Ποια είναι τα πέντε βασικά στάδια της συναισθηματικής αγωγής των παιδιών

Ο κάθε νέος γονιός αναρωτιέται: πώς θα μάθω στο παιδί μου να στέκεται μακριά από βίαιες συμπεριφορές, πώς θα το μάθω να παρατείνει την σεξουαλική του δραστηριότητα μέχρι να είναι ώριμο συναισθηματικά, πώς θα του δώσω την δύναμη και την αυτοπεποίθηση να μείνει μακριά από ουσίες και αλκοόλ;

Η συναισθηματική αγωγή είναι μια διαδικασία εφ’ όρου ζωής, φυσικά, που μας μαθαίνει να μάθουμε στα παιδιά μας να έρχονται σε επαφή με τα συναισθήματά τους και να τα αναγνωρίζουν. Τα καταπιεσμένα συναισθήματα ή οι ενοχές για κάποια συναισθήματα που βιώσαμε ως παιδιά είναι η βάση για αρκετά συναισθηματικά και ψυχολογικά προβλήματα στην ενήλικη ζωή μας. Το να διδάξουμε, λοιπόν, στο παιδί μας όλη τη γκάμα των συναισθημάτων και να το μάθουμε να τα εκδηλώνει, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ψυχική του ενδυνάμωση, για την αυτοπεποίθηση και για την ωρίμανσή του αργότερα στη ζωή.Οι έρευνες του Gottman, ενός από τους σημαντικότερους μελετητές στο τομέα των οικογενειακών σχέσεων, έδειξαν ότι με την συναισθηματική αγωγή, τα παιδιά έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο, σταθερότερες φιλίες, περισσότερη συναισθηματική υγεία και γενικότερα είναι περισσότερο ευπροσάρμοστα και ανθεκτικά στις προκλήσεις της ζωής.

Ποια είναι, λοιπόν, τα βήματα για να εφαρμόσετε τη συναισθηματική αγωγή και να αποτελέσετε «συναισθηματικούς μέντορες» για τα παιδιά σας:
• Δείτε τα αρνητικά συναισθήματα των παιδιών ως μια ευκαιρία για στενή οικειότητα και επικοινωνία: μιλήστε μαζί τους, μην υποτιμάτε τα συναισθήματά τους, μην τα κοροϊδεύετε.
• Δείτε τα δικά σας συναισθήματα: αν έχετε μάθει να «κουκουλώνετε» τα συναισθήματά σας, είναι πολύ πιθανό να δείχνετε το ίδιο και στο παιδί σας. Αναγνωρίστε τι νιώθετε κάθε φορά και αν μπορείτε, προσπαθήστε να καταλάβετε το γιατί...είναι ζήλια; Είναι θυμός; Απογοήτευση;
• Αφιερώστε χρόνο σε ένα λυπημένο, θυμωμένο ή φοβισμένο παιδί...μην ανυπομονείτε να τελειώσει όταν σας μιλάει. Ρωτήστε γιατί νιώθει έτσι και ακούστε το. Δεν είναι ανάγκη να του δώσετε μια πρακτική συμβουλή, απλά πείτε του ότι το καταλαβαίνετε και αγκαλιάστε το, όσο πιο τρυφερά μπορείτε.
• Να ξέρετε ότι η έκφραση αρνητικών συναισθημάτων από το παιδί σας είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στην συναισθηματική του διαπαιδαγώγηση. Είναι πολύ χρήσιμο να αναγνωρίζει το τι νιώθει σε κάθε περίσταση και να μην το συγχέει με κάποιο άλλο συναίσθημα. Ο ψυχοθεραπευτής Χ. Μπουκάι, μας λέει, χρησιμοποιώντας ένα παραμύθι, ότι κάποτε ήταν δύο αδέρφια, η θλίψη και ο θυμός, και κάποια στιγμή, βουτώντας σε μια λίμνη, η θλίψη δεν άντεξε και ντύθηκε γρήγορα, φορώντας τα ρούχα του θυμού. Έτσι, θέλει να μας δείξει ότι πολλές φορές νιώθουμε θυμό αλλά στο βάθος είναι θλίψη με «άλλα ρούχα».
• Μην λέτε στο παιδί σας πώς πρέπει να αισθάνεται...δεν υπάρχει «πρέπει» στα συναισθήματα, και καλό είναι να μην βάζετε αυτό τον κανόνα, γιατί το παιδί θα μπερδευτεί και θα καταπιέζεται συναισθηματικά.
• Μην προσπαθείτε να διευθετήσετε το πρόβλημα για λογαριασμό του παιδιού σας.
• Αφού ακούσετε και εκφράσετε λεκτικά τα συναισθήματά του παιδιού σας, λέγοντας για παράδειγμα: «και τώρα είσαι λυπημένος ε;», στη συνέχεια καθορίστε τα όρια και δώστε τη βοήθειά σας για το πρόβλημά του.

Η συναισθηματική αγωγή είναι χρήσιμη σε κάθε ηλικία, από την βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία. Το παιδί μας, έτσι, μπορεί να εξελιχθεί σε έναν ενήλικα υγιή και δυνατό... και αυτό είναι κέρδος για το παιδί, την οικογένεια αλλά και την κοινωνία. Δοκιμάστε το!

Παπακυργιάκη Χρυσούλα
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια
Ενηλίκων & Εφήβων
Email: chrysapapkirgiaki@yahoo.gr
Blog: psuxis-logos.blogspot.gr
Δήμητρος 6, Μαρούσι