπνευσε να ακολουθήσετε αυτή την τέχνη;

Όπως έχω πει αρκετές φορές, το θέατρο σκιών είναι μαγεία! Ξεδιπλώνεται στα μάτια του θεατή ένας μαγικός κόσμος που σε συνεπαίρνει! Κάπως έτσι και εγώ. Στα τέσσερα μου χρόνια, παρακολούθησα για πρώτη φορά παράσταση θεάτρου σκιών και μου μπήκε το μικρόβιο!

Να σας πω την αλήθεια, δεν κλήθηκα να πάρω κάποια απόφαση για το αν θα ασχοληθώ ή όχι με αυτή την Τέχνη. Έγιναν όλα αυτόματα σε εμένα. Έκανα πάντα βήματα δειλά και σταθερά. Δεν βιαζόμουν να ανέβω τα «σκαλοπάτια». Όποιος βιάζεται σκοντάφτει, λέει ο σοφός λαός μας. Ειδικά σε εμένα, δεν υπήρχε λόγος βιασύνης μιας και είμαι μόλις 17 ετών!

Έχετε δηλώσει πως με τον Θανάση και τον Κώστα Σπυρόπουλο, ανθρώπους καταξιωμένους στον χώρο, είστε κουμπάροι πια. Πώς ήταν να είστε πρώτα μαθητής, μετά βοηθός και πώς νιώθετε που αυτή η συνεργασία εξελίχθηκε όχι μόνο σε φιλία αλλά σε συγγένεια.

Ο αγαπημένος μας Θανάσης Σπυρόπουλος έφυγε από κοντά μας τον περασμένο Ιούνιο. Δεν μπορώ να σας πω ότι δεν το έχω συνειδητοποιήσει. Το ‘χω καταλάβει αφού μου λείπει πολύ. Ήταν ένα μεγάλο σχολείο για μένα και με τίμησε ιδιαίτερα όταν μου πρότεινε να βαφτίσουμε μαζί τον δεύτερο Θανάση Σπυρόπουλο!

Ο Κώστας, είναι ένας άξιος συνεχιστής του «Σπυροπουλέικου» Καραγκιόζη με μεγάλες επιτυχίες ως τώρα στο χώρο! Είχαμε μια υπέροχη συνεργασία και συνεχίζουμε!! Τους ευχαριστώ!

Υπάρχει κάποιος άλλος καραγκιοζοπαίχτης ή άλλη προσωπικότητα που σας έχει επηρεάσει στην καριέρα σας;

Ναι! Έχω δουλέψει με πολλά μεγάλα ονόματα καραγκιοζοπαικτών που με έχουν βοηθήσει με τις πολύτιμες συμβουλές τους και με τιμούν με τη φιλία τους.

Ο Τάκης Παλαιοθόδωρος και ο Μίμης Μάνος μου έχουν δώσει κάποιες σημαντικές συμβουλές που έχω κρατήσει. Ακόμη, έχω συνεργαστεί με τον Πάνο Καπετανίδη, Γιάννη Νταγιάκο, Άθω Δανέλλη, Ιάσωνα Μελισσηνό, τον Τάσο Γεωργίου, τον Νίκο Τζιβελέκη, τον Μπάμπη Μακρή, τον Χάρη Μπιλλίνη και πολλούς άλλους.

Ποια είναι η διαδικασία για τη δημιουργία μια νέας παράστασης Καραγκιόζη; Πώς αποφασίζετε για τα θέματα και για τους χαρακτήρες;

Το μεγαλύτερο μέρος των παραστάσεων που παρουσιάζω είναι παραδοσιακές με επίκαιρη αύρα! Πατάω με το ένα πόδι στην παράδοση και με το άλλο στο σήμερα, όπως κατά τη γνώμη μου, πρέπει να κάνει κάθε καραγκιοζοπαίκτης.

Δημιουργώ όμως και νέα έργα, με συστατικά το μεράκι, τα παραδοσιακά τραγούδια, τους χαρακτήρες που ήδη υπάρχουν αν και λίγες φορές μπορεί να χρειαστεί να δημιουργήσουμε κάποια νέα φιγούρα.

Πώς πετυχαίνετε την ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της παράδοσης και της προσθήκης νέων στοιχείων στις παραστάσεις σας;

Το παν είναι να μη χάνετε η παράδοση, η διόρθωση και η παρέμβαση με όρια επιτρέπεται. Για παράδειγμα, στο έργο του Καραγκιόζη φούρναρη κάνουμε αλλαγές με βάση τις φυλετικές διακρίσεις και τη βία αλλά δεν θα καταργήσουμε τον παλιό πέτρινο φούρνο με τα ξύλα, για να βάλουμε τον ηλεκτρικό!

Πιστεύω ότι πρέπει να γνωρίσει το παιδικό μάτι μια άλλη εποχή. Πώς ήταν τα πράγματα παλιά! Όλα θέλουν μέτρο. Και οι αλλαγές και οι παρεμβάσεις.

Η σχέση των εφήβων με τις παραδόσεις αποδομείται ολοένα και περισσότερο. Πώς θα προτρέψουμε τα νέα παιδιά να τις κρατήσουν «ζωντανές» και πώς θα μάθουν τη σημασία τους;

Νομίζω ότι κατά βάθος οι έφηβοι γνωρίζουν την αξία και τη διαχρονικότητα της παράδοσης. Αγαπούν την παραδοσιακή μουσική και διασκεδάζουν με αυτή, όταν την επιλέγουν. Τα περισσότερα σημερινά τραγούδια θεωρώ πως έχουν ημερομηνία λήξης...

Όσο αφορά το θέατρο σκιών, οι έφηβοι δυστυχώς δεν έρχονται να δουν. Από τη μία, δεν τους κατηγορώ. Ίσως είδαν, στο παρελθόν κάποια παράσταση, από κάποιο λιγότερο καλό καραγκιοζοπαίκτη και δεν τους τράβηξε το ενδιαφέρον ή ίσως ήταν πολύ παιδική η παράσταση οπότε με το πέρασμα του χρόνου να το θεωρούν ανούσιο να ξαναδούν.

Από την άλλη, όλοι έχουμε να πάρουμε κάτι από τον Καραγκιόζη, άλλοι θα θυμηθούν, άλλοι θα γνωρίσουν και κάποιοι άλλοι θα διδαχθούν!

Οι παραδόσεις μας είναι «ζωντανές» και θα παραμείνουν για πολλά χρόνια ακόμη. Αν δώσουν την ευκαιρία οι νέοι να τις γνωρίσουν, θα μάθουν και την σημασία τους!

Ποια παράσταση ήταν εκείνη που είχατε λάβει την πιο ζεστή ανταπόκριση από το κοινό και νιώσατε ότι εδραιώνεστε στο χώρο;

Κάθε παράσταση που δίνω για εμένα είναι ξεχωριστή! Είτε παίζω σε 50, είτε σε 500 άτομα. Είτε παίζω σε μια πλατεία, είτε παίζω σε ένα στάδιο.

Μέσα στις πιο σημαντικές μου παραστάσεις θεωρώ μία που έδωσα όταν ακόμη πήγαινα πέμπτη δημοτικού. Εν όψει της 25ης Μαρτίου είχα παρουσιάσει ένα μεγάλο απόσπασμα από τη ζωή του Αθανάσιου Διάκου. Βγήκα έξω μετά την παράσταση και αντίκρισα ένα κατάμεστο θέατρο με κόσμο που είχε σηκωθεί όρθιος να με χειροκροτήσει με δάκρυα στα μάτια. Πήρα και βραβείο τότε.

Δεν ήταν τόσο οι φωνές, εξάλλου σε αυτή την ηλικία δεν είχε σταθεροποιηθεί ο τόνος μου και η χροιά μου. Είχα δώσει όμως, όλο μου το είναι! Είχε συναίσθημα και μεράκι αυτό που έπαιζα.

Τελικά το έμφυτο ταλέντο ή η υπομονή και η σκληρή δουλειά αναδεικνύουν περισσότερο έναν καλλιτέχνη;

Θεωρώ πως είναι βασικό να υπάρχει κάποιο έμφυτο ταλέντο ώστε να το καλλιεργήσει με υπομονή ο καλλιτέχνης. Η σκληρή δουλειά είναι κανόνας! Ποιο επάγγελμα και ποια τέχνη δεν απαιτεί αφοσίωση και σκληρή δουλειά; Ειδικά η τέχνη μας θέλει ιδρώτα και κόπο για να φτάσεις στην κορυφή. Λίγοι το κατάφεραν.

