Η συμβολή του παραμυθιού στην ανάπτυξη του παιδιού
Θυμάστε όταν ήσασταν μικροί τους γονείς σας να είναι με ένα παραμύθι στο χέρι και να σας το διαβάζουν λίγο πριν κοιμηθείτε ή ένα Κυριακάτικο απόγευμα; Παρατηρείτε πλέον πως μεγαλώνοντας ακολουθείτε τα χνάρια τους;
Σε αυτό το σημείο θα σας προτείνω: «Συνεχίσετε κατ΄ αυτόν τον τρόπο!» διότι τα οφέλη είναι πολλά...
Τα παραμύθια είναι πλούσια σε σύμβολα που, ακόμα και αν προέρχονται από διαφορετικές περιοχές του κόσμου, εκφράζουν τις ίδιες συμβολικές αξίες. Σύμβολα της φύσης (δάσος, ξύλο), μυθικά σύμβολα (νεράιδες, μάγισσες) αλλά και πολιτισμικά σύμβολα (μητριά, βασιλιάς, γάμος) μπορούν να φέρουν το παιδί σε επαφή με αξίες και έννοιες της σημερινής πραγματικότητας. Μέσα σε ένα παραμύθι το παιδί μπορεί να βρει εικόνες και αναφορές που συμβολίζουν την πατρική και τη μητρική φιγούρα, τα ένστικτα, τα συναισθήματα, τη διαδικασία ωρίμανσης και διαμόρφωσης του εαυτού κ.ά.
Το παραμύθι καλλιεργεί τη φαντασία και δείχνει στο μελλοντικό ενήλικα τη δυνατότητα των πολλών επιλογών και λύσεων που μόνο μια πλούσια φαντασία μπορεί να συλλάβει. Επίσης, το παραμύθι φέρνει σε επαφή το παιδί με τη λαϊκή παράδοση. Το παραμύθι, καθώς διέρχεται από όλες τις φάσεις της ιστορίας ενός λαού, γίνεται η παρακαταθήκη του. Μνήμες, έθιμα, δοξασίες κ.λπ. συσσωρεύονται σ' αυτό. Επίσης, η ανάγνωση του παραμυθιού είναι κατάλληλη για το παιδί, γιατί ο τρόπος σκέψης των πρωτογόνων βρίσκεται πολύ πλησιέστερα στην σκέψη του.
Όποιο παιδί έχει μεγαλώσει με παραμύθια φαίνεται να είναι ιδιαίτερα συνεργάσιμο και κοινωνικό. Με την κριτική και δημιουργική σκέψη αποκτώνται και ενισχύονται εργαλεία όπως είναι η μνήμη, η λογική, αποκτώνται γνώσεις, διεγείρεται η φαντασία του παιδιού, επέρχεται φυσική γλωσσική εξέλιξη και ανάπτυξη. Μάλιστα, σε μεγαλύτερα παιδιά (όπου μπορούν και διαβάζουν μόνα τους πια) συμβάλλει σημαντικά στην ορθογραφία τους.
«Τα παραμύθια περιγράφουν ένα πέρασμα αναγκαίο και δύσκολο, συνδεδεμένο με φαινομενικά ακατόρθωτες δοκιμασίες, που πάντα έχει ένα καλό τέλος. Η ιστορία της δοκιμασίας συνδέεται με ένα πραγματικό γεγονός που καλείται να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος της κανονικής ζωής: την αναγκαία και συχνά οδυνηρή μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο, από τη μια ηλικία στην άλλη, μετάβαση που δεν μπορεί να ολοκληρωθεί παρά μέσα από αναγκαίες και επώδυνες μεταμορφώσεις, που οδηγούν σταδιακά στην επίτευξη μιας αληθινής ωριμότητας».
Σοφία Κακαβούλη – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Εθελόντρια
Κλεοπάτρα Τσουχνικά – Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια (επιμέλεια)
Γραμμή 11525 και το Συμβουλευτικό Κέντρο για γονείς, παιδιά και εφήβους του «Μαζί για το παιδί»