Αλλαγή σχολείου: Και τώρα τι κάνουμε;

Η μετακόμιση και η αλλαγή σχολείου είναι μια δύσκολη κατάσταση για πολλά παιδιά. Σημαίνει ότι θα αποχαιρετήσουν φίλους, θα κάνουν νέο ξεκίνημα, και θα προσπαθήσουν να ενταχθούν. Τώρα περισσότερο από κάθε φορά, οι οικογένειες αναγκάζονται να πάρουν κάποιες δύσκολες αποφάσεις. Πολλές οικογένειες το θεωρούν αναγκαίο να μετακομίσουν ή να αλλάξουν τα παιδιά σχολείο από ιδιωτικό σε δημόσιο και το αντίστροφο. Μετάθεση εργασιακή, καταλληλότερο για τις ανάγκες της οικογένειας σπίτι, μεγαλύτερες δυνατότητες λόγω καλύτερου εισοδήματος, θέματα ασφάλειας (εντός και εκτός οικίας). Ανεξαρτήτως του λόγου, η αλλαγή αυτή δεν είναι μια εύκολη διαδικασία για κανέναν στην οικογένεια.

Είτε παραμείνουν στην πόλη που ήδη ζούσαν ή σε άλλη χώρα, η αλλαγή σχολείου μπορεί να φέρει μεγάλο ενθουσιασμό αλλά την ίδια στιγμή άγχος και συναισθηματική φόρτιση. Είναι φυσιολογικό τα παιδιά να προβάλλουν αντιστάσεις. Οι αλλαγές θα είναι αρκετές. Γι` αυτό και η κατάλληλη προετοιμασία θα κάνει πιο ομαλή την μετάβαση.

Πώς θα κάνετε πιο εύκολη την αλλαγή αυτή

Για να γίνει πιο εύκολη η αλλαγή, φροντίστε να συζητήσετε το θέμα ως οικογένεια με τα παιδιά καιρό πριν. Εκδηλώστε τον ενθουσιασμό σας για την αλλαγή αυτή ώστε να δουν πώς διαχειρίζεστε τα δικά σας συναισθήματα σχετικά με το θέμα. Θα είναι αρκετά ανακουφιστικό και θα βοηθήσει τα παιδιά να συνηθίσουν την αλλαγή. Μπορείτε να τους ζητήσετε να μιλήσουν ή να φτιάξουν μια λίστα με όσα προσμένουν να ζήσουν αλλά και όσα τους προκαλούν ανησυχία για το νέο σχολείο. Είναι σημαντικό να δώσετε χρόνο για να συζητήσετε καθετί που τα απασχολεί. Θα είναι πολύ πιο χαρούμενα αν ξέρουν ότι οι ανάγκες τους είναι σημαντικές για εσάς.

Θα βοηθήσει να μην αφήσετε τα παιδιά εκτός της διαδικασίας επιλογής σχολείου. Έτσι θα μπορέσουν να βιώσουν τις ενθουσιώδεις και θετικές πτυχές της αλλαγής. Κάντε μια έρευνα και φτιάξτε μια λίστα με τα σχολεία που υπάρχουν στην περιοχή που μετακομίζετε. Αν τα παιδιά είναι αρκετά μεγάλα, μιλήστε μαζί τους για τα θετικά και αρνητικά των διαφορετικών σχολείων. Αν είναι εφικτό μπορείτε να επισκεφτείτε την περιοχή αλλά και τα σχολεία με τα παιδιά σας. Αν γνωρίζετε συγγενείς ή φίλους που πρόσφατα άλλαξαν σχολείο, ενθαρρύνετέ τους να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με τα παιδιά σας. Μιλώντας με τα παιδιά σας για την αλλαγή των σχολείων και αφήνοντάς τα να εκφράσουν ανησυχίες ή αρνητικά συναισθήματα, θα σας βοηθήσει να δείτε την κατάσταση μέσα από τα δικά τους μάτια. Συζητήστε ανοιχτά τις προσδοκίες σας , τις επιθυμίες σας και τους φόβους σας ως οικογένεια και δείξτε τους ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό τόσο να έχουν μεγάλο ενθουσιασμό όσο και αμφιβολίες. Όταν εσείς είστε ευθείς με τα συναισθήματά σας, αυτό υπενθυμίζει στα παιδιά ότι δεν είναι μόνα σε αυτό και ότι αυτά που σκέφτονται είναι λογικά.

Κρατήστε για εσάς τα δικά σας συναισθήματα

Όμως αν αγωνιάτε για τα παιδιά σας, προσπαθήστε να το κρατήσετε για εσάς και αντιθέτως εστιάστε στο πώς θα είστε εποικοδομητικοί και αισιόδοξοι για την ικανότητά τους να ξεπεράσουν τους φόβους και τις αμφιβολίες τους. Η αλλαγή αυτή μπορεί να είναι δύσκολη αλλά όχι κάτι κακό. Από τη φύση μας αναζητάμε άνεση και ασφάλεια. Η μετακόμιση προφανώς και μας βγάζει από το σύνηθες μας και μας οδηγεί σε μια «περιοχή» αβεβαιότητας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει άγχος, φόβο, στεναχώρια, στρες και την ίδια στιγμή, ενθουσιασμό. Αδιαμφισβήτητα η μετακίνηση πάντα βρίσκεται στην λίστα των μείζονων παραγόντων άγχους στη ζωή.

Πάρτε όσο το δυνατό περισσότερες αποφάσεις μαζί με το παιδί σας. Είναι πολύ σημαντικό να νοιώσει ότι συμμετέχει και ότι έχει έλεγχο του νέου περιβάλλοντος όσο γίνεται, γιατί αυτό θα τους προετοιμάσει ώστε να είναι πιο υπεύθυνοι και να επενδύσουν στην καινούργια τους ζωή. Αν αλλάζετε πόλη, βεβαιωθείτε ότι όλη η οικογένεια έχει μια ευκαιρία να αποχαιρετήσει φίλους, αγαπημένους χώρους και οποιονδήποτε ή οτιδήποτε σημαντικό. Ο αποχαιρετισμός δημιουργεί τον χώρο για νέα ξεκινήματα. Αν αλλάζετε χώρα και δεν μιλάτε ήδη τη γλώσσα τους, προγραμματίστε την εκμάθηση της γλώσσας αρκετά νωρίτερα. Μπορείτε να το κάνετε οικογενειακά και συνήθως αποδίδει διότι είστε ομάδα και μπορείτε μέχρι και να αστειεύεστε ο ένας με τον άλλον ενώ όλοι είστε μαθητές.

Επενδύστε στην σχέση σας μαζί τους. Η καλύτερη στιγμή να σας ανοιχτούν είναι όταν αισθάνονται πολύ ευάλωτοι και δεν ξέρουν πού να μιλήσουν. Μπορεί να έχουν θυμώσει για την μετακόμιση αλλά είναι ο θυμός το πρωτογενές συναίσθημα ; Οι έφηβοι μερικές φορές μπορεί να χρησιμοποιούν τον θυμό για να κρύψουν τί αισθάνονται. Να είστε κοντά τους και να του λέτε ότι δεν είναι μόνα και ότι θα περάσετε αυτή την νέα περιπέτεια μαζί – σε κάθε βήμα.

Εξερευνήστε την περιοχή παρέα. Δοκιμάστε ένα καινούργιο εστιατόριο, πηγαίντε στα μαγαζιά, δείτε μια ταινία ή πηγαίντε στο πάρκο. Μην τους αφήνετε να απομονώνονται σε κάθε αναφορά ή επίσκεψή σας στο νέο σας σπίτι. Βοηθήστε τους να βγουν και να εξερευνήσουν την περιοχή όσον αφορά διαθεσιμότητα δραστηριοτήτων όπου θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν νέους φίλους. Αυτό θα τα βοηθήσει να νοιώσουν πιο οικείο το περιβάλλον και μετά από λίγο καιρό η οικειότητα θα φέρει και την ευχαρίστηση.