Αν είχατε μόνο μια συμβουλή να δώσετε σε ένα παιδί ή σε έναν ενήλικο που θέλει να ασχοληθεί με το θέατρο σκιών, ποια θα ήταν αυτή;

Αρχικά θα του έλεγα, αν δεν το αγαπά υπερβολικά να μην το κάνει. Όσοι προσπάθησαν να γίνουν καραγκιοζοπαίκτες μόνο για τα χρήματα, «κάηκαν» από μόνοι τους.

Αν πράγματι το αγαπά, θα τον συμβούλευα να κάνει σταθερά και δειλά βήματα, όπως και εγώ. Ο σπουδαίος Κώστας Βουτσάς, έλεγε: «Τριάντα χρόνια έκανα να ανέβω, αλλά τόσα θα κάνω και για να κατέβω.»

Πώς βλέπετε το μέλλον του Καραγκιόζη στη σύγχρονη εποχή και πώς θα παραμείνει ζωντανή αυτή η παραδοσιακή τέχνη;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Καραγκιόζης δεν θα πεθάνει ποτέ. Ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει ανέβει πολύ. Έχουν γίνει μεγάλα βήματα ανάδειξης του. Σε αυτό έχει συμβάλει το Υπουργείο Πολιτισμού, το Πανελλήνιο Σωματείο Θεάτρου Σκιών και πολλοί άλλοι φορείς που αγαπούν τον Καραγκιόζη και επιθυμούν να τον γνωρίσουν στις επόμενες γενιές.

Είναι πολύ σπουδαίο αυτό! Αν επηρεαστούν από αυτούς κι άλλοι φορείς απ' όλο τον κόσμο σίγουρα θα παραμείνει ζωντανή αυτή η τέχνη. Όσο υπάρχουν Έλληνες θα υπάρχει και Καραγκιόζης!

Υπάρχει η κοινή αντίληψη ότι το θέατρο σκιών ανήκει στην κατηγορία «θέατρο για παιδιά». Πώς μπορεί να προσφέρει πνευματική τροφή και σε ενήλικες;

Το κοινό του Καραγκιόζη δεν έχει ηλικία. Οι παλιοί έγραφαν στις ρεκλάμες τους: «Παράσταση για παιδιά από 2 έως...102 ετών». Σήμερα οι περισσότερες παραστάσεις που παίζονται είναι προσαρμοσμένες για όλη την οικογένεια! Γίνονται σταδιακά και παραστάσεις μόνο για ενήλικο κοινό.

Σαφώς και μπορεί να προσφέρει πνευματική τροφή και σε ενήλικες. Πολλοί βέβαια φοβούνται να πάνε. Σκέπτονται ότι «Καραγκιόζη θα πάω να δω;». Το θεωρούν τελείως παιδικό. Ξαναλέω ότι είναι λάθος. Ειδικά οι παραστάσεις που γίνονται μόνο για ενήλικες είναι φτιαγμένες ειδικά για αυτούς. Με σάτιρα και πικάντικα αστεία, σαν μια μικρή επιθεώρηση!

Πού σας βρίσκουμε αυτή την περίοδο;

Γενικότερα, δεν έχω κάποιο μόνιμο χώρο που κάνω παραστάσεις. Παίζω όπου μου ζητηθεί. Σε συλλόγους, παιδικά πάρτι και σε εκδηλώσεις κάθε φορέα.

Οι παραστάσεις μου ξεχειλίζουν από αγάπη, μεράκι, αστείους διαλόγους, τρομερά εφέ, υπέροχες φιγούρες και φυσικά μηνύματα και συμβουλές για να φεύγουν πάντα κερδισμένοι οι μικροί μας φίλοι!

Ο κόσμος μπορεί να με βρει στα social media που διατηρώ, στο κινητό μου τηλέφωνο 6985704087 ή στο email μου, morethankabis@gmail.com .