Πανελλαδικές εξετάσεις: Κάντε πιο εύκολη την αναμονή αποτελεσμάτων
Ποιος δεν θυμάται την αναμονή μέχρι να μάθει αν εισήχθη σε κάποια σχολή ή αν έγινε δεκτός από κάποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού.
Εβδομάδες στρες και άπειρων σκέψεων για την περίπτωση να μην τα έχω καταφέρει. Οι τελευταίες μέρες ακόμα πιο δύσκολες. Την ημέρα της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων, το στρες πλέον εκτός κάθε ελέγχου.
Αυτή η εμπειρία είναι σχετικά κοινή. Αποφάσεις και αιτήσεις – όλα απαιτούν ορισμένο χρόνο αναμονής πριν την ανακοίνωση του νέου με ελάχιστα έως τίποτα να μπορείς να κάνεις για να επηρεάσεις το αποτέλεσμα. Μελέτες που έχουν γίνει έχουν σημαντικό ενδιαφέρον μιας και εξετάζουν την πορεία της περιόδου αναμονής. Το άγχος φάνηκε αρκετά υψηλό την επομένη των εξετάσεων, κι ενώ μειώνεται σταδιακά μέχρι και την 4η εβδομάδα, πλησιάζοντας τις ημέρες ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων αρχίζει πάλι να παίρνει την ανοδική πορεία. Και πλέον την προηγουμένη της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων αγγίζει τα επίπεδα που παρατηρούνται τη επόμενη ημέρα από την ολοκλήρωση των εξετάσεων. Μία συμπεριφορά που συντροφεύει το άγχος είναι το αναμάσημα σκέψεων. Η τάση να σκεπτόμαστε επανειλημμένα την πηγή του άγχους μας και να ανησυχούμε για το αποτέλεσμα. Όσο περισσότερο άγχος, τόσο περισσότερο αναμάσημα.
Αυτό που έχουμε παρατηρήσει είναι ένα σύνολο χαρακτηριστικών προσωπικότητας που σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους. Τα άτομα που μοιάζει να διαχειρίζονται καλά την αβεβαιότητα, έχουν λιγότερο άγχος κατά την περίοδο αναμονής. Είναι φυσιολογικό βέβαια όσο πλησιάζει η ημέρα να είμαστε πιο νευρικοί αλλά η δυσκολία διαχείρισης της αβεβαιότητας έχει σχέση με την ανάγκη να θέλουμε να κλείνουμε εμείς και στο δικό μας χρόνο, τις υποθέσεις. Όσο πιο μεγάλη αυτή η ανάγκη, τόσο πιο αγχωμένοι κατά την αναμονή (ιδίως στην αρχή της περιόδου αναμονής).
Κάποια επίσης σημαντικά χαρακτηριστικά είναι η λεγόμενη αμυντική απαισιοδοξία (συμπεραίνω το χειρότερο αποτέλεσμα ενώ περιμένω) και η παρορμητική (αβάσιμη) αισιοδοξία ( υποθέτω ότι όλα θα πάνε καλά). Όταν είμαστε πολύ αισιόδοξοι και δεν λειτουργούμε με αμυντική απαισιοδοξία, αναμασάμε πολύ λιγότερο από ότι στο αντίστροφο των χαρακτηριστικών αυτών.
Γι' αυτό και συμπεραίνουμε ότι όσοι μπορούμε να είμαστε καλά στην αβεβαιότητα, δεν μας κυριεύει ανάγκη να κλείνουμε τις υποθέσεις πριν την ώρα τους, δεν βγάζουμε συμπεράσματα, έχουμε αρκετή αισιοδοξία και περιορισμένη αμυντική απαισιοδοξία. Σε αυτή τη βάση, δεν ξοδεύουμε χρόνο αγκιστρωμένοι από άσχημα νέα, αλλά τον περισσότερο χρόνο προσπαθούμε να διατηρούμε την αισιοδοξία με ελπίδα ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικό. Έχουμε δει και ανθρώπους να προσπαθούν να αποστασιοποιηθούν από το αποτέλεσμα αλλά αυτό δεν διαρκεί διότι όσο πλησιάζει η ημέρα, είναι πολύ δύσκολο να κρατήσεις όποια απόσταση από το αποτέλεσμα.
Πού θα σε βοηθήσει;
Αυτή η κατανόηση των τάσεων και χαρακτηριστικών σου έχει αξία για σένα καθώς είναι σημαντικό να μάθεις πώς εσύ συγκεκριμένα διαχειρίζεσαι την αναμονή εν γένει. Και τι κάνουν όσοι έχουν τρομακτική δυσκολία με τις περιόδους αναμονής όπως αυτή η περίοδος που διανύουμε εν αναμονή των αποτελεσμάτων των εισαγωγικών εξετάσεων.
Τι κάνεις αν δυσκολεύεσαι με την αναμονή;
Καθαρά και μόνο για τη διαχείριση του άγχους, θα χρειαστεί να βοηθήσεις τον εαυτό σου να σταματήσει να αναμασά την σκέψη που αφορά σε ένα αποτέλεσμα όπως και να αποφύγει την σπατάλη του χρόνου σε διαδικασίες προετοιμασίας του εαυτού σου για το χειρότερο. Αυτές οι συμπεριφορές σχετίζονται με υψηλά επίπεδα άγχους και τα συνοδά του (ψυχοσωματικά και αρνητικά συναισθήματα). Αν δυσκολεύεσαι να σταματήσεις να σκέφτεσαι ένα αποτέλεσμα, προσπάθησε να στρέψεις την σκέψη σου αλλού. Ούτως ή άλλως δεν μπορείς να επηρεάσεις το αποτέλεσμα ενώ περιμένεις. Εστίασε σε άλλες πτυχές της ζωής σου. Γυμνάσου, παίξε ή άκου μουσική, συνάντησε φίλους. Κάνε πράγματα άσχετα με τα νέα που περιμένεις.
Όσο πλησιάζει η ημέρα, θα είναι δύσκολο να αποφύγεις να το σκέφτεσαι. Είναι η στιγμή που θα σε βοηθήσει να αφιερώσεις λίγο χρόνο στον σχεδιασμό όσων θα κάνεις αν δεν έχεις τα επιθυμητά νέα – αλλά μην το ξεκινήσεις πολύ νωρίς.
Στόχος σου: η οργάνωση της «νεκρής» περιόδου προς όφελός σου.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com
Διαβάστε επίσης:
