Πώς οι τεχνικές χαλάρωσης βοηθούν στην αυτοεπίγνωση;

Πολύ συχνά οι έφηβοι δεν έχουν αντικειμενική αυτοεπίγνωση. Άλλοτε κυριαρχούνται από συναισθήματα παντοδυναμίας και νομίζουν ότι όλα μπορούν να τα κατορθώσουν και να τα διαχειριστούν, κι άλλοτε πάλι κυριαρχούνται από συναισθήματα αναξιότητας, απελπισίας και αναποτελεσματικότητας ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει.

Τι είναι η αυτοεπίγνωση;

Αυτοεπίγνωση είναι η ακριβής γνώση των δυνατοτήτων μας και των αδυναμιών μας. Είναι μια συναισθηματική σκέψη- πεποίθηση που δημιουργούμε σχετικά με τον εαυτό μας.

Η αυτοαντίληψη είναι το πηλίκο της προσπάθειας προς τις επιτυχίες

Ένας ισορροπημένος έφηβος συνήθως γνωρίζει τι μπορεί να κάνει και τι δεν μπορεί. Αναγνωρίζει τις αδυναμίες του και τα δυνατά του σημεία και αυτό τον βοηθά να πάρει σωστές αποφάσεις και να υποστηρίξει τα σχέδιά του για τη ζωή.

Σε ορισμένους εφήβους όμως η αυτοεπίγνωση δεν είναι ανεπτυγμένη για διάφορους λόγους, με αποτέλεσμα ή να αμφιταλαντεύονται και να λειτουργούν σπασμωδικά ή να καταλαμβάνονται από ακραία συναισθήματα (μπορώ να τα κάνω όλα, δεν μπορώ να κάνω τίποτα).Η εκπαίδευση και η κατανόηση της αυτοεπίγνωσης αποτελεί σημαντικό μέσο για να βοηθήσουμε έναν έφηβο να εστιάσει την προσοχή του στις ιδιωτικές πτυχές του εαυτού του.Γνωσιακές μελέτες υποστηρίζουν ότι η γνώση για τον εαυτό μας βασίζεται σε όσα ακούμε από τους άλλους ότι είμαστε αλλά και πως το βιώνουμε εμείς μέσα μας.

Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις αυτές είναι μέρος ενός προγράμματος που ονομάζεται Life Skills και έχει σα στόχο να βοηθήσει τον κάθε έφηβο να κατανοήσει τον εαυτό του και να γίνει αυτό που πραγματικά επιθυμεί .

Τι είναι το πρόγραμμα Life Skills για εφήβους και νέους

Το πρόγραμμα Life Skills βοηθά τον έφηβο να καταλάβει τον εαυτό του καλύτερα. Όσο καλύτερα γνωρίζουμε τον εαυτό μας τόσο πιο εύκολα μπορούμε να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις αλλά και να αποκτήσουμε τη θέληση να τις υποστηρίξουμε ώστε να προωθήσουμε τα σχέδια μας. Χωρίς τη γνώση αυτή μπορεί να βρεθούμε στη θέση να παίρνουν οι γονείς αποφάσεις για τον έφηβο και ο έφηβος να μην έχει καμία διάθεση να τις υποστηρίξει.

Όπως είναι γνωστό, στη γνωσιακή και συμπεριφοριστική ψυχολογία χρησιμοποιούμε συχνά σα θεραπευτικό μέσο βιωματικές τεχνικές ώστε ο έφηβος να μάθει να τροποποιεί ορισμένες περιοριστικές αντιλήψεις σχετικά με τον εαυτό του που τον ακινητοποιούν και τον εμποδίζουν να δράσει προς την κατεύθυνση που επιθυμεί.
Οι βιωματικές ασκήσεις αυτογνωσίας είναι πολύ διαδεδομένες τα τελευταία χρόνια για τα θετικά αποτελέσματά τους στην τροποποίηση μιας αρνητικής συμπεριφοράς.

Είναι γνωστό ότι για να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του ένας έφηβος δεν αρκεί μόνο να του μιλήσουμε και να του εξηγήσουμε. Φαίνεται ότι ο διάλογος, τα επιχειρήματα, η συζήτηση, το κήρυγμα, η παρατήρηση, δεν είναι αρκετά για να πείσουν έναν έφηβο να αλλάξει μια ανάρμοστη συμπεριφορά ή να ξεπεράσει ένα φόβο. Αν ένα έφηβος έχει εκρήξεις θυμού με ή χωρίς επιθετική συμπεριφορά, ή φοβίες δεν τον βοηθά να του πούμε απλά ηρέμησε, μη φοβάσαι, πως κάνεις έτσι; μα γιατί συμπεριφέρεσαι με αυτό τον τρόπο!! Το κάτι διαφορετικό που θα τον βοηθήσει να αλλάξει τη συμπεριφορά του είναι να βιώσει ο ίδιος ορισμένα συναισθήματα.

Τι είναι η νοερή απεικόνιση;

Η νοερή απεικόνιση είναι μια φανταστική αναπαράσταση, είναι μια καθαρά νοητική άσκηση όπου ο έφηβος αρχικά κάνει ασκήσεις χαλάρωσης ώστε να εκφορτώσει όλη την ένταση, να μειώσει τις σκέψεις του και να συγκεντρώσει την προσοχή του στον εαυτό του. Στη συνέχεια κλείνει τα μάτια του και αρχίζει να δημιουργεί ένα φανταστικό σενάριο με εικόνες μιας κατάστασης που θα ήθελε να βιώσει στην πραγματική ζωή. Η επανάληψη αυτής της διαδικασίας τον βοηθά να ξεπεράσει τα εμπόδια που τον δεσμεύουν να ζήσει όπως αυτός επιθυμεί.

Πώς μπορεί ένας έφηβος να συμμετέχει στο πρόγραμμα Life Skills για εφήβους και νέους

Το πρόγραμμα Life Skills για εφήβους και νέους μπορεί να γίνει ατομικά η σε μικρές ομάδες 3-4 ατόμων.

Η γνώμη του ειδικού

Έχει αποδειχτεί επιστημονικά πως οι ασκήσεις χαλάρωσης και η νοερή απεικόνιση βοηθά σημαντικά στην αυτοεπίγνωση και επιφέρει τη μεταβολή των αντιλήψεων του ατόμου ( Dosset 1988). Επιπλέον, ορισμένοι επιστήμονες απέδειξαν ότι η εφαρμογή των τεχνικών χαλάρωσης βοηθά τα παιδιά και τους εφήβους που βιώνουν στρες, άγχος, υπερκινητικότητα γιατί οι ευχάριστες νοερές απεικονίσεις προκαλούν την απελευθέρωση ενδοκρινών (Melzack&Wall1983).