Life skills: ένα πρόγραμμα προσωπικής ανάπτυξης για εφήβους

Τα βασικότερα ζητήματα που απασχολούν τους εφήβους είναι τα εξής:

• Ανασφάλεια και αναζήτηση προσωπικής ταυτότητας. Ο έφηβος πιέζεται και στρεσάρετε από τις απαιτήσεις των γονιών του και προσπαθεί να διαμορφώσει την προσωπικότητα που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των γονιών αλλά και στις δικές του.
• Πίεση από τα κοινωνικά πρότυπα. Ο έφηβος βομβαρδίζεται καθημερινά από τα πρότυπα που προβάλλει η τηλεόραση, ο κινηματογράφος και το διαδίκτυο. Παρακολουθώντας την ιδεατή εφηβεία και τη σύγχρονη ζωή, ο έφηβος απογοητεύεται πολύ γρήγορα καθώς παρατηρεί ότι δεν συνάδει με τη δική του ζωή. Επίσης, παρακολουθώντας τα μέσα που αναφέραμε προηγουμένως, δημιουργείται το αίσθημα της ανασφάλειας και της χαμηλής αυτοεκτίμησης. Αυτό συμβαίνει γιατί παρακολουθεί καθημερινά το τέλειο σωματότυπο και πρόσωπο στα οποία αδυνατεί να ανταποκριθεί. Το αποτέλεσμα είναι να στέκεται στην επιφάνεια των πραγμάτων και να θεωρεί λιγότερο σημαντικό να καλλιεργήσει την προσωπικότητα του.
• Η εξάρτηση από τα social media. Η τεχνολογία πλέον αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας μας. Οι έφηβοι καταλήγουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για το διαδικτυακό τους προφίλ παρά για τις δραστηριότητες τους όπως είναι ο αθλητισμός, το διάβασμα κλπ. Η κοινωνικότητα τους περιορίζεται στο chat και απομονώνονται από τον πραγματικό κόσμο και την αλληλεπίδραση με τους γύρω τους.
• Μειωμένος προσωπικός χρόνος. Το πρόγραμμα των εφήβων, εξαιτίας των αυξημένων σχολικών και φροντιστηριακών υποχρεώσεων, είναι ιδιαίτερα απαιτητικό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο έφηβος να μην έχει ελεύθερο χρόνο και να ενισχύεται το αίσθημα της κούρασης, του άγχους αλλά και της απογοήτευσης.
• Ελλιπείς ενημέρωση επαγγελματικού προσανατολισμού. Το σχολικό πλαίσιο δεν παρέχει την απαιτούμενη ενημέρωση και ο έφηβος καταλήγει να παίρνει μία σημαντική απόφαση για την επαγγελματική του πορεία, χωρίς όμως να έχει μία πλήρη κατεύθυνση και εικόνα για τις επιλογές του.
• Φόβος για το μέλλον. Οι οικονομικές δυσχέρειες και η ανεργία προκαλούν μία ανασφάλεια και φόβο για το μέλλον. Ο έφηβος αναρωτιέται συνεχώς αν θα μπορέσει να διασφαλίσει στον εαυτό του μία ομαλή επαγγελματική κατάσταση.
• Bullying, ρατσισμός. Ένα θέμα που απασχολεί πολύ έντονα τα τελευταία χρόνια είναι αυτό του σχολικού εκφοβισμού. Αποτελούν πηγή άγχους και στρες για όλους τους έφηβους που τη βιώνουν. Επίσης, θέματα διακρίσεων, η χώρα καταγωγής και η οικονομική κατάσταση προκαλούν κριτική και χλευασμό από συνομήλικους.
• Οι ενήλικες αδυνατούν να τους καταλάβουν. Η επικοινωνία μεταξύ έφηβου και ενήλικα μπορεί να είναι πολύ δύσκολη κάποιες φορές, καθώς υπάρχει το λεγόμενο χάσμα των γενεών. Οι ενήλικες τείνουν να παραβλέπουν ή να υποτιμούν τα προβλήματα των εφήβων καθώς έχουν απορροφηθεί κατά μεγάλο βαθμό στα δικά τους άγχη
• Απογοήτευση από την κοινωνία. Ο έφηβος απογοητεύεται και αντιδρά όταν συνειδητοποιεί ότι η κοινωνία δεν είναι δίκαιη μαζί του και δεν τον επιβραβεύει όπως περίμενε.

Στις απαιτήσεις, που συνεχώς αυξάνονται, τις σύγχρονης κοινωνίας καλείται ο ενήλικας να κατανοήσει τις ανησυχίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο έφηβος. Ο ενήλικας πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι ο έφηβος το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται είναι κάποιον να τον κρίνει και να τον γεμίζει ανασφάλειες.

Συμβουλή Ειδικού:
Ο έφηβος θέλει να νιώσει ότι ο γονιός του τον καταλαβαίνει, τον ακούει και είναι δίπλα του για να στηρίξει την κάθε του απόφαση. Η ψυχολογική υποστήριξη και η κατάλληλη συμβουλευτική μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του εφήβου και να τον βοηθήσει να πάρει τις σωστές αποφάσεις για το μέλλον του. Συζητήστε μαζί του και μην υποτιμήσετε τα μελλοντικά του σχέδια.