Κορονοϊός: Πώς θα πείσω το έφηβο παιδί μου να μείνει μέσα στο σπίτι;
Πόσο παράλογο μπορεί να είναι το γεγονός οι έφηβοι να περνούν δύσκολα με τον περιορισμό που πρέπει να τηρήσουν προκειμένου να προστατεύσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και τους συνανθρώπους τους από τον κορονοϊό ;
Βρίσκονται σε μια από τις πιο έντονες περιόδους της ζωής τους και η ενέργειά τους σε υψηλά επίπεδα, οπότε το ότι διαμαρτύρονται ότι τους έχουμε εγκλωβίσει στο σπίτι με τους γονείς που τώρα δουλεύουν από το σπίτι ή δεν δουλεύουν, είναι η πλέον φυσιολογική αντίδραση. Έχουν εκνευρισμό που δεν μπορούν να δουν τους φίλους τους και την ίδια στιγμή κάποιοι εξ αυτών ανησυχούν πολύ για το αύριο όταν σήμερα οι γονείς τους δεν έχουν δουλειά.
Ακόμα και για τους γονείς που τρελαίνονται να είναι συνέχεια με τα παιδιά τους, ο χρόνος με την οικογένεια είναι πολύ περισσότερος τόσο που να βιώνουν έντονο στρες. Είναι φυσιολογικό όμως. Είναι μια νέα γονική εμπειρία στην οποία όλοι προσπαθούν να προσαρμοστούν. Προσπαθήστε να κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε μέχρι να τελειώσει το θέμα του ιού
Οι γονείς προσπαθούν να είναι στο 80% συνεπείς με τις μεθόδους τους. Όμως, είναι από αυτές τις στιγμές που θα χρειαστεί να αφήσετε κάποια πράγματα στην άκρη αν δεν θέλετε να διαταραχθεί το οικογενειακό σας στερέωμα. Τα παιδιά θα βγάλουν συμπεριφορές που δεν θα είναι βολικές. Και είναι το μόνο σίγουρο παρουσία μιας κατάστασης που ανατρέπει την μέχρι χθες καθημερινότητά τους και καθημερινότητά σας. Έχετε αναστατωθεί και έχουν αναστατωθεί διπλά. Αν αντιμετωπίσετε την περίοδο αυτή ως κάτι σύντομο και ώρα για διακοπές, λυπάμαι αλλά δεν θα περάσουν εύκολα οι ημέρες που ακολουθούν.
Πώς θα τα βοηθήσετε για να σας βοηθήσουν;
Το πλέον απαραίτητο είναι η δομή στην ημέρα σας. Καθίστε μαζί και σχεδιάστε την ροή των επόμενων ημερών. Ορίστε συγκεκριμένες ώρες για διάβασμα, δουλειές του σπιτιού, ανεξάρτητο ελεύθερο χρόνο, ώρες φαγητού, ώρα οικογένειας και ώρα ύπνου. Όπως κάνουν και στο σχολείο ή το φροντιστήριο οι καθηγητές, γράψτε το πρόγραμμα και αναρτήστε το.
Δημιουργήστε χρόνο για τον εαυτό σας. Τον έχετε απόλυτη ανάγκη. Όλοι χρειάζονται ξεκούραση αυτή την στιγμή γιατί από μόνη της είναι περίοδος μεγάλου στρες και μόνο λόγω των αλλαγών που έχουν ήδη γίνει. Ενημερώστε τα παιδιά σας για τον χρόνο που θέλετε για τον εαυτό σας, ότι θα είναι κάτι προγραμματισμένο και ότι εκείνη την ώρα θα περάσουν χρόνο μόνα τους. Αυτό θα σας διασφαλίσει χρόνο για τις απαιτούμενες δουλειές του σπιτιού αλλά και για την δική σας ψυχική υγεία. Βάλτε αρκετά τέτοια «κενά» μες στην ημέρα και εκμεταλλευτείτε τα για προσωπική απομόνωση, επαφές με άλλους γονείς τηλεφωνικά και άσκηση. Γνωστοποιήστε στα παιδιά ότι αν σας διακόψουν τον χρόνο που σας ανήκει, αυτό θα τους στερήσει κάποια προνόμια. Δείξτε όμως πρώτα εσείς συνέπεια και σεβασμό στο χρόνο σας, για να το σεβαστούν και τα παιδιά σας.
Οι ειδικοί μας προτείνουν να πάρουμε αποστάσεις από τους άλλους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται να βγείτε έξω . Αντιθέτως ο χρόνος στη φύση ενθαρρύνεται καθώς ο καθαρός αέρας έχει τεράστια οφέλη για την σωματική και ψυχική υγεία. Ενώ τα παιδιά μπορεί να παραπονιούνται ότι δεν έχουν και δεν ξέρουν τί να κάνουν, πού γρήγορα θα βρουν κάτι να τους τραβήξει την προσοχή, να αναζητήσουν ή να συζητήσουν ενώ είναι στη φύση. Οι βιντεοκλήσεις είναι επίσης μια εναλλακτική για να διατηρήσουν καθημερινή επικοινωνία με τους φίλους του. Επίσης είναι ιδανική αυτή η περίοδος για να επαναφέρετε παλιά χόμπι και παζλ. Και η συνάθροιση πολλών παιδιών στο σπίτι σας δεν ενδείκνυται τη δεδομένη στιγμή.
Σε αντίθεση με όσα διαβάζω να προτείνονται, θεωρώ ότι αυτές τις ημέρες θα βοηθήσει τα παιδιά και την σχέση μας μαζί τους να είμαστε λίγο πιο ελαστικοί σε κάποιους κανόνες όπως αυτή των ωρών σε οθόνες. Αρκετές οικογένειες συνήθως έχουν έναν περιορισμό τις ημέρες σχολείου και λίγο μικρότερο περιορισμό τα σαββατοκύριακα. Ίσως με τα σημερινά δεδομένα να ήταν καλύτερο να δώσετε τις ώρες που άλλοτε δίνατε το σαββατοκύριακο, για να βοηθήσετε τόσο εσάς όσο και τα παιδιά σας να κρατήσετε τις ισορροπίες. Το ίδιο ισχύει για τηλεόραση και Netflix. Ενώ η «βουλιμική» θέαση μπορεί να μοιάζει ελκυστική εναλλακτική, θα το πληρώσετε με την διάθεσή τους αφού τους κλείσετε την τηλεόραση. Είναι πολύ καλύτερο να δίνετε συγκεκριμένο χρόνο μερικές φορές μες στην ημέρα παρά να τους αφήνετε ώρες μπροστά στις οθόνες. Αν δεν σας ελκύουν ιδιαίτερα τα πιο παραδοσιακά επιτραπέζια, μπορείτε να δείτε μαζί τους τηλεόραση ή να παίξετε κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι για δύο. Θα μπορούσατε να δείτε και παλιά βίντεο από οικογενειακές στιγμές. Η σύνδεση με ευχάριστες στιγμές είναι πάντα καλό για την ψυχική μας υγεία.
Κάτι πολύ σημαντικό ! Βάλτε πρόγραμμα και στον ύπνο και διατηρήστε το. Ενώ μπορεί να είναι πειρασμός για τους έφηβους να ξενυχτούν και να ξυπνούν αργά κάθε πρωί, αυτό δεν θα ωφελήσει την σωματική και ψυχική τους υγεία. Θα έρθετε αντιμέτωποι με κυκλοθυμικοτητα και νευρικότητα την επόμενη ημέρα. Μην ξεχνάτε να κλείνουν οι οθόνες αρκετή ώρα πριν τον ύπνο. Και παραδειγματίστε το !
