Έλα να παίξουμε: Η αξία των κοινωνικών επαφών στην προσχολική ηλικία

Στην εποχή μας, συχνά ακούμε τις φράσεις «Το παιδί πρέπει να κοινωνικοποιηθεί, να κάνει δραστηριότητες με παιδιά της ηλικίας του, να βγει από το σπίτι». Πόσο σημαντικό είναι, πράγματι, για ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να έχει κοινωνικές επαφές;

Μέσω της κοινωνικοποίησης και της αλληλεπίδρασης με συνομήλικους, ένα παιδί έχει την ευκαιρία να επικοινωνήσει, να μοιραστεί και να συνεργαστεί, έχοντας έναν κοινό «στόχο» με τους άλλους. Και έτσι, ο πύργος από τουβλάκια θα μπορέσει να γίνει ψηλότερος, ο αυτοκινητόδρομος θα έχει περισσότερα οχήματα να κυκλοφορούν, το κάστρο θα γεμίσει με ιππότες, πρίγκιπες και πριγκίπισσες και το «μαγαζάκι» θα έχει, πέρα από τον πωλητή, πολλούς νέους πελάτες!

Μέσα στην ομάδα με τους συνομηλίκους του, το παιδί θα αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει μόνο η δική του ιδέα ή άποψη αλλά και των άλλων, και θα χρειαστεί να εξηγήσει και να συζητήσει τις ιδέες αυτές, ώστε να καταλήξουν στην καλύτερη, σε αυτήν που… θα σώσει τον λούτρινο ήρωα από τη «λάβα» και θα οδηγήσει τον δεινόσαυρο με ασφάλεια στο ψηλότερο βουνό.

Μόνο μέσα από την αλληλεπίδραση, το παιδί θα αισθανθεί την ανάγκη να επιχειρηματολογήσει για την άποψή του -και να ακούσει αλλά και να σεβαστεί την άποψη του άλλου. Έτσι, σταδιακά θα αποκτήσει ενσυναίσθηση και θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται ότι κάθε ομάδα, όπως και κάθε παιχνίδι, έχει κανόνες, που όλοι οι παίκτες πρέπει να ακολουθούν. Μέσα στην ομάδα λοιπόν, θα αισθανθεί ασφάλεια και θα ανακαλύψει τρόπους για να εκφράσει τα συναισθήματά του.

Κι αν όμως τσακωθούν, αν το παιδί στεναχωρηθεί;

Είναι αναμενόμενο και φυσικό -μεταξύ των παιδιών- να υπάρξουν διαφωνίες και συγκρούσεις, όπως άλλωστε υπάρχουν πάντοτε στη ζωή. Η αξία της κοινωνικοποίησης έγκειται ακριβώς στο να ανακαλύψει το παιδί τρόπους για να επιλύει αρμονικά μια σύγκρουση και να έρχεται σε συμφωνία με τον φίλο-συμπαίκτη του.

Στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη, τα παιδιά μαθαίνουν από το Νηπιαγωγείο τα «Βήματα Επίλυσης μιας σύγκρουσης», πώς, δηλαδή, να πάρουν τον χρόνο τους και να ηρεμήσουν ώστε να διαχειριστούν τη διαφωνία και τα συναισθήματά τους. Χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές στην αντίστοιχη «Γωνιά συζήτησης» που έχουν δημιουργήσει στην τάξη τους, καταφέρνουν τελικά να εξηγήσουν την οπτική και το συναίσθημά τους, αλλά και να ακούσουν την οπτική και το συναίσθημα του άλλου, να συζητήσουν μαζί του και να έρθουν σε μια νέα συμφωνία.

Το σχολείο, ως φορέας κοινωνικοποίησης, μπορεί πράγματι να συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στο πλαίσιο αυτό, δίνοντας στο παιδί την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με παιδιά της ηλικίας του, να εμπλακεί σε ομάδες με κοινό στόχο και να δημιουργήσει τους πρώτους φίλους. Ένα σχολείο που εστιάζει στη συνεργασία, την ενσυναίσθηση, την ομαδικότητα και τον σεβασμό απέναντι στον άλλο, μπορεί να δώσει στο παιδί τα κατάλληλα εφόδια και να θέσει τις βάσεις για δυνατές και αληθινές φιλίες, οι οποίες θα το συντροφεύουν -γιατί όχι;- και για μια ολόκληρη ζωή.

Στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη, από την πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς, έμφαση δίνεται στο δέσιμο της ομάδας. Γι’ αυτό και οι τοίχοι των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη, από τον Σεπτέμβρη κιόλας, γεμίζουν με αφίσες για την αξία της φιλίας, αλλά και κατασκευές από πηλό, χάντρες και κάθε λογής υλικά που, με μπόλικη φαντασία, μετατρέπονται σε «βραχιολάκια» και «δώρα φιλίας» τα οποία τα παιδιά μοιράζονται με τους συμμαθητές τους.

Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ως γονείς για να βοηθήσουμε το παιδί μας να κοινωνικοποιηθεί;

Αρχικά, να βγούμε από το σπίτι! Προτιμάμε την παιδική χαρά και το πάρκο της γειτονιάς από τον καναπέ του σπιτιού και την τηλεόραση. Στη συνέχεια, δεν χάνουμε ευκαιρία να φέρουμε το παιδί μας σε επαφή με παιδιά της ηλικίας του, όπως για παράδειγμα σε παιδικά πάρτι, εξωσχολικές δραστηριότητες ή ομαδικά αθλήματα.

Και, τέλος, το σημαντικότερο που θα πρέπει να κάνουμε είναι, από τον Παιδικό Σταθμό κιόλας, να επιλέξουμε το κατάλληλο σχολείο για το παιδί μας, ένα σχολείο που θα του δώσει τις ευκαιρίες και τα ερεθίσματα που χρειάζεται, για να «χτίσει τον χαρακτήρα του σε γερές βάσεις» από την προσχολική ηλικία!

Η Μικαέλα Μπακιρτζή είναι Νηπιαγωγός των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη