Υπερεστίαση: η άλλη όψη της ΔΕΠΥ;
Πολλοί γονείς δυσκολεύονται να πιστέψουν πως τα παιδιά τους έχουν ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας), εξαιτίας του γεγονότος πως όταν τους ενδιαφέρει κάτι πολύ μπορούν να ασχολούνται μαζί του, χωρίς καμία διακοπή ή διάσπαση, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ, αν και κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι υπερκινητικά ή αποσπώνται εύκολα από μια δραστηριότητα, έχουν την ικανότητα να εστιάζουν σε μεγάλο βαθμό σε κάτι που τους διεγείρει το ενδιαφέρον.
Αυτό που είναι σημαντικό να κατανοήσουμε είναι ότι η ΔΕΠΥ στην ουσία δε σημαίνει έλλειψη προσοχής, αλλά αφθονία μιας περιπλανώμενης προσοχής. Και εκεί ακριβώς πρέπει να εστιάσουμε. Στη ρύθμιση αυτής της προσοχής. Τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορούν να διατηρήσουν την προσοχή τους μόνο εάν κάτι είναι ενδιαφέρον για αυτά. Έτσι, πολλές φορές αποκλείουν από την προσοχή τους πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να κάνουν, τα οποία όμως δεν τους διεγείρουν καθόλου το ενδιαφέρον.
Η προσοχή μας μοιάζει με έναν φακό. Η εστίαση του φωτός που εκπέμπει ο φακός μπορεί να είναι ευρεία ή στενή, ισχυρή ή αδύναμη, μπορεί να φωτίζει κάτι τη μια φορά και κάτι άλλο την άλλη. Τις επιλογές αυτές τις ελέγχει ένα εκτελεστικό όργανο, το χέρι μας. Το ίδιο συμβαίνει και με την προσοχή μας, εμείς ελέγχουμε που θα εστιάσουμε και για πόσο χρονικό διάστημα. Στα παιδιά με ΔΕΠΥ, το εκτελεστικό αυτό όργανο μοιάζει να είναι ακανόνιστο ή να απουσιάζει εντελώς.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ λόγω του γεγονότος ότι δυσκολεύονται να ελέγξουν την προσοχή τους, πολλές φορές υπερεστιάζουν σε κάτι που τους διεγείρει το ενδιαφέρον, όπως είναι ένα παιχνίδι στον υπολογιστή. Επίσης, τους είναι εξαιρετικά δύσκολο, λόγω της υπερεστίασης, να «στρέψουν» την προσοχή τους από τη μια δραστηριότητα στην άλλη. Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι ότι όλοι μας υπερεστιάζουμε σε κάτι που μας έλκει το ενδιαφέρον. Σε αυτό που διαφέρουν τα παιδιά με ΔΕΠΥ είναι ότι δεν μπορούν να το ελέγξουν.
Γίνεται, λοιπόν, φανερό πόσο σημαντικό είναι γονείς, εκπαιδευτικοί και ειδικοί να λαμβάνουμε υπόψη μας τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Θα πρέπει να θυμόμαστε πάντα πως αν έχουμε την ικανότητα να στρέψουμε την προσοχή ενός παιδιού με ΔΕΠΥ σε κάτι που το ενδιαφέρει και τη διοχετεύσουμε προς μία θετική κατεύθυνση, μπορεί να κάνει εξαιρετικά πράγματα. Στην πραγματικότητα η υπερεστίαση μπορεί να είναι πλεονέκτημα κι όχι μειονέκτημα.
Αρκεί να ξέρουμε πώς να τη διαχειριστούμε και πώς να βοηθήσουμε το παιδί με ΔΕΠΥ να μάθει να τη διαχειρίζεται. Σημαντική παράμετρος σε αυτή την προσέγγιση είναι ένα δομημένο πρόγραμμα παρέμβασης με σαφή χρονικά όρια.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός – Συγγραφέας
MSc Σχολική Ψυχολογία
www.eidikospaidagogos.gr
Διαβάστε επίσης
Ζωηρό παιδί ή παιδί με ΔΕΠΥ;
ΔΕΠΥ και Επιθετικότητα
Ποια παιδιά έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν ΔΕΠΥ
