Η εκπαίδευση σε μια ψηφιακή εποχή
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εκπαίδευση ενημερώνουμε τους γονείς πώς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αξιοποιήσουν τις τεχνολογίες για να μάθουν και να αναπτυχθούν.
γράφει ο Δημήτρης Μαλλάς
Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’80 όταν οι υπολογιστές έκαναν την εμφάνιση τους σε περιορισμένο αριθμό σχολείων και η πληροφορική ήταν μάθημα σε πειραματικά και πολυκλαδικά λύκεια. Η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών στην ελληνική εκπαίδευση δεν αντιστοιχεί με τον βαθμό στον οποίο οι τεχνολογίες αυτές έχουν «κυριαρχήσει» στην καθημερινότητα μας. Τόσο των ενήλικων όσο και των ανήλικων καθώς πλέον το smartphone αποτελεί μία συσκευή που χρησιμοποιείται ακόμη και από παιδιά του Δημοτικού.
Κινητό και παιδί: «Πότε πρέπει να δώσω κινητό τηλέφωνο στο παιδί μου;»
Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, οι ψηφιακές τεχνολογίες χρησιμοποιούνται σε περιορισμένο βαθμό μέσα στα σχολεία, ιδίως στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Υπάρχουν projects όπως είναι η αξιοποίηση διαδραστικών πινάκων που βελτιώνουν την ποιότητα του μαθήματος αλλά η πραγματικότητα είναι πως απαιτείται μία μεγάλη αλλαγή στο εκπαιδευτικό μοντέλο προκειμένου να δούμε τις ψηφιακές τεχνολογίες να αποκτούν το ρόλο που θα έπρεπε να έχουν.
Από την άλλη πλευρά, οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν βασικό μέρος της καθημερινότητας μας και μπορούν να αξιοποιηθούν από τα παιδιά μας προκειμένου να μάθουν και να κάνουν το επόμενο βήμα. Αλλά προφανώς απαιτείται να τις χρησιμοποιούν σωστά. Και εκεί είναι που έρχεται ο ρόλος των γονιών. Προφανώς, ένα ζήτημα που υπάρχει είναι ότι θα πρέπει οι γονείς καταρχάς να προσπαθούν να χρησιμοποιούν ορθά τις ψηφιακές τεχνολογίες γιατί πολύ απλά είναι αυτοί/ες που δίνουν το παράδειγμα στα παιδιά. Και ειδικά στο θέμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι γονείς έχουν σημαντικό ρόλο προκειμένου να τους δείξουν πως να τα διαχειρίζονται σωστά
Αξιοποιώντας υπολογιστές
Ένα δεύτερο σημείο που χρήζει προσοχής είναι η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Το ChatGPT έγινε εξαιρετικά δημοφιλές μεταξύ των μαθητών γιατί πολύ απλά τους βοηθά να ετοιμάσουν μία εργασία. Προφανώς, αυτό δεν κάνει καλό για την μάθηση και εδώ είναι που ο γονιός θα πρέπει να παίξει το δικό του ρόλο. Η απαγόρευση του ChatGPT δεν πρόκειται να βοηθήσει. Αλλά η συζήτηση με το παιδί ώστε να του γίνει κατανοητό ότι μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα με αυτά τα εργαλεία μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη.
Έρευνα: Τα παιδιά που χρησιμοποιούν το ChatGPT ως βοηθό έχουν χαμηλή επίδοση στο σχολείο
Τα ΑΙ εργαλεία βοηθάνε ώστε να γίνεται μία εργασία πιο γρήγορα. Αλλά για να βγει καλύτερο το αποτέλεσμα θα πρέπει να γίνονται και οι σωστές ερωτήσεις. Και για να γίνουν οι σωστές ερωτήσεις, θα πρέπει να υπάρχει και η αντίστοιχη προετοιμασία. Όπερ σημαίνει ότι οι γονείς θα πρέπει να κατευθύνουν τα παιδιά τους προς την κατεύθυνση της σωστής προετοιμασίας και της διαμόρφωσης του κατάλληλου «σεναρίου» ερωτήσεων προς τα AI εργαλεία. Τα τελευταία μπορεί μεν να τη γράψουν τελικά αλλά νωρίτερα ένας μαθητής θα έχει κάνει την αναζήτηση για το αντικείμενο της εργασίας και θα έχει μάθει πολλά παραπάνω.
Τεχνητή νοημοσύνη και παιδιά - Πώς θα σας βοηθήσει να γίνετε καλύτεροι γονείς
Από εκεί και πέρα, το smartphone και το laptop μπορούν να βοηθήσουν έναν μαθητή να επεκτείνει τις γνώσεις του και να αναζητήσει καινούρια, ενδιαφέροντα πράγματα. Πολλοί γονείς θεωρούν ότι πρέπει να βάζουν χρονικά όρια στο παιδί τους αναφορικά με τη χρήση των ψηφιακών συσκευών. Προφανώς είναι απαραίτητο να υπάρχουν όρια αλλά μπορούν παράλληλα να ενθαρρύνουν ένα παιδί να αξιοποιήσει περισσότερο δημιουργικά το χρόνο ενασχόλησης με το smartphone του. Για παράδειγμα, μπορεί να διαβάσει βιβλία ηλεκτρονικά ή να δει video στο YouTube με αναπαραστάσεις ιστορικών γεγονότων ή να παρακολουθεί reels με ενδιαφέροντα γεγονότα που σχετίζονται με τη γεωγραφία.
Αυτό που απαιτείται είναι η σωστή καθοδήγηση. Όσον αφορά στα reels, μία πρόταση προς τους γονείς είναι να στέλνουν reels στα παιδιά τους. Με τα οποία προφανώς θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μαθητές και τεχνητή νοημοσύνη: Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες του μέλλοντος
Επίσης, είναι πρακτικό να τα ενθαρρύνουν προκειμένου να χρησιμοποιούν smartphone ή laptop για να οργανώνουν τις σημειώσεις τους από τα μαθήματα και όχι μόνο. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά πρακτικό σε βάθος χρόνου. Και γενικότερα οι γονείς θα πρέπει να συζητούν όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούν με τα παιδιά τους προκειμένου να τα καθοδηγήσουν όσο το δυνατόν πιο σωστά αναφορικά με την ορθή αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Το κλειδί είναι η συζήτηση.