Επίσης σημαντικό. Κρατήστε τις επαφές με τους συνανθρώπους σας. Αντί να είστε όλη μέρα στο τηλέφωνο ή στα κοινωνικά δίκτυα, προσπαθήστε να προγραμματίσετε χρόνο να επικοινωνείτε με τους φίλους σας και να μοιράζεστε αυτά που μέχρι προχθές αποτελούσαν λόγο για να τους συναντήσετε για καφέ ή φαγητό. Μπορείτε να ορίσετε και συγκεκριμένη ώρα που θα κάνετε βιντεοκλήση μια ολόκληρη παρέα. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και με τους παππούδες και τα παιδιά. Τακτικές κλήσεις. Πολλοί γονείς αναρωτιόνται αν μπορούν να καλέσουν φίλους στο σπίτι. Η απάντηση αυτή την στιγμή είναι όχι αν πρόκειται για μεγάλη (άνω των 10 ατόμων) συνάθροιση. Αλλά με μερικούς πολύ συγκεκριμένους και σημαντικούς περιορισμούς, γίνεται. Καλέστε 1-2 φίλους των παιδιών σας και προσπαθήστε να τηρούν όλα τα μέτρα προστασίας με την είσοδό τους στο σπίτι σας.
Το γράψιμο είναι ένας καλός τρόπος επεξεργασίας των συναισθημάτων αυτή την αβέβαιη στιγμή για τους εφήβους. Μπορείτε να αφιερώσετε χρόνο να μιλάτε σαν οικογένεια για το πώς νοιώθει ο καθένας σας και πώς διαχειρίζεστε αυτό που συμβαίνει. Μπορείτε να το κάνετε μετά το φαγητό και στην συνέχεια να επιστρέψετε στην οικογενειακή ώρα παιχνιδιού και τις συνηθισμένες σας ρουτίνες. Είναι απαραίτητο να γνωρίζετε το άγχος τους αλλά και την στεναχώρια τους για τις εκδρομές και τις σχολικές δραστηριότητες που ενδεχομένως να χάσουν αυτή τη χρονιά.
Οι παραπάνω συμβουλές πρέπει να προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες συνήθειες των παιδιών σας. Για παράδειγμα, τα παιδιά που έχουν δυσκολία με τον έλεγχο της παρόρμησης θα χρειαστούν περισσότερο δομημένο χρόνο και κανόνες από ότι άλλα παιδιά. Ή αρκετοί έφηβοι έχουν ανάγκη να επικοινωνούν με τους φίλους τους μέσω των κοινωνικών δικτύων. Επίσης πρέπει να έχετε το νου σας όσους θα δοκιμάσουν να «την κοπανήσουν» το βράδυ για να συναντήσουν φίλους τους.
Σε καλές ή και κακές στιγμές, βοηθήστε τα παιδιά σας να καταλάβουν ότι κάθε στιγμή στη ζωή, προσφέρει ευκαιρίες μάθησης, δημιουργίας και ωρίμανσης. Ρωτήστε τα παιδιά σας τί θα θυμούνται από αυτή την εμπειρία. Τί θα κρατήσουν και τί θα θελήσουν να αλλάξουν για το μέλλον. Ένας γονέας μου είπε ότι η κόρη του κρατάει κάθε μέρα ημερολόγιο με όσα κάνει και βλέπει γιατί κάποια μέρα θα είναι κάτι πολύ ωραίο να διαβάσουν τα παιδιά της !! Μοναδική στιγμή της ζωής της.
Για την καλή ψυχική υγεία των παιδιών και τη δική σας, βάλτε ένα όριο στην εισροή ειδήσεων και αποφύγετε να ενημερώνεστε για τα νέα του κορωνοϊού παρουσία τους. Η συνεχής παρακολούθηση των τελευταίων νέων για τον ιό, το μόνο που θα καταφέρει είναι να αυξήσει το άγχος ολόκληρης της οικογένειας. Τίποτε άλλο.
Κλείνοντας, μην ξεχνάτε να μοιράζεστε τις ανησυχίες και τα άγχη σας με άλλους ενήλικες και όχι με τα παιδιά σας. Διότι ένα μεγάλο μέρος των συμπεριφορών των παιδιών σας που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσετε, είναι απόρροια της αναστάτωσης και του τρόπου διαχείρισης της κατάστασης που παρατηρούν στους γονείς τους.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com