Αποποίηση κληρονομιάς από ανήλικο με το ευεργέτημα της απογραφής

Μάλιστα δεν είναι λίγες οι φορές που τόσοι οι ανήλικοι όσο και οι γονείς τους δεν γνωρίζουν ότι είναι κληρονόμοι και θεωρούν λανθασμένα ότι η προθεσμία αποποίησης ξεκινά με την ενηλικίωση.

Στην περίπτωση όμως που η αποποίηση κληρονομιάς δεν γίνει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, οι ανήλικοι θα βρεθούν να κληρονομούν ακίνητα που βαρύνονται με χρέη ή να κληρονομούν τα χρέη που έχει αφήσει στο δημόσιο ή τις τράπεζες ο συγγενής τους που απεβίωσε.

Άρα γίνεται σαφές ότι αν το ανήλικο δεν αποποιηθεί με δικαστική απόφαση μέσα στην 4μηνη προθεσμία που τάσσει ο νόμος, γίνεται αυτομάτως κληρονόμος της περιουσίας του θανόντος και απλά έχει το δικαίωμα όταν γίνει δεκαοκτώ (18) ετών να αποδεχθεί συμβολαιογραφικά πλέον με το ευεργέτημα της απογραφής.

Ευεργέτημα της απογραφής

Αν δεν το κάνει μέσα στο έτος της ενηλικίωσής του είναι κληρονόμος που ενέχεται έναντι των δανειστών με το σύνολο της περιουσίας του αντί με την κληρονομιαία περιουσία.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κληρονομία που επάγεται σε ανήλικο θεωρείται ότι γίνεται αποδεκτή πάντοτε με το ευεργέτημα της απογραφής (άρθρο 1527 Αστικού Κώδικα).

Με τον τρόπο αυτό (δηλαδή με το ευεργέτημα της απογραφής), ο κληρονόμος δεν αποποιείται την κληρονομιά, αλλά η κληρονομιά αποτελεί χωριστή ομάδα περιουσίας, ανεξάρτητη από την άλλη περιουσία που έχει ο κληρονόμος (επομένως οι υποχρεώσεις που έχει κληρονομήσει θα καλυφθούν από το ενεργητικό της κληρονομιάς).

Σε περίπτωση, ωστόσο, που οι γονείς επιθυμούν να αποποιηθούν την κληρονομία για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους, που είναι και η πιο ορθή επιλογή όταν βέβαια το παθητικό της κληρονομιάς είναι μεγαλύτερο από το ενεργητικό της, ακολουθείται ειδική διαδικασία.

Ειδική διαδικασία για την αποποίηση της κληρονομιάς

Ειδικότερα, στο άρθρο 1526 του Αστικού Κώδικα ορίζεται ότι οι γονείς δεν μπορούν χωρίς την άδεια του δικαστηρίου να επιχειρήσουν στο όνομα του τέκνου τις πράξεις που απαγορεύονται και στον επίτροπο ανηλίκου χωρίς άδεια του δικαστηρίου, ενώ στο άρθρο 1625 του Αστικού Κώδικα προβλέπεται ότι ο επίτροπος δεν έχει δικαίωμα να αποποιείται κληρονομία στο όνομα του ανηλίκου χωρίς την άδεια δικαστηρίου.

Επομένως, από τον συνδυασμό των ανωτέρω άρθρων, προκύπτει ότι επί ανηλίκου υπό γονική μέριμνα απαιτείται άδεια του δικαστηρίου προκειμένου να αποποιηθεί ο γονέας στο όνομα του ανηλίκου την κληρονομιά που έχει επαχθεί στον ανήλικο.

Η αίτηση για την έκδοση της ανωτέρω απόφασης κατατίθεται από τους γονείς του ανηλίκου στη γραμματεία του κατά τόπον αρμόδιου Ειρηνοδικείου, που είναι το Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ο ανήλικος.

Προθεσμία για την αποποίηση

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το ζήτημα της προθεσμίας εντός της οποίας θα πρέπει να λάβει χώρα η αποποίηση. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον νόμο, ο κληρονόμος μπορεί και πρέπει επί ποινή ακυρότητας να αποποιηθεί την κληρονομία μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών που αρχίζει από τότε που έμαθε την επαγωγή και το λόγο της.

Ειδικότερα, αναφορικά με τον ανήλικο που βρίσκεται υπό γονική μέριμνα το στοιχείο της γνώσης, προκειμένου να αρχίσει να τρέχει η αποκλειστική προθεσμία της αποποίησης, κρίνεται από το πρόσωπο του γονέα που την ασκεί. Δηλαδή, η τετράμηνη προθεσμία ξεκινά από τότε που οι γονείς του ανήλικου έμαθαν ότι το τέκνο τους κατέστη κληρονόμος.

Αν εντός της προθεσμίας προς αποποίηση δεν υποβληθεί η σχετική αίτηση από τους γονείς, η παρέλευσή της συνεπάγεται πλασματική κτήση της κληρονομίας σε βάρος του ανηλίκου, έστω και αν ο ανήλικος κληρονομεί με το ευεργέτημα της απογραφής, υποχρεούμενος εντός έτους από της ενηλικιώσεώς του να συντάξει την απογραφή ώστε να μην εκπέσει αυτού.

Εφιστάται, επομένως, η προσοχή σε όλους τους γονείς να ενημερωθούν εγκαίρως για το νομικό πλαίσιο που ισχύει σε περίπτωση επαγωγής κληρονομίας στο ανήλικο τέκνο τους, ώστε να αποφύγει το ανήλικο τέκνο την επιβάρυνση με υπέρογκα χρέη.

Δημήτριος Ν. Αυλωνίτης
Δικηγόρος, LL.B.
Δημητσάνας 42, Αθήνα, 11 522
τηλ. 210 3314536, fax: 210 3235632
κιν. 6972205516, e-mail: info@avlonitislaw.gr
http://www.avlonitislaw.gr

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr