Παιδί και ψέματα: Όταν το παιδί μας λέει ψέματα

Πιο συνηθισμένα είναι στη νηπιακή ηλικία που υπάρχει μια σύγχυση μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.

Για ποιους λόγους λένε τα παιδιά ψέματα;

Τα παιδιά λένε ψέματα για πολλούς λόγους. Ο πιο συνηθισμένος λόγος είναι ο φόβος μη το μαλώσουν και η αποφυγή μιας τιμωρίας. Άλλος λόγος είναι γιατί ντρέπονται να παραδεχτούν κάτι που συνέβη και δε θέλουν να εκτεθεί. Επίσης πολλές φορές χρησιμοποιούν τα ψέματα για να τραβήξουν την προσοχή μας, ή γιατί θέλουν να δείξουν ότι υπερτερούν έναντι σε κάποιον φίλο τους.

Στη νηπιακή ηλικία συχνά τα παιδιά συγχέουν τα ερεθίσματα που δέχονται από τα παραμύθια, τα παιχνίδια και τα κινούμενα σχέδια με αποτέλεσμα να τα εντάσσουν στην πραγματικότητα.

Τι στάση πρέπει να κρατήσουν οι γονείς;

Παρατηρούμε

Αρχικά πότε τα λέει. Δηλαδή τι έχει προηγηθεί, με ποιον βρίσκεται και πώς νιώθει. Καλό είναι λοιπόν να συλλέξουμε πληροφορίες, ώστε να μπορέσουμε να τα χειριστούμε αναλόγως.

Δεν κάνουμε χαρακτηρισμούς

Είναι σημαντικό μόλις αντιληφθούμε ότι λέει ένα ψέμα να μη βιαστούμε να του αποδώσουμε κατηγορίες π.χ. «Λες ψέματα!» ή «Είσαι ψεύτης.». Έτσι θα ενισχύσουμε τις ενοχές του και θα το «κλειδώσουμε» συναισθηματικά. Προτιμήστε να εστιάσετε στο ίδιο γεγονός π.χ. «Νομίζω ότι δεν ήρθε ένας δράκος στο σπίτι»

Δεν το πιέζουμε

Αν διαπιστώνετε ότι το παιδί αρνείται να παραδεχτεί την αλήθεια μην επιμένετε κάνοντάς του ερωτήσεις. Μη προσπαθήσετε να του αποδείξετε ότι δεν ευσταθούν τα λεγόμενά του. Αντίθετα δείξτε του ότι υπάρχει ένα κλίμα αγάπης και αποδοχής.

Προσφέρουμε εναλλακτικές

Αν μιλώντας μαζί με το παιδί βλέπουμε ότι αυτά επιμένει σε ένα ψέμα, καλό είναι να του πούμε κάτι ήπιο όπως «Βλέπω ότι δε συμφωνούμε σε αυτό.» και μπορούμε να του δώσουμε κάποια εναλλακτική π.χ. «Θέλεις να μου το πεις σιγά στο αυτί/Θέλεις να μου το γράψεις σε ένα χαρτί;». Επίσης μπορούμε να του δώσουμε χρόνο λέγοντάς του «Θέλεις να το ξανασκεφτείς και να τα πούμε το βράδυ;».

Το βοηθάμε να διακρίνει την αλήθεια από την φαντασία

Αν έχουμε παρατηρήσει ότι τα ψέματά του προέρχονται από σύγχυση αλήθειας-φαντασίας, τότε θα πρέπει να του δώσετε παραδείγματα να τα ξεκαθαρίσει π.χ. ο δράκος στα κινούμενα σχέδια είναι στα ψέματα/στα αστεία, η ξαδέλφη που ήρθε να παίξει μαζί μας είναι στα αλήθεια.

Η γνώμη του ειδικού

Τα ψέματα μέχρι ένα βαθμό είναι συνηθισμένα στη νηπιακή ηλικία και κάποιες φορές και στην παιδική ηλικία. Αν βλέπετε ότι παρά τις προσπάθειές σας να τα περιορίσει, τότε καλό είναι να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ώστε να διερευνηθούν οι λόγοι που το παιδί καταφεύγει στα ψέματα και πώς αυτό μπορεί να περιοριστεί.