Προσαρμογή στον παιδικό σταθμό χωρίς προβλήματα
«Το παιδί μου θα πάει φέτος για πρώτη φορά σε παιδικό σταθμό. Προβληματίζομαι γιατί δεν το έχουμε αφήσει ποτέ μακριά από εμάς, ούτε σε παππούδες και γιαγιάδες, έχει μάθει να είναι πάντα μαζί μας. Αν αρχίσει να κλαίει και δεν θέλει να πάει;»
Το άγχος των γονιών αλλά και των παιδιών που θα αποχωριστούν τη μαμά και τον μπαμπά, το γνωστό και το οικείο, την ασφάλεια του οικογενειακού περιβάλλοντος για να πάνε «έξω στον κόσμο» και να συναντήσουν τους ομοίους τους. Τώρα μάλιστα που γίνεται και υποχρεωτική η προσχολική εκπαίδευση, οι γονείς βγαίνουν από το δίλημμα αν είναι σωστό «να στείλουν στο σχολείο» το παιδί τους από τόσο μικρό!
Τι χρειάζεται να προσέξω για την προσαρμογή του παιδιού μου; Πώς θα το προετοιμάσω;
Συνήθως λέμε πως τα παιδιά καθρεφτίζουν την οικογένεια και την γονεϊκή συμπεριφορά στο σπίτι. ΑΝ λοιπόν για παράδειγμα, είστε εσείς ανήσυχοι ως γονείς για το πώς θα νιώσει το μικρό σας, αν θα του αρέσει ή όχι, το πιο πιθανό είναι να του μεταδώσετε αυτή την ανησυχία και με τον