Πώς να εξηγήσετε στα παιδιά τα έθιμα και τους συμβολισμούς του Πάσχα

Οι ημέρες όμως που προηγούνται, η Εβδομάδα των Παθών, η Μεγάλη Εβδομάδα, φέρουν θλίψη και πένθος. Τα γεγονότα που διαδραματίζονται αυτές τις ημέρες δεν είναι εύκολο να τα εξηγήσουμε στα παιδιά ειδικά σε μικρότερες ηλικίες. Είναι όμως σημαντικό να καταλάβουν τα παιδιά πως Πάσχα δε σημαίνει μόνο τα δώρα της νονάς και κλειστά σχολεία. Με απλά λόγια μπορούμε να τους μεταφέρουμε το μήνυμα της Αγάπης και της Ελπίδας των ημερών.

Έθιμα και συμβολισμοί

Το χριστιανικό Πάσχα κατάγεται από το εβραϊκό. Οι Εβραίοι το Πάσχα γιόρταζαν την έξοδό τους από την Αίγυπτο ( «Πάσχα» σημαίνει «Πέρασμα» όπως «Πεσάχ» στα εβραϊκά). Με το Πάσχα γιορτάζουμε το πέρασμα του Θεανθρώπου από τη γήινη ζωή και τον μαρτυρικό Του θάνατο στην ένδοξη Του Ανάσταση.

Η περίοδος Πάσχα αρχίζει τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή, με την αρχή του Τριωδίου και τελειώνει με την Πεντηκοστή. Με τη λέξη Πάσχα, όμως, κυρίως εννοούμε τις δύο εβδομάδες από την ανάσταση του Λαζάρου ως την Κυριακή του Θωμά. Η εβδομάδα των Παθών είναι η Μεγάλη Εβδομάδα, γιατί είναι μεγάλα και αυτά που θα συμβούν.

Τα έθιμα ξεκινούν από το Σάββατο του Λαζάρου, που τα παιδιά γυρίζουν από πόρτα σε πόρτα και τραγουδούν τον «Λάζαρο» συγκεντρώνοντας χρήματα και αυγά.

Την Κυριακή των Βαΐων οι εκκλησίες στολίζονται με βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια. Αν και είναι ακόμα Σαρακοστή επιτρέπεται να φάμε ψάρι.

Την Μ. Πέμπτη βάφουμε τα αυγά. Το αβγό συμβολίζει τη ζωή και την δημιουργία που κλείνει μέσα του τη ζωή, ενώ το τσούγκρισμα συμβολίζει την Ανάσταση. Το κόκκινο είναι το χρώμα της ζωής. Μερικοί πιστεύουν ότι τα αυγά βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του αίματος του Χριστού, που χύθηκε για εμάς τους ανθρώπους. Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς, χαράς για την Ανάσταση του Κυρίου.

Η Μ. Παρασκευή είναι ημέρα πένθους. Οι κοπέλες στολίζουν τον Επιτάφιο με άνθη της άνοιξης. Την ημέρα αυτή οι πιστοί δεν τρώνε λάδι ή γλυκά, αφού ο Χριστός ήπιε ξίδι. Σε πολλές περιοχές δεν τρώνε απολύτως τίποτα, πίνουν μόνο νερό.

Το Μ. Σάββατο ακούγεται το «Χριστός Ανέστη» που είναι και το σύνθημα για να ξεκινήσουν οι πιστοί τους ασπασμούς. Αυτό το φιλί της αγάπης δίνεται σε εχθρούς και φίλους αφού συμβολίζει τη συγχώρεση. Μετά το τέλος της λειτουργίας της Ανάστασης όλοι οι πιστοί φροντίζουν να πάρουν στα σπίτια τους τη λαμπάδα με το Άγιο και πριν μπουν στο σπίτι κάνουν το σημάδι του σταυρού με τον καπνό του κεριού πάνω στην πόρτα και ανάβουν το καντήλι. Τρώνε την παραδοσιακή μαγειρίτσα που είναι ένα πιάτο για να προετοιμάσει το στομάχι να δεχτεί τροφή ζωικής προέλευσης μετά την νηστεία της Σαρακοστής.

Την Κυριακή του Πάσχα ψήνεται το αρνί στη σούβλα. Το έθιμο προέρχεται από το εβραϊκό Πάσχα και το έθιμο του θυσιαζόμενου αμνού με το αίμα των οποίων έβαφαν τις πόρτες τους κατ' αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Επίσης ο αμνός συμβολίζει τον Χριστό, διότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είχε παρομοιάσει τον Ιησού με τον αμνό θεού που θα πάρει στις πλάτες του τις αμαρτίες του κόσμου.