Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας: Η μητρική γλώσσα είναι συστατικό της ταυτότητάς μας

Καθιερώθηκε το 1999 από τη Γενική Συνέλευση της οργάνωσης. Αφορμή για την υιοθέτησή της στάθηκε η Σφαγή της Ντάκα στις 21 Φεβρουαρίου του 1952, όταν φοιτητές του Ανατολικού Πακιστάν (σημερινού Μπανγκλαντές) ξεσηκώθηκαν, στα πλαίσια του «Γλωσσικού Κινήματος», για να εμποδίσουν την απαγόρευση της γλώσσας τους Μπενγκάλι και την υιοθέτηση της επίσημης γλώσσας του Πακιστάν, Ουρντού. Η αστυνομία έπνιξε τη διαμαρτυρία τους στο αίμα με αποτέλεσμα τουλάχιστον τέσσερις νεκρούς.Η ημέρα ξεκίνησε να γιορτάζεται στο Μπανγκλαντές ως «Ημέρα του Γλωσσικού Κινήματος», για να αναγνωριστεί μετά από την UNESCO.

Η γλώσσα και οι λέξεις αποτελούν τις ρίζες της ταυτότητας μιας κοινότητας, ενός τόπου, μιας χώρας.

Η σχέση μεταξύ της μητρικής γλώσσας και της οικοδόμησης της ταυτότητας ενός έθνους, ενός λαού είναι περίπλοκη αλλά και αδιάσπαστη. Τα πρώτα λόγια συνιστούν για το παιδί τον πρώτο κώδικα επικοινωνίας. Τα πρώτα λόγια είναι τα πρώτα βήματα, που καταθέτει καθένας από εμάς στην προσωπική του ιστορία στη γη αυτή.

Όπως επισημαίνει η Ιωάννα Παπανικολάου-Πουσπουρίκα, Πρόεδρος του Ομίλου για την UNESCO Αμαρουσίου, η μητρική γλώσσα είναι ο τρόπος, με τον οποίο μαθαίνουμε να προσανατολίζουμε τον εαυτό μας στον κόσμο.

Καθορίζει για πάντα την ψυχολογία μας, τις μνήμες, τα διανοητικά σχήματα, μέσα από τα οποία θα οδηγηθούμε συνολικότερα στη ζωή μας. Η γλώσσα είναι απαραίτητη για την επικοινωνία. Είναι εκείνη, που καθιστά δυνατή την αλλαγή, την καινοτομία, τη δημιουργικότητα, άρα το διάλογο και την ανάπτυξη στην ανθρώπινη κοινωνία.

Σήμερα, η χρήση - (ή η μη χρήση - ορισμένων γλωσσών) μπορεί να ανοίξει - (ή αντίστοιχα να κλείσει) - μια πόρτα σε τμήματα μιας κοινότητας, μιας κοινωνίας ή ενός λαού ολόκληρου.

Είναι προφανές, επομένως, ότι η συνειδητοποίηση του ζωτικού ρόλου, που κατέχει η μητρική γλώσσα, ξεπερνά τα προσωπικά, κοινοτικά ή εθνικά σύνορα. Πρόκειται για μία από τις βασικές παραμέτρους διατήρησης και εξέλιξης της πολιτιστικής πολυμορφίας και ενίσχυσης του διαπολιτισμικού διαλόγου. Οι γλώσσες είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της πολιτιστικής κληρονομιάς άυλης και υλικής.

Η προώθηση της διάδοσης των μητρικών γλωσσών θα χρησιμεύσει όχι μόνο για την ενθάρρυνση μιας γλωσσικής πολυμορφίας και γενικότερα μιας πολύγλωσσης εκπαίδευσης, αλλά κυρίως στο να διατηρήσουμε και να διαδώσουμε το σύνολο των γλωσσικών και πολιτιστικών παραδόσεων σ’ όλο τον κόσμο με ευρύτερο στόχο την ενθάρρυνση μιας καθολικής αλληλεγγύης, που θα βασίζεται στην κατανόηση, στην ανοχή και στον ανοιχτό δημόσιο διάλογο.

Διαβάστε επίσης

Σε ποια... γλώσσα κλαίνε τα μωρά;
Τα μωρά ξεχωρίζουν τη μητρική τους γλώσσα από την κοιλιά της μαμάς!