Αυτοπεποίθηση - πώς να βοηθήσουμε το παιδί να νιώσει καλά με τον εαυτό του;
Αυτοπεποίθηση με απλά λόγια ονομάζουμε τη στάση ή την πεποίθηση που έχουμε για τον εαυτό μας.
Τα παιδιά που πιστεύουν στον εαυτό τους προσδοκούν επιτυχία από τη ζωή, δέχονται την κριτική και ελέγχουν καλύτερα την συμπεριφορά τους. Αντίθετα τα παιδιά που έχουν φτωχή αυτοπεποίθηση, είναι υπερευαίσθητα σε αυτά που σκέφτονται οι άλλοι και βλέπουν τον κόσμο σαν ένα μέρος που τους προκαλεί φόβο.
Πώς καταλαβαίνουμε το παιδί χωρίς αυτοπεποίθηση;
Το παιδί που δεν πιστεύει στον εαυτό του, νιώθει ανασφάλεια και συχνά περιμένει να αποτύχει σε ό,τι καταπιαστεί. Έτσι, αποφεύγει να εμπλακεί σε έργα που του φαίνονται δύσκολα, ώστε να μειώσει τις πιθανότητες να αποτύχει, του φαίνεται πιο λογικό να πει «απλά δεν προσπάθησα» παρά «προσπάθησα και απέτυχα». Επομένως θα δούμε το παιδί χωρίς αυτοπεποίθηση, να παραιτείται εύκολα από την προσπάθεια, να είναι αρκετά ευαίσθητο και εσωστρεφές ή να εκδηλώνει επιθετικότητα και έντονη αντίδραση.
Τι μπορούμε να κάνουμε, ώστε να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση του παιδιού μας;
Ενθαρρύνετε το να προσπαθεί
Aπό όταν είναι ήδη αρκετά μικρό στηρίξτε το και ενθαρρύνετέ το να κάνει πράγματα που μπορεί αρχικά να το δυσκολεύουν. Είτε πρόκειται για κάτι απλό όπως π.χ. να τοποθετήσει ένα μικρό ενσφήνωμα στη σωστή υποδοχή είτε να κάνει ποδήλατο. Δείξτε του ότι έχετε εμπιστοσύνη και με λίγη προσπάθεια παραπάνω θα τα καταφέρει μόνο του.
Μη συνδέετε τη συμπεριφορά του με την αγάπη σας
Τα συναισθήματά σας για αυτό και η κακότροπη ορισμένες φορές συμπεριφορά του είναι εντελώς διαφορετικά. Αυτό πρέπει να είναι σαφές στο παιδί και να αποφεύγονται εκφράσεις που ορισμένες φορές μπορεί να μας ξεφύγουν, όπως «Όταν κάνεις έτσι, δε σε αγαπώ» ή «Είσαι κακό παιδί, δε σε αγαπώ». Αντίθετα, πρέπει να του τονίσουμε ότι το αγαπάμε πολύ αλλά η συμπεριφορά του είναι αυτή που δε μας αρέσει π.χ. «Δε μου αρέσει αυτό που κάνεις, βάζεις τα χέρια σου στο στόμα ενώ είναι βρόμικα».
Αποφεύγουμε προσωπικούς χαρακτηρισμούς και ταμπέλες
Κακό παιδί, φοβιτσιάρης, απρόσεκτος, ζωηρός κ.α. είναι χαρακτηρισμοί που μπορεί να ακούσει το παιδί είτε όταν μιλάτε στο ίδιο είτε όταν απευθύνεστε σε κάποιον άλλον για εκείνο. Αυτές όμως οι εκφράσεις είναι πιθανό να το επηρεάσουν και να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας αρνητικής αυτοεικόνας. Προσέχουμε λοιπόν, να χαρακτηρίζουμε τη συμπεριφορά του και όχι το ίδιο π.χ. έχει ζωηρή συμπεριφορά, κάποιες φορές δείχνει να φοβάται κ.λπ.
Επαινούμε όταν πρέπει και όσο πρέπει
Φυσικά ο έπαινος έχει μεγάλη αξία για όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας. Όμως, θέλει τρόπο. Πρέπει να είναι γνήσιος και να είναι ανάλογος της προσπάθεια που έχει κάνει το παιδί. Οι πολλοί έπαινοι και τα πολλά κομπλιμέντα προς τα παιδιά έχουν την τάση να παύουν να επιδρούν θετικά, καθώς αυτά σταδιακά δεν τα πιστεύουν και δεν εμπιστεύονται αυτά που τους λέτε.
Δημιουργούμε κλίμα εμπιστοσύνης και αποδοχής
Ένα γέλιο τη στιγμή που δεν πρέπει ή ένα αρνητικό σχόλιο σε μια στιγμή που είμαστε κουρασμένοι, μπορεί να ενισχύσουν τη χαμηλή αυτοπεποίθηση του παιδιού. Αν λοιπόν, κάποια φορά μας ξεφύγει κάποια λέξη παραπάνω, μη διστάσετε να το συζητήσετε με το παιδί και να του εξηγήσετε πώς δεν το εννοούσατε.
Παροτρύνουμε την ενασχόληση με καινούριες δραστηριότητες
Τα παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση διστάζουν να ξεκινήσουν μια δραστηριότητα από φόβο μη δυσκολευτούν και αποτύχουν. Χρειάζεται, επομένως, να είμαστε υποστηρικτικοί και να τους ενθαρρύνουμε να ξεκινήσουν κάποια δραστηριότητα που τους ενδιαφέρει.
H γνώμη του ειδικού
Αν βλέπουμε ότι ένα παιδί παραιτείται εύκολα από την προσπάθεια, διστάζει να κάνει καινούριες δραστηριότητες ή δυσκολευεται όταν βρίσκεται μπροστά σε κόσμο και παρά τις προσπάθειες μας να το ενισχύσουμε εξακολουθεί να έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, τοτέ καλό είναι να απευθυνθούμε σε κάποιον έμπειρο θεραπευτή, ο οποίος θα εκτιμήσει την κατάσταση του παιδιού και θα δώσει συμβουλές στους γονείς ή αν το κρίνει απαραίτητο, θα σχεδιάσει το κατάλληλο παιδαγωγικό πρόγραμμα, ώστε να ενισχύσει τον ψυχο-κοινωνικό τομέα του παιδιού.
Διαβάστε επίσης:
Μεγαλώνοντας παιδιά με υψηλή αυτοπεποίθηση: 12 τρόποι για να το καταφέρετε
10 τρόποι για να αποκτήσει το παιδί σας αυτοπεποίθηση