Παιδικά πείσματα: Πώς να τα χειριστούμε;

Τα παιδικά πείσματα είναι συνηθισμένα σε ηλικίες 1 έως 4 ετών, ενώ είναι πιο συχνά στην ηλικία των 2 που το παιδί συνειδητοποιεί την ανεξαρτησία του. ‘Όμως κάθε αντίδραση δεν είναι ίδια.

Πώς μπορούμε να διακρίνουμε αν ένα πείσμα είναι πραγματικό ή χειριστικό;

Πραγματικό πείσμα εννοούμε το πείσμα που έχει αναστατώσει όντως υπερβολικά το παιδί το οποίο βιώνει πόνο, ένταση και αγωνία. Ο βασικός λόγος που παρουσιάζεται είναι ότι ακόμα δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως ο μηχανισμός που τους επιτρέπει να ελέγχουν τα συναισθήματά τους και έτσι αδυνατούν να τα χειριστούν σωστά.

Αντίθετα όταν ένα νήπιο εκδηλώνει κάποιο πείσμα με σκοπό να ελέγξει και να χειριστεί το περιβάλλον του τότε το λέμε χειριστικό. Σε αυτές τις περιπτώσεις το παιδί δε βιώνει ούτε δείχνει την ίδια αγωνία και ένταση με τα πρώτα. Έτσι οι γονείς είναι σημαντικό να παρατηρούν τις αντιδράσεις τους και να τα διαχωρίζουν καθώς θέλουν διαφορετική αντιμετώπιση.

Πώς να αντιμετωπίσουμε τη συναισθηματική αναστάτωση του παιδιού;

• Όταν παρατηρούμε ότι το παιδί δεν είναι σε θέση να ρυθμίσει τα συναισθήματα του και αντιδρά έντονα ,τότε καλό είναι να του αποσπάσουμε την προσοχή στρέφοντας την σε κάποιο άλλο ερέθισμα για να ξεχαστεί. Έτσι δε το κακομαθαίνουμε κι αντίθετα επιφέρουμε ηρεμία καθώς πιθανόν να μην είναι σε θέση να μας ακούσει.
• Του δίνουμε επιλογές. Αν για παράδειγμα είναι αναστατωμένο επειδή πρέπει να φύγουμε από την παιδική χαρά το ρωτάμε: Θέλεις να πάμε αμέσως σπίτι ή να πάμε στο σούπερ μάρκετ;
• Δείχνουμε κατανόηση για τα συναισθήματά του. Μιλάμε με ήρεμη γλυκιά φωνή και αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά του. Φράσεις όπως «καταλαβαίνω πώς νιώθεις, Ξέρω ότι είσαι στεναχωρημένος» σε συνδυασμό με την υποστήριξή μας θα μειώσουν την αναστάτωσή του. Αν όμως βρίσκεται σε κατάσταση υστερίας, τότε καλό είναι να περιμένουμε να καταλαγιάσει και έπειτα να του μιλήσουμε καθώς εκείνη τη στιγμή δεν είναι σε θέση να μας ακούσει.
• Αν βρισκόμαστε και εμείς σε ένταση καλύτερα είναι να πάρουμε μερικές βαθιές αναπνοές και μετά να του μιλήσουμε. Αν αντιδράσουμε με φωνές ή επίπληξη δε θα έχουμε ουσιαστικά αποτελέσματα ακόμη κι αν σταματήσει να κλαίει, ενδεχομένως να συνεχίσει σιωπηρά από μέσα του και αυτό είναι χειρότερο.
• Τέλος, καλό είναι να παρατηρούμε τι πυροδοτεί τέτοιες συμπεριφορές (π.χ. μπορεί να πεινάει ή να είναι κουρασμένο) και να παίρνουμε τα μέτρα μας, ώστε να αποφεύγονται.

Πώς να αντιδράσουμε στο χειριστικό παιδί;

Αντίθετα με τα προηγούμενα ξεσπάσματα, οι αντιδράσεις ενός παιδιού που προσπαθεί να ελέγξει τα όρια του περιβάλλοντός του θέλουν διαφορετική αντιμετώπιση.

Η γνώμη του ειδικού

Τα συχνά ξεσπάσματα μπορεί να οφείλονται στον ανώριμο ακόμα εγκέφαλο του νηπίου, στην ανάγκη του για προσοχή ή και στο ότι έτσι έχει μάθει να παίρνει αυτό που θέλει Αν παρατηρείτε ότι οι αντιδράσεις αυτές είναι συχνές και δυσκολεύουν την επικοινωνία με το παιδί σας, καλό είναι να απευθυνθείτε σε ένα αναπτυξιακό κέντρο και να μιλήσετε με κάποιον ειδικό ο οποίος θα εκτιμήσει την ανάπτυξη του νηπίου. Επιπλέον, αν το κρίνει απαραίτητο μπορεί να σας ζητήσει να γίνει μια αναπτυξιακή εξέταση του παιδιού με το Αναπτυξιακό Check up Plus, καθώς η αδυναμία αυτορρύθμισης των συναισθημάτων υπάρχει πιθανότητα να συνδέεται και με κάποια αναπτυξιακή διαταραχή. Τέλος ο ειδικός μπορεί να σας συμβουλέψει πώς να χειριστείτε τέτοιες συμπεριφορές φτιάχνοντας από κοινού το κατάλληλο πλάνο για εσάς και το παιδί σας.