«Τα μυαλά που κουβαλάς 2» έρχονται και τα παιδιά θα μάθουν νέα συναισθήματα
Γνωρίζατε τι είναι η «Ανία»; Ούτε και εμείς ή μάλλον ξέραμε αλλά σαν λέξη την είχαμε ξεχάσει. Αλλά ίσως είναι ένα από τα πιο σημαντικά συναισθήματα που νιώθει το παιδί σας κατά την έναρξη της εφηβείας.
Όταν «Τα μυαλά που κουβαλάς 1» κυκλοφόρησε το 2015, η κόρη μου ήταν 5 ετών. Πήγαμε μαζί στο σινεμά για να δούμε όχι μόνο την ταινία, αλλά να ακούσουμε και τη φίλη μας, Νάντια Κοντογεώργη, την ηθοποιό που χάρισε την φωνή της, στη Χαρά. Βλέπετε εκείνη την περίοδο η Νικόλ είχε λάβει μέρος στο μιούζικαλ, «Μελωδία της Ευτυχίας» και θεωρούσε τη Νάντια φίλη της. Κάπως έτσι, και με αυτή την αφορμή πήγαμε να δούμε την ταινία.
Βλέποντας την ταινία με το μικρό μου σποράκι σκεφτόμουν πώς θα είναι η ζωή μου μαζί της, όταν φτάσει στην ηλικία της Riley. Της κεντρικής ηρωίδας. Σκέφτηκα πώς θα βιώσει μεγαλώνοντας όλα αυτά τα συναισθήματα: Χαρά, Λύπη, Φόβο, Θυμό και Αηδία.
Πώς να μεγαλώσω ευαίσθητους και γεμάτους συναισθήματα γιους
Τώρα που το σκέφτομαι, μοιάζει με χθες αυτή η στιγμή. Τώρα η κόρη μου είναι 14 και βρίσκεται στην ηλικία της Riley. Για την ακρίβεια την ηλικία όπου νέα συναισθήματα έρχονται μαζί με την εφηβεία. Συναισθήματα που αισθάνεται και η Νικόλ αυτή την περίοδο και θα συνεχίσει να αισθάνεται για πολλά χρόνια ακόμη ή μέχρι να ξεθυμάνουν οι «ορμόνες» της εφηβείας.
Το τρέιλερ ήδη κυκλοφορεί και έχουμε γνωρίσει τα νέα συναισθήματα: Ανησυχία, Άγχος, Ζήλεια, Ντροπή, Βαρεμάρα ή αλλιώς «Ανία».
Γιατί αναδύονται «νέα» συναισθήματα στην εφηβεία
Όπως αναφέρει και η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Μαρίνα Μόσχα που ζήτησα την άποψή της, «είναι γεγονός πως πολλά αλλάζουν στην εφηβική περίοδο. Όπως αλλάζει εξωτερικά το μικρό σας μέσα από τις ορμονικές αλλαγές που βιώνει και αρχίζει να ψηλώνει, χοντραίνει η φωνή στα αγόρια, εμφανίζεται τριχοφυία, ξεκινάει η έμμηνος ρύση στα κορίτσια, κλπ., έτσι ακριβώς αλλάζει και ο συναισθηματικός κόσμος του έφηβου και της έφηβης. Πιο απλά, η εφηβεία χαρακτηρίζεται από έντονες σωματικές αλλά και συναισθηματικές αλλαγές όπου ο έφηβος είναι ευαίσθητος σε νέες εμπειρίες, σε νέα συναισθήματα που αρκετά συχνά του προκαλούν αναστάτωση. Πολλές φορές νιώθει να μπερδεύεται, να χάνεται, να είναι πιο μελαγχολικός, να βιώνει νέα συναισθήματα ή πιο σωστά να νιώθει πιο έντονα κάποια συναισθήματα. Αυτό σημαίνει ότι όλα εκείνα που ένιωθε στη παιδική του ηλικία, εξακολουθεί τα νιώθει, ίσως σε άλλο βαθμό όμως, όπως για παράδειγμα η ζήλεια.
Ονομάζοντας τα νέα συναισθήματα
Μιλώντας στα παιδιά σας από νωρίς για αυτά τα νέα συναισθήματα μπορείτε να τα κάνετε λιγότερο «τρομακτικά» για εκείνα. Και εδώ ζητήσαμε τη βοήθεια της ψυχολόγου - ψυχοθεραπεύτριας, Μαρίνας Μόσχα η οποία αναφέρει:
Ανησυχία: Πολύ συχνά ο έφηβος αισθάνεται ανησυχία καθώς όπως προαναφέρθηκε βρίσκεται σε εκείνη τη φάση της ζωής του όπου προσπαθεί να εξοικειωθεί και να ανταπεξέλθει τόσο στις σωματικές, όσο και στις ψυχικές του μεταβολές. Δεν είναι παράξενο λοιπόν να ανησυχεί καθώς αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις στη ζώη του στην προσπάθεια να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του, την ταυτότητά του, το «που και πώς μπορεί να σταθεί». Άλλωστε λέμε ότι στην εφηβεία, το ένα πόδι το έχει στην παιδικότητα και το άλλο προσπαθεί να το βάλει στην ενήλικη ζωή, λογικό λοιπόν να διακατέχεται από ανησυχία. Μην ξεχνάμε επίσης, ότι οι ακαδημαϊκές του επιδόσεις είναι επίσης λόγος ανησυχίας, το τι θα κάνει στο μέλλον, ποια σχολή θα επιλέξει ή πώς θα προχωρήσει στη ζωή του. άλλοι λόγοι είναι η αποδοχή του από την ομάδα των συνομηλίκων, ο συναισθηματικός και ερωτικός κόσμος, διάφορες κοινωνικές πιέσεις, οικογενειακά ή/και οικονομικά προβλήματα, κλπ.
Άγχος: Αντίστοιχα και το άγχος μπορεί να είναι αυξημένο στην εφηβεία λόγω της πίεσης για σχολικές επιτυχίες ή ακόμα και αθλητικές επιτυχίες, και όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Αυτό που έχει σημασία είναι να μην το αγνοήσετε και ν αμην το υποτιμήσετε σε περίπτωση που δείτε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα, όπως: πονοκέφαλους, στομαχικές διαταραχές, διαταραχές στον ύπνο ή/και στην όρεξη, παράπονα για κούραση, δυσκολία στη συγκέντρωση, αποφυγή ερεθισμάτων και καταστάσεων που προκαλούν άγχος και ένταση, αποφυγή κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, ευερεθιστότητα, θυμό, ανησυχία, ένταση, κρίσεις πανικού.
Ντροπή: Ασφαλώς θα έχετε παρατηρήσει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο έφηβός σας εκδηλώνει το συναίσθημα της ντροπής. Απλά, τώρα μπορεί να είναι μεγαλύτερο και για διαφορετικούς λόγους. Ο πιο σημαντικός σε αυτή την περίοδο είναι οι σωματικές αλλαγές, όπου ο έφηβος δεν μπορεί πάντα να τις διαχειριστεί – όχι πάντα τουλάχιστον στο ξεκίνημά τους. Αποτέλεσμα, να ντρέπεται που ψήλωσε τόσο και τον πειράζουν τα παιδιά στο σχολείο ή να ντρέπεται η έφηβη που το στήθος της φαίνεται ότι έχει μεγαλώσει, κλπ., προκαλώντας όχι μόνο ντροπής αλλά και αμηχανίας. Αντίστοιχα, όλα τα υπόλοιπα που προαναφέρθηκαν, πχ. ανεπάρκεια, σχολικές επιδόσεις, θέση στην παρέα, χαμηλή αυτοεκτίμηση, κλπ., είναι λόγοι που μπορεί ένας έφηβος να ντρέπεται, όπως επίσης και αν του ασκείται εκφοβισμός.
Βαρεμάρα: Όσοι έχετε παιδιά στην εφηβεία, σίγουρα έχετε βαρεθεί να ακούτε τη λέξη «βαριέμαι». Τι κρύβεται πίσω από τη συγκεκριμένη λέξη όμως; Ένας έφηβος που τον έχει καταπιεί η ρουτίνα, που δεν έχει ενδιαφέροντα ή αντίθετα δεν έχει προσωπικό χρόνο. Ένας έφηβος που «δεν ξέρει» πώς να εκφράσει αυτό που πραγματικά του συμβαίνει ή ένας έφηβος που δεν μπορεί να αναγνωρίσει το πραγματικό του συναίσθημα. Ένας έφηβος που δεν έχει ερεθίσματα και ενδιαφέροντα, δεν είναι δημιουργικός. Ένας έφηβος που δεν έχει ιδιαίτερη κοινωνικότητα και προτιμά να κρύβεται πίσω από μία οθόνη υπολογιστή, τάμπλετ ή κινητού, τροφοδωτώντας έτσι την ανία και την πλήξη.
5 Tips να διαχειριστούν οι γονείς αυτά τα συναισθήματα
Οι προ-έφηβοι και οι έφηβοι χρειάζονται βοήθεια όταν νιώσουν για πρώτη φορά αυτά τα συναισθήματα. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για να μάθουν να διαχειρίζονται τα καινούρια αυτά συναισθήματά τους ώστε να κατανοήσουν τις εμπειρίες τους. Τι μπορείτε να κάνετε ως γονείς;
Όπως αναφέρει και η Μαρίνα Μόσχα,
- Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να μάθουν να μιλούν στα παιδιά τους από τη μικρή τους ηλικία για τα συναισθήματα, έτσι ώστε να υπάρχει η σχετική εξοικείωση αλλά και η κατάλληλη διαχείριση. Και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από παραμύθια και ιστοριούλες για την κατάλληλη συναισθηματική διαχείριση.
- Πολύ σημαντική η κατανόηση των συναισθημάτων και από τους ίδιους τους γονείς. Αν εσείς ως μεγάλοι δεν μπορείτε να κατανοήσετε τα συναισθήματα του παιδιού σας μέσα από την πολύχρονη εμπειρία σας στη ζωή, πώς έχετε την απαίτηση να το κάνουν τα παιδιά σας;
- Παρατηρήστε τον δικό σας συναισθηματικό κόσμο και τον τρόπο που τον εκφράζετε. Βέβαια, χρειάζεται να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας. Μήπως παρατηρείτε παρόμοια συναισθήματα και τρόπους έκφρασης με εκείνα των παιδιών σας; Μάλλον θα πρέπει να πάψετε να αναρωτιέστε και να δείτε – ενδεχομένως με τη βοήθεια ειδικού – βοηθητικούς τρόπους.
- Μην υποτιμάτε τα συναισθήματα των παιδιών σας. Πώς θα σας φαινόταν αν σας έλεγε ο σύντροφός σας ή ο εργοδότης σας ότι δεν είναι σωστό αυτό που νιώθετε ή ότι δεν πρέπει να νιώθετε έτσι; Ακούστε λοιπόν τον έφηβό σας, μη τον διακόπτετε και μην τον κρίνετε.
- Όταν αναγνωρίζετε τα συναισθήματα των παιδιών σας, καλό είναι να μάθετε εσείς λίγα πράγματα για το κάθε συναίσθημα, έτσι ώστε να μην γίνει ούτε ενοχοποίηση αλλά ούτε και να νιώσει το παιδί σας ότι κρίνεται.
Συναισθηματικές ανάγκες παιδιών: Τις γνωρίζετε;
Παρακολουθώντας την ταινία «Τα μυαλά που κουβαλάς 2» ως οικογένεια
Αν έχετε παιδιά μικρότερα των 13ων ετών μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη νέα ταινία της Disney, ως όχημα για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους και να τα διαχειριστούν. Είναι μια ευκαιρία να τους μιλήσετε για όλα εκείνα που θα νιώσουν μεγαλώνοντας, προετοιμάζοντάς τα.
Πολλά παιδιά ταυτίζονται με χαρακτήρες ή μέσα από τις ταινίες αναγνωρίζουν κάτι από τον δικό τους εαυτό. Ίσως το ίδιο να συμβεί και τώρα. Στη δική μου περίπτωση, η κόρη μου ήδη έχει έρθει αντιμέτωπη με όλα τα συναισθήματα. Σίγουρα θα της μιλήσω για αυτά, άλλωστε πάντα μέσα από τις ταινίες και τα βιβλία, μας δίνεται η ευκαιρία να μιλήσουμε για πολλά νέα πράγματα και να λύσουμε απορίες που δημιουργούνται.
Όσο για την ταινία, «Τα μυαλά που κουβαλάς 2»; Θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε ξανά την αγαπημένη μας Νάντια.
Ανυπομονούμε και μετράμε αντίστροφα μέχρι τον Ιούνιο.
Μάθετε στο παιδί να αναγνωρίζει και να εκφράζει τα συναισθήματά του