Κούλουμα: Ξέρετε ποια είναι η σημασία τους και γιατί τα γιορτάζουμε;
Καθαρά Δευτέρα σήμερα και οι περισσότεροι από εσάς (καιρού επιτρέποντος), ετοιμάζεστε για το καθιερωμένο πέταγμα του χαρταετού.
Εξάλλου, πρόκειται για ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έθιμα της ημέρας. Ωστόσο, η Καθαρά Δευτέρα, εκτός από το πέταγμα του χαρταετού, σηματοδοτεί τη λήξη της Αποκριάς και την έναρξη της νηστείας της Σαρακοστής, η οποία διαρκεί μέχρι το Πάσχα. Μάλιστα, γιορτάζεται, κυρίως στην ύπαιθρο με γλέντι, χορούς, και διάφορα νηστίσιμα εδέσματα. Τα γνωστά σε όλους, Κούλουμα.
Ωστόσο, γνωρίζετε τι σημαίνει η λέξη «Κούλουμα» και γιατί την γιορτάζουμε την Καθαρά Δευτέρα; Η αλήθεια είναι ότι οι απόψεις για την προέλευσή της, διίστανται. Σύμφωνα με την Wikipedia, με την ονομασία Κούλουμα χαρακτηρίζεται ο υπαίθριος πανηγυρισμός της Καθαράς Δευτέρας. Η γιορτή αυτή είναι πανελλήνια και κατ' άλλους έχει αθηναϊκή καταγωγή, ενώ κατ' άλλους βυζαντινή. Στην Αθήνα, από πολλές δεκαετίες προ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα Κούλουμα γιορτάζονταν στις πλαγιές του λόφου του Φιλοπάππου, όπου οι Αθηναίοι τρωγόπιναν καθισμένοι στους βράχους από το μεσημέρι μέχρι τη δύση του ήλιου. Οι περισσότεροι χόρευαν υπό τους ήχους πλανόδιων μουσικών, κατά παρέες, είτε δημοτικούς είτε λαϊκούς χορούς υπό τους ήχους της λατέρνας.
Σχετικά με την ετυμολογία της, οι απόψεις διαφέρουν. Μία εκδοχή είναι ότι προήλθε από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης «cumulus», που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος, υποδηλώνοντας έτσι το πολύ φαγοπότι με χορό, ή το τέλος της Αποκριάς. Η άλλη εκδοχή θέλει τον όρο «Κούλουμα» να είναι καθαρά αθηναϊκός και να προέρχεται από τις κολώνες του ναού του Ολυμπίου Διός που τις αποκαλούσαν στη νεότερη ιστορία οι Αθηναίοι columna, κόλουμνα, κούλoυμνα, κούλουμα, χωρίς όμως αυτό και να προσδιορίζει την αρχή της εορτής που πιθανολογείται κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας.
Διαβάστε επίσης
Γιατί πετάμε χαρταετό την Καθαρά Δευτέρα;
Καθαρά Δευτέρα 2018: Ιδέες για να περάσετε αξέχαστα με τα παιδιά σας
