Προσαρμογή στον παιδικό σταθμό χωρίς προβλήματα!

Για τα μικρά παιδιά που ξεκινούν το σχολείο πρώτη φορά, ο Σεπτέμβριος σηματοδοτεί κάτι εντελώς καινούριο. Η προσαρμογή του παιδιού στην πρόγραμμα του σχολείου εξαρτάται από πολλά πράγματα, και καλό είναι οι γονείς να το έχουν υπόψη τους.

Υπάρχουν παιδιά που η πρώτη μέρα στο σχολείο είναι κάτι που περιμένουν με λαχτάρα και ενθουσιασμό και αυτό το κάνει πιο εύκολο τόσο για το ίδιο το παιδί όσο και για το γονέα. Το άγχος μειώνεται και το παιδί προσαρμόζεται άνετα στο σύστημα του σχολείου.

Ωστόσο, για μερικά παιδιά η είσοδος στο σχολείο δεν είναι κάτι απλό. Είναι συνηθισμένο να κλαίνε, να ζητούν την μητέρα τους, να μην συμμετέχουν στις δραστηριότητες για αρκετό καιρό. Οι λόγοι που μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι αρκετοί.

Αρχικά, η ιδιοσυγκρασία του παιδιού και η ικανότητά του για προσαρμογή σε νέα περιβάλλοντα είναι ένας βασικός παράγοντας. Τα παιδιά που δυσκολεύονται στο σχολείο, δυσκολεύονται και σε άλλες περιστάσεις όπως κάποιο παιδικό πάρτυ ή κάποια εξωσχολική δραστηριότητα. Επομένως, οι γονείς που έχουν εντοπίσει αυτή τη δυσκολία είναι περισσότερο προετοιμασμένοι και για τη προσαρμογή στο σχολείο.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι αρκετά σημαντικοί. Μπορεί η είσοδος του παιδιού στο σχολείο να συμπίπτει με άλλες αλλαγές στην καθημερινότητά του. Για παράδειγμα, η γέννηση ενός αδελφού, κάποια μετακόμιση, αλλαγή συνθηκών εργασίας του γονέα, επηρεάζουν τη σταθερότητα του παιδιού. Με τη γέννηση ενός αδελφού, για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να σκέφτεται ότι αν πάει στο σχολείο θα λείψει από το σπίτι όπου το αδελφάκι θα απολαμβάνει τη συντροφιά των γονιών του και έτσι να νιώθει το σχολείο σαν απειλή.

Όλα αυτά καλό είναι να λαμβάνονται υπόψη τόσο του γονέα, όσο και του εκπαιδευτικού. Έτσι λοιπόν, η συνεργασία με τον εκπαιδευτικό από τη μεριά του γονέα είναι απαραίτητη. Όσο άγχος και να υπάρχει στον γονιό που αφήνει το παιδί του πρώτη φορά στο σχολείο, η συνεργασία με τον εκπαιδευτικό μπορεί να διευκολύνει πολύ την προσαρμογή του παιδιού.

Η κατάλληλη προετοιμασία του παιδιού είναι επίσης σημαντική. Το γεγονός ότι θα ξεκινήσει το σχολείο το παιδί είναι η αρχή της αυτονομίας του μακριά από την οικογένειά του. Το παιδί πρέπει να λαμβάνει το μήνυμα ότι είναι πλέον μεγάλο, ότι θα μάθει καινούρια πράγματα, ότι είναι υπεύθυνο για τον εαυτό του και να είναι περήφανο για αυτό.

Μερικές φορές άθελά τους οι γονείς περνούν το μήνυμα στο παιδί ότι «τώρα που θα πας σχολείο εγώ θα στεναχωρηθώ που μεγαλώνεις.» Αυτό μπορεί να γίνει εντελώς ασυνείδητα από την μεριά του γονέα, για παράδειγμα σε μια συζήτηση με κάποιον άλλο την οποία άκουσε το παιδί. Το παιδί όμως λαμβάνει το μήνυμα ότι η έναρξη του σχολείου θα προκαλέσει στενάχωρο συναίσθημα στον γονιό του.

Η συμμετοχή επίσης του παιδιού στην διαδικασία παίζει μεγάλο ρόλο. Μπορεί να πάει στο σχολείο κάποια μέρα πριν την έναρξη ώστε να εξοικειώνεται με το χώρο, να διαλέξει μόνο του την τσάντα του και ότι άλλο προβλέπεται, και το σημαντικότερο να εκφραστεί για το πώς νιώθει σχετικά με το σχολείο. Ακόμα και αν το παιδί πριν την έναρξη του σχολείου εκφράσει άρνηση, καλό είναι ο γονιός να το ακούσει με προσοχή και όχι να το αποδοκιμάσει.

Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η σταθερότητα που πρέπει να υπάρχει σχετικά με το σχολείο. Τα παιδιά που δυσκολεύονται να προσαρμοστούν δοκιμάζουν τα όρια των γονέων. Αν κάποια μέρα το παιδί παραμείνει στο σπίτι λόγω άρνησης, είναι πολύ πιθανό να αντιληφθεί ότι αυτό θα γίνεται συνέχεια. Οι γονείς πρέπει να είναι πολύ σταθεροί σε αυτό το πρόγραμμα ώστε να διατηρήσουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα γίνει η προσαρμογή του παιδιού. Αν δεν είναι σταθερό το πλαίσιο το παιδί βιώνει αναστάτωση και άγχος.

Σημαντικό ρόλο τέλος, παίζουν οι φίλοι του παιδιού. Ακόμα και αν δεν ξέρει από πριν κάποιο παιδί που θα πάει στο ίδιο σχολείο, από τις πρώτες εβδομάδες είναι σημαντική η κοινωνικοποίηση με παιδιά από την ίδια τάξη. Οι γονείς είναι καλό να οργανώνουν εξωσχολικές δραστηριότητες με τους συμμαθητές ώστε να δημιουργούνται φιλίες που θα βοηθήσουν την καλύτερη προσαρμογή του παιδιού στο νέο περιβάλλον.

Η προσαρμογή κάθε παιδιού στο σχολείο είναι ξεχωριστή και σχετίζεται με πολλούς παράγοντες. Οι συγκρίσεις με τα άλλα παιδιά αυξάνουν το άγχος που ήδη νιώθει το παιδί. Καλό είναι οι γονείς να αποδέχονται τους χρόνους που έχει το παιδί τους και να το στηρίζουν.

Καλή σχολική χρονιά!

Βασιλική Τσούτσου
Ψυχολόγος
M.Sc. Παιδαγωγική Ψυχολογία
www.psychology4kids.gr