Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τον πρώιμο ή τον καθυστερημένο απογαλακτισμό;
Κατά τη διάρκεια των 6 πρώτων μηνών της ζωής οι ανάγκες του βρέφους καλύπτονται αποκλειστικά από το μητρικό θηλασμό ή από το γάλα πρώτης βρεφικής ηλικίας.
Η ποσότητα γάλακτος που χορηγείται στο βρέφος μετά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής υπολογίζεται έτσι ώστε να καλύπτει περίπου ποσοστό 40% των ενεργειακών αναγκών του (τουλάχιστον 500ml ημερησίως). Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηταπολογίας και Διατροφής (www.helspghan.org) ο πρώιμος απογαλακτισμός μπορεί να οδηγήσει σε περιορισμό της παραγωγής γάλακτος από τη μητέρα, καθώς η ποσότητα γάλακτος που εκκρίνεται από το μαστό εξαρτάται από τη συχνότητα του θηλασμού, σε εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων και τροφικών δυσανεξιών ή σε παχυσαρκία.
Ο καθυστερημένος απογαλακτισμός μπορεί να οδηγήσει σε υποθρεψία, γιατί μεγαλώνοντας το βρέφος αυξάνει την κινητική του δραστηριότητα, γεγονός το οποίο οδηγεί σε αύξηση των ενεργειακών αναγκών του, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν μόνον από το μητρικό ή το βρεφικό γάλα. Επιπλέον, σε αυτή την περίοδο αναπτύσσονται οι διατροφικές συνήθειες του παιδιού οι οποίες παραμένουν διά βίου. Έτσι, η σίτιση με την ενδεικνυόμενη τροφή και στην ενδεικνυόμενη ποσότητα είναι σημαντική από εκπαιδευτική άποψη, καθώς οι επιλογές κατά το στάδιο αυτό της διατροφής επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες όλης της ζωής.
Υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος εισαγωγής των συμπληρωματικών τροφών;
Οι τροφές απογαλακτισμού δεν πρέπει να εισάγονται νωρίτερα από τον 4ο μήνα, ούτε αργότερα από τον 6ο. Μέρος της δίαιτας απογαλακτισμού αποτελούν οι βρεφικές κρέμες, οι οποίες παρασκευάζονται από τροποποιημένο γάλα αγελάδας και επεξεργασμένα άλευρα. Πρώτες εισάγονται συνήθως οι κρέμες ρυζάλευρου.
Η γλουτένη δεν πρέπει να εισάγεται στη διατροφή του βρέφους μετά τον 7ο μήνα.
Στην ηλικία των 6 μηνών οι τροφές απογαλακτισμού αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 50% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων. Κατά τους πρώτους μήνες του απογαλακτισμού συνιστάται η αποφυγή τροφών που περιέχουν μεγάλες ποσότητες νιτρικών, όπως είναι το σπανάκι και τα παντζάρια.
Η εισαγωγή πιθανώς αλλεργιογόνων τροφών, όπως είναι τα αυγά και τα θαλασσινά, πρέπει να καθυστερεί. Όλες οι νέες τροφές χορηγούνται σε μικρές ποσότητες. Αρχικά χορηγείται μία μικρή κουταλιά και ακολουθεί σταδιακή αύξηση μέσα σε διάστημα 3-5 ημερών, ώστε να αξιολογηθεί με ασφάλεια η ανοχή στη συγκεκριμένη τροφή. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται με την εισαγωγή κάθε επόμενης τροφής.
Όλες οι νέες τροφές εισάγονται σταδιακά με μεσοδιαστήματα 5 με 7 ημερών ανάμεσα σε κάθε πρωτοεισαγόμενη τροφή, ώστε να μπορεί το βρέφος να προσαρμοστεί στη νέα γεύση και υφή. Το παραπάνω διάστημα είναι αναγκαίο και για την αναγνώριση πιθανών αντιδράσεων στην πρωτοεισαγόμενη τροφή.
Κάθε φορά εισάγουμε ένα μόνο νέο συστατικό στη διατροφή του βρέφους. Σε περίπτωση αντίδρασης του βρέφους σε επιμέρους συστατικό της τροφής, το συστατικό αυτό αποκλείεται από τη διατροφή του προσωρινά και επανεισάγεται σε μεγαλύτερη ηλικία. Η χορήγηση αποβουτυρωμένου γάλακτος» αποφεύγεται πριν από τη συμπλήρωση του 2ου – 5ου χρόνου της ζωής, εκτός εάν υπάρχει διαφορετική σύσταση από το θεράποντα ιατρό.
