Πώς οι οθόνες μπορούν να δημιουργήσουν διαταραχές στην επικοινωνία σε βρέφη & παιδιά μέχρι 2 ετών

Όλοι εμείς, οι γονείς, μας εξηγεί οΑναπτυξιακός Εργοθεραπευτής, παρόλο που γνωρίζουμε τις επιπτώσεις και να συμφωνούμε ότι δεν πρέπει να τα προτείνουμε στα παιδιά μας, ωστόσο παραδεχόμαστε ότι είναι ένας εύκολος τρόπος για να τα κρατάμε ήσυχα και απασχολημένα.

Τα νέα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την χρήση οθονών. Οι ερευνητές προειδοποιούν για τα βρέφη και τα νήπια. Ένας γονιός μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του παιδιού του και έτσι εκείνο να απορροφηθεί με το νέο του «παιχνίδι» και να ησυχάσει. Όμως το τίμημα μπορεί να είναι οι συναισθηματικές αλλά και οι αναπτυξιακές διαταραχές που μπορεί να προκύψουν.

Όπως φαίνεται από μελέτες, η αλόγιστη χρήση οθονών μπορούν να ευνοήσουν την εξέλιξη διαταραχών επικοινωνίας, κυρίως στην περίοδο της πρώτης βρεφικής ηλικίας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στην ζωή του παιδιού μας ,ιδίως όσον αφορά την ικανότητά του να αυτοελέγχεται και να επικοινωνεί.

Ο ειδικόςενημερώνει και εξηγεί ότι πολύ συχνά, ακόμα και η τυχαία παρακολούθηση μιας αναμμένης τηλεόρασης, στο δωμάτιο όπου βρίσκεται ένα βρέφος μπορεί να αποτελεί επιβαρυντικό και βλαπτικό παράγοντα. Αυτό μπορεί σε συνδυασμό με άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες, βιολογικούς κ.α. να επηρεάσουν την εξέλιξη του λόγου και της ομιλίας, της συγκέντρωση προσοχής και επικοινωνίας. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις μπορεί να εξελιχτούν σε σοβαρές διαταραχές όπως είναι οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, ΔΑΔ και ο αυτισμός που είναι ο πιο ευρέως γνωστός όρος.

Πώς η χρήση οθονών επηρεάζει τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας

Μία νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη εγείρει σοβαρές αμφιβολίες, κατά πόσο αυτό, πέρα από βολικό για τους γονείς, είναι πράγματι καλό για τα παιδιά, καθώς μπορεί να «φρενάρει» την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Οι γονείς οφείλουν να είναι ενημερωμένοι για τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα της χρήσης των πολυμέσων.

Μειονεκτήματα της χρήσης των tablet

• Ένα βρέφος από 3 μέχρι 18-24μηνών, δηλαδή στην ηλικία προτού αρχίσει να μιλά και που εκτίθεται καθημερινά μπροστά σε μια οθόνη, ενώ παράλληλα δεν του δίνονται πολλά ερεθίσματα αλληλεπίδρασης, μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να ατονούν οι σημαντικές αναπτυξιακές ικανότητες. Μερικές όπως είναι η μίμηση, επικοινωνία, κατάκτηση εννοιών. Σημαντικά στάδια ανάπτυξης που στη συνέχεια μπορεί να επηρεάσουν ή να παρεμποδίσουν τη νοητική ωρίμανση, στους τομείς, της κοινωνικότητας και στην αλληλεπίδραση τόσο με τους ενήλικες όσο και με τα παιδιά της ηλικίας του
• Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται στην βρεφική ηλικία με κινούμενες εικόνες, τραγουδάκια, νανουρίσματα, σκιές που το βρέφος θα πρέπει να τις σύρει με το δάκτυλο του στην σωστή θέση κ.α. η αλήθεια είναι ότι οι εφαρμογές με τα tablet γίνονται πιο χρήσιμες από εκπαιδευτική άποψη. Όσο ένα παιδί πλησιάζει στη προσχολική ηλικία και σχολική αλλά όχι μέχρι να γίνει δύο ετών

Πότε δεν ενδείκνυται και απαγορεύεται η χρήση των tablet, υπολογιστών και κινητών στα βρέφη μέχρι δυο ετών;

Δεν ενδείκνυται καθόλου για παιδιά που παρουσιάζουν έστω και μια μικρή καθυστέρηση λόγου και ομιλίας που μπορεί να είναι ανησυχητική από τον παιδίατρο ή τους γονείς.

Πόση ώρα και πως πρέπει οι γονείς να χρησιμοποιούν τα tablet τους υπολογιστές και κινητά, στα βρέφη μέχρι δυο ετών;

• Οι γονείς πρέπει να περνούν όσο τον δυνατόν λιγότερο χρόνο μπροστά από κινητά και tablet, και να αφιερώνουν αρκετό από τον κοινό χρόνο, σε δραστηριότητες που ενισχύουν την αλληλεπίδραση βρέφους-γονέα. Με αυτό τον τρόπο εδραιώνουν τις επικοινωνιακές ικανότητες του βρέφους.
• Η χρήση των tablet θα πρέπει να γίνεται πάντα με την παρουσία και την αμοιβαία συμμετοχή του γονέα ή ενός ενήλικα και δεν πρέπει να ξεπερνά τα 8-10 λεπτά την ημέρα.
• Οι γονείς πρέπει να περιορίσουν οι ίδιοι τη χρήση των συσκευών, την αναμμένη τηλεόραση μέσα στο καθιστικό κ.α. καθώς το παιδί μιμείται τις δικές μας συμπεριφορές.
• Οι γονείς θα πρέπει να είναι σίγουροι όταν εμπιστεύονται το βρέφος σε αλλά άτομα, ότι το παιδί τους δεν περνά αρκετές ώρες μέσα σε ένα δωμάτιο με ανοιχτή την τηλεόραση ή μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή με παιδικά τραγουδάκια ή κινούμενα σχέδια.

Συμβουλές για γονείς

Οι αλλαγές στον τρόπο της ζωής μας δημιουργούν αυτό που ονομάζουμε επιστημονικά σύγχρονη νοσηρότητα. Η αλόγιστη χρήση των νέων τεχνολογιών μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγιή εξέλιξη της ανάπτυξης ενός βρέφους στην πρώτη βρεφική ηλικία. Ζούμε σε μία εποχή όπου οι οθόνες είναι μέσα στα σπίτια μας και αποτελούν μέρος της καθημερινότητας μας και είναι αδύνατον να τις αποφύγουμε εντελώς. Προκειμένου να περιορίσουμε τα διάφορα προβλήματα και διαταραχές της ανάπτυξης από τη χρήση των υπολογιστών και των tablets, όλοι μας πρέπει να γνωρίζουμε το πώς και το πόσο αλλά και το γιατί και πρέπει.