Πώς να χτίσουμε τις αναμνήσεις του μωρού μας

Ένα ανδρόγυνο αποφασίζει να φέρει στον κόσμο ένα παιδί και όσο καλά και αν έχει προετοιμαστεί για αυτό πάντα στον δρόμο του θα συναντήσει ανατροπές, χαρές, συγκινήσεις αλλά και καταστάσεις τις οποίες δεν είχε προβλέψει. Ένας γονιός συνειδητοποιημένος είναι πρόθυμος να προσφέρει στο παιδί του το καλύτερο δυνατό, να του διδάξει αλλά και να διδαχθεί από εκείνο. Ο κάθε γονέας από την γέννηση κιόλας του μωρού του χρειάζεται διαρκώς να αναζητά λύσεις στις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν αλλά και τις απαραίτητες γνώσεις.

Η σημασία των τριών πρώτων χρονών της ζωής ενός μωρού είναι ανεκτίμητη γιατί πολλές από αυτές τις ικανότητες που αποκτά σε αυτή την ευαίσθητη περίοδο το συνοδεύουν για πάντα και θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις δεξιότητες που θα καθορίσουν το μέλλον του. Το να παρακολουθείς μέρα με την μέρα την εξέλιξη των ικανοτήτων του μωρού είναι μα σύνθετη αλλά και συναρπαστική εμπειρία. Για πολλά χρόνια χρησιμοποιούσαμε τεχνικές διαπαιδαγώγησης χωρίς να γνωρίζουμε τα πιθανά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα τους επειδή μέχρι τώρα δεν μπορούσαμε να διακρίνουμε τα αποτελέσματα των πράξεων μας στο αναπτυσσόμενο μυαλό ενός παιδιού. Με την εξέλιξη όμως των ήλεκτρο εγκεφαλογραφημάτων την χαρτογράφηση του εγκέφαλου μπορούμε να γνωρίζουμε πως εξελίσσεται και πως επηρεάζεται χημικά.

Η σημαντική περίοδος της παιδικής αμνησίας
Λανθασμένες πεποιθήσεις μας οδηγούσαν σε λανθασμένους τρόπους διαπαιδαγώγησης . Οι περισσότεροι άνθρωποι όταν γινόμαστε γονείς, θεωρούμε ότι δεν είναι σημαντικό να δίνουμε μεγάλη σημασία στα πρώτα χρόνια της ζωής του μωρού μας, αφού αργότερα δεν θα θυμούνται τίποτα από τις πρώτες τους εμπειρίες. Η περίοδος της «παιδικής αμνησίας», όπως ονομάζεται από τους επιστήμονες, αναφέρεται στο ότι δεν μπορούμε να ανακαλέσουμε με επιτυχία αναμνήσεις από την ηλικία των πρώτων 2-3 ετών της ζωής μας. Αυτό συμβαίνει γιατί στην πρώτη βρεφική ηλικία οι πρώιμες εμπειρίες του βρέφους αρχίζουν να δημιουργούν τις πρώτες συνδέσεις , τα γνωστά συναπτικά δίκτυα. Με άπλα λόγια αρχίζουν να συνδέονται τα διαφορά κύτταρα μεταξύ τους και να επικοινωνούν. Στην αρχή αυτές οι συνάψεις (συνδέσεις) είναι εύθραυστες, η επανάληψη μιας εμπειρίας όμως τις κάνει πιο ισχυρές πιο σταθερές, μόνιμες και έτσι αρχίζουμε να έχουμε και τις πρώτες αναμνήσεις.

Στο πρώιμο στάδιο όπου τα συνοπτικά δίκτυα είναι ακόμα ισχνά και πρωτόλεια και το βρέφος δεν μπορεί να αποθηκεύσει αναμνήσεις, όλες οι πρώιμες εμπειρίες μεταφέρονται σε ένα τμήμα του εγκέφαλου που ονομάζεται ιππόκαμπος όπου αποθηκεύονται μόνο συναισθηματικές μνήμες και που στην συνέχεια αυτές οι αναμνήσεις θα καθορίσουν την μελλοντική του συναισθηματική και κοινωνική συμπεριφορά του βρέφους. Είναι πολύ πιθανό να θυμόμαστε αναμνήσεις και γεγονότα τα οποία όμως προέρχονται από ιστορίες που μας έχουν αφηγηθεί συγγενείς ή από κάποιο οικογενειακό άλμπουμ. Ωστόσο, οι αναμνήσεις ναι μεν καταγράφονται αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο και όχι με λέξεις ή εικόνες.

Συμβουλή Ειδικού:
Είναι σημαντικό λοιπόν να χτίσουμε μία γερή βάση αναμνήσεων που αργότερα θα αποτελέσει τον πυλώνα της αυτοαντίληψης, της ασφάλειας, της ετοιμότητας για ζωή καθώς και της αυτοεκτίμησης. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι μία τραυματική εμπειρία που μπορεί να υποστεί ένα παιδί σε μικρή ηλικία, ακόμα και αν δεν τη θυμάται, θα δημιουργήσει το αποτύπωμα της στην ενήλικη του ζωή. Αντίθετα, ένα παιδί που βιώνει την αγάπη και μεγαλώνει σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον θα καλλιεργήσει μελλοντικά έναν αισιόδοξο χαρακτήρα χωρίς άγχη και φοβίες.