Η αποστολή TREC έρχεται στην Ελλάδα - Δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους

Μετά τη δειγματοληψία της ευρωπαϊκής ακτογραμμής που πραγματοποιήθηκε πέρυσι κατά μήκος του Ατλαντικού, της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας, η αποστολή «Διασχίζοντας Ευρωπαϊκές Ακτογραμμές» (Traversing European Coastlines - TREC) εξερευνά τις ακτές της Μεσογείου το 2024 και φτάνει στον τελικό προορισμό της, την Ελλάδα, τον Ιούλιο.

Το TREC είναι το πρώτο έργο σε ολόκληρη την ήπειρο που μελετά τα παράκτια οικοσυστήματα και την ανταπόκρισή τους στο περιβάλλον. Οι θάλασσες και οι ακτές μας φιλοξενούν μια εξαιρετικά πλούσια ποικιλομορφία και διαδραματίζουν κρίσιμους ρόλους στη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα των ευρύτερων οικοσυστημάτων. Ωστόσο, οι ανθρωπογενείς παρεμβολές οδηγούν σε επιταχυνόμενη απώλεια της γενετικής ποικιλότητας των ειδών και στην καταστροφή των λειτουργικών οικοσυστημάτων. Με τη δειγματοληψία που πραγματοποίησε σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ακτή, η αποστολή TREC θα προσφέρει μια πλουσιότερη και βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα οικοσυστήματα ανταποκρίνονται στις φυσικές και ανθρωπογενείς προκλήσεις.

Η αποστολή TREC διευθύνεται από το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL), σε συνεργασία με το Tara Ocean Foundation, την κοινοπραξία Tara OceanS και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων (EMBRC). Συγκεντρώνει περισσότερες από 150 ερευνητικές ομάδες από περισσότερα από 70 ιδρύματα σε 21 ευρωπαϊκές χώρες και περιλαμβάνει επίσης τοπικούς εταίρους κατά τη διάρκεια της διαδρομής δειγματοληψίας, όπως το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Η αποστολή συνδυάζει επιστημονικές δραστηριότητες σε ξηρά και θάλασσα σε πρωτοφανή κλίμακα. Στην Ελλάδα, οι επιστήμονες που ταξιδεύουν με τα κινητά εργαστήρια του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας (EMBL) και με το ωκεανογραφικό σκάφος «Tara» θα συλλέξουν δείγματα νερού, εδάφους, ιζημάτων και αερολυμάτων στην παραλία Μυλοκόπι/Λουτράκι, τη Μαρίνα Θορικού, τη Ραφήνα, την Αθήνα και την περιοχή γύρω από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της αποστολής προσφέρονται επίσης μια σειρά από διάφορες δραστηριότητες για τα μέσα ενημέρωσης και το ευρύ κοινό.

Δωρεάν δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους

Η επιστημονική αποστολή

Στόχος της αποστολής είναι να μελετήσει τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα σε ξηρά και θάλασσα, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις των οργανισμών μεταξύ τους και με το περιβάλλον. Οι επιστημονικές ομάδες συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με την παρουσία ρύπων, αντιβιοτικών, φυτοφαρμάκων ή ορμονών, καθώς και τη θερμοκρασία, την αλατότητα και τα επίπεδα οξυγόνου. Σε κάθε σημείο όπου η ομάδα και οι συνεργάτες της EMBL κάνουν δειγματοληψία εδάφους, ιζημάτων και ρηχών νερών, το ωκεανογραφικό Tara λαμβάνει δείγματα των σχετικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων - την ίδια ημέρα και σε άμεση γειτνίαση.

Τα βιολογικά δείγματα είναι ευάλωτα: μόλις μια σταγόνα νερού ή μια ψίχα εδάφους αφαιρεθεί από το φυσικό τους περιβάλλον, οι οργανισμοί μέσα σε αυτά αρχίζουν να αλλάζουν. Για να μεγιστοποιήσει την ακεραιότητα των οργανισμών και να τους μελετήσει στο πλαίσιο του φυσικού τους περιβάλλοντος, η αποστολή TREC φέρνει το εργαστήριο στα δείγματα, αντί για τα δείγματα στο εργαστήριο. Συνολικά, το TREC θα εξετάσει τη βιοποικιλότητα και τη μοριακή προσαρμοστικότητα της ζωής σε μοριακή κλίμακα σε 120 παράκτιες τοποθεσίες δειγματοληψίας σε 21 ευρωπαϊκές χώρες.

Ο πανευρωπαϊκός χαρακτήρας αυτού του έργου σημαίνει ότι τα δείγματα θα λαμβάνονται με τυποποιημένο τρόπο. Αυτό θα καταστήσει δυνατή τη σύγκριση και τον έλεγχο δεδομένων σε ολόκληρη την Ευρώπη, αντί για ένα περιφερειακό ή εθνικό σύστημα, με τρόπο που δεν ήταν δυνατό στο παρελθόν.

Το EMBL αναγνωρίζει τη γενναιόδωρη υποστήριξη πολλών ιδρυμάτων, δωρητών και χορηγών, ιδιαίτερα του Ιδρύματος Manfred Lautenschläger, του Eppendorf SE, του Carl Zeiss Microscopy και των Φίλων του EMBL, βοηθώντας στο να γίνει δυνατό το TREC.

Περισσότερες Πληροφορίες:

TREC – Traversing European Coastlines

Σχετικά με το EMBL

Το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας European Molecular Biology Laboratory (EMBL) είναι το εργαστήριο βιοεπιστημών της Ευρώπης. Παρέχουμε καθοδήγηση και συντονισμό για τις βιοεπιστήμες σε όλη την Ευρώπη και η παγκόσμιας κλάσης θεμελιώδης έρευνά μας αναζητά συνεργατικές και διεπιστημονικές λύσεις για ορισμένες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της κοινωνίας. Παρέχουμε εκπαίδευση σε φοιτητές και επιστήμονες, προωθούμε την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και μεθόδων στις βιοεπιστήμες και προσφέρουμε υπερσύγχρονη ερευνητική υποδομή για ένα ευρύ φάσμα πειραματικών υπηρεσιών και υπηρεσιών δεδομένων.

Το EMBL είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός με 29 κράτη μέλη, ένα συνδεδεμένο μέλος και ένα υποψήφιο μέλος. Στις έξι τοποθεσίες μας στη Βαρκελώνη, στη Γκρενόμπλ, στο Αμβούργο, στη Χαϊδελβέργη, στο Χίνξτον κοντά στο Κέιμπριτζ και στη Ρώμη, επιδιώκουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη ζωή στο φυσικό της πλαίσιο, από τα μόρια μέχρι τα οικοσυστήματα. www.embl.org

Tara Ocean Foundation

Το Tara Ocean Foundation — το πρώτο ίδρυμα δημοσίου ενδιαφέροντος στη Γαλλία αφιερωμένο στον Ωκεανό — έχει δύο κύριες αποστολές: την εξερεύνηση του Ωκεανού για την καλύτερη κατανόηση του και την ανταλλαγή επιστημονικών γνώσεων για τον Ωκεανό για την ευαισθητοποίηση του κοινού. Για 20 χρόνια, το Ίδρυμα υποστηρίζει την καινοτόμο επιστήμη των ωκεανών, σε συνεργασία με κορυφαία ερευνητικά κέντρα στον κόσμο, για τη μελέτη της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, καθώς και την παρακολούθηση και την πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της ρύπανσης.

Αντιμέτωπο με την επείγουσα ανάγκη να γίνει η προστασία του Ωκεανού κοινή ευθύνη, το Ίδρυμα ευαισθητοποιεί το κοινό για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Ωκεανός, εκπαιδεύει τις νέες γενιές, διευκολύνει τη διεθνή συνεργασία και κινητοποιεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Χάρη στο καθεστώς του Ειδικού Παρατηρητή στα Ηνωμένα Έθνη, το Ίδρυμα συμμετέχει ενεργά σε κρίσιμες αποφάσεις υπέρ του Ωκεανού. Η μελέτη και η προστασία του Ωκεανού σημαίνει φροντίδα για την παγκόσμια υγεία του πλανήτη μας και του μέλλοντός μας. https://fondationtaraocean.org/

Σχετικά με το EMBRC

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων είναι μια ευρωπαϊκή ερευνητική υποδομή που στοχεύει στην προώθηση της επιστήμης των ωκεανών για την καλύτερη αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων. Ο οργανισμός κινητοποιεί επιστήμονες, βιομηχανίες, φορείς χάραξης πολιτικής και πολίτες προς μια ανοιχτή και χωρίς αποκλεισμούς επιστήμη. Συγκεντρώνοντας περισσότερους από 70 θαλάσσιους σταθμούς και ιδρύματα στην Ευρώπη, αποτελεί πύλη για τους ερευνητές που μελετούν τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο. Εστιάζοντας σε μια διακρατική προσέγγιση, παρέχει υψηλού επιπέδου ερευνητικές υπηρεσίες, θαλάσσια δεδομένα με το παρατηρητήριο βιοποικιλότητας EMOBON (European Marine Omics Biodiversity Observation Network) και τεχνογνωσία στη θαλάσσια βιολογία και οικολογία.

Το EMBRC προσπαθεί να υποστηρίξει τη μεταφορά γνώσης και τεχνολογίας παγκοσμίως, προκειμένου να προωθήσει τη βιώσιμη χρήση των ζωντανών θαλάσσιων πόρων. Ενόψει των περιβαλλοντικών προκλήσεων, το EMBRC συμβάλλει στην οικοδόμηση μιας επιστημονικής διαδικασίας χάραξης πολιτικής για την προώθηση περαιτέρω δράσης σε διεθνές επίπεδο. Το EMBRC έχει την ιδιότητα του European Research Infrastructure Consortium (ERIC), που χορηγείται και αξιολογείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το 2018. https://www.embrc.eu/.

Σχετικά με το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.

Το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) είναι κυβερνητικός ερευνητικός οργανισμός που λειτουργεί υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. αποτελείται από τρία ερευνητικά ιδρύματα:

-Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιέργειας (IMBBC)

-Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (IMBRIW)

-Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας (ΙΟ)

Στοχεύει στη διεξαγωγή επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης, διάδοσης και υλοποίησης των παραγόμενων αποτελεσμάτων, ιδίως στους τομείς μελέτης και προστασίας της υδρόσφαιρας, των οργανισμών της, της διεπαφής της με την ατμόσφαιρα, την ακτή και τον πυθμένα της θάλασσας, φυσικές, χημικές, βιολογικές και γεωλογικές συνθήκες που επικρατούν και ρυθμίζουν τα παραπάνω συστήματα με:

- την παραγωγή προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών

- την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων που αφορούν το ευρύ κοινό, την οικονομία και τον πολιτισμό

- την οικονομική εκμετάλλευσή τους είτε από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. ή/και από υπαλλήλους του είτε από τρίτους.