Κρατήστε επαφές με παλιούς φίλους αλλά να είστε ανοιχτοί και σε νέους. Ίσως και το δυσκολότερο αλλά θα τα καταφέρετε. Δεν είναι εύκολος ο αποχαιρετισμός και δεν παίζει ρόλο η ηλικία. Είναι πολύ φυσικό να κλάψουν και δεν χρειάζεται να σας ανησυχεί αν κλάψετε κι εσείς. Δεν είναι απαραίτητο όμως να το κάνετε δημοσίως. Πολλές φορές το κλάμα μας κάνει να νοιώσουμε καλύτερα. Τα παιδιά καλό είναι να μπορούν να επισκέπτονται τους φίλους τους και να κρατούν επικοινωνία μέσω των δικτύων. (Ανάλογα με την ηλικία των παιδιών σας και τους κανόνες της οικογένειας, βρείτε τρόπους να εστιάσετε στα οφέλη των κοινωνικών δικτύων προκειμένου να κρατήσουν επαφή με φίλους και συγγενείς. ) Σίγουρα είναι διαφορετικό από την καθημερινή επαφή αλλά δεν χρειάζεται να διακόψετε ολοκληρωτικά. Τώρα μπορείτε να κάνετε ακόμα περισσότερους φίλους. Είναι θέμα μισοάδειου και μισογεμάτου. Εξαρτάται από εσάς να πάρετε τόσο εσείς όσο και τα παιδιά όσα περισσότερα γίνεται από την κατάσταση.

Κάθε φορά που η ζωή τους φέρνει μια αλλαγή θα πρέπει να μπορούν να τη διαχειρίζονται

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν κάτι από την εμπειρία. Κάθε φορά που η ζωή τους φέρνει μια αλλαγή θα πρέπει να μπορούν να τη διαχειρίζονται. Στη ζωή τους θα έρχονται συνεχώς αντιμέτωποι με αλλαγές και ο τρόπος που θα επιλέγουν να τις διαχειριστούν εξαρτάται απόλυτα από τα ίδια. Οπότε μπορεί να βλέπουν το ποτήρι ως μισοάδειο ή μισογεμάτο. Η μία οδός θα τα κάνει να νοιώσουν δυστυχή και η άλλη θα τα βοηθήσει να είναι ανοιχτά σε νέες εμπειρίες. Δεν χρειάζεται να παλεύουν με την μετακόμιση, Δεν πρόκειται να τους κάνει κακό και μάλιστα το να παλεύουν κόντρα θα προκαλέσει πόνο και συγκρούσεις στην οικογένεια και νομίζω ότι τη δεδομένη στιγμή έχετε αρκετά να διαχειριστείτε στο παρόν.

Επίσης είναι η στιγμή για μια νέα αρχή. Εφόσον είναι εκτός ζώνης ασφάλειας, τί καλύτερο από το να ανακαλύψουν τον εαυτό τους. Θα βοηθήσει να δουλέψουν σκληρά για το σχολείο ή να συμμετέχουν σε κάποια ομάδα ή ενασχόληση που νωρίτερα δεν είχαν την ευκαιρία. Αν είχαν αρνητικές εμπειρίες στο παλιό σχολείο, τώρα μπορεί να το αλλάξει αυτό. Μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή την μετακόμιση προς όφελός τους και να κάνουν μερικές θετικές αλλαγές στη ζωή τους.

Εν κατακλείδι, η προσαρμογή σε μια μετακόμιση μπορεί να θέλει λίγο χρόνο. Ενώ δεν είναι εύκολο, η μετακόμιση είναι εξάσκηση για άλλα μεταβατικά στάδια της ζωής. Οι δεξιότητες που θα μάθετε από αυτή την κατάσταση μπορεί να εφαρμοστούν πολύ εύκολα σε άλλες καταστάσεις της ζωής άσχετα από το αν είστε γονείς ή παιδιά. Το σημαντικότερο στις αλλαγές είναι οι σχέσεις που έχουμε με τους άλλους ανθρώπους. Με την οικογένειά μας, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία για να ωριμάσουμε και να έρθουμε πιο κοντά.

Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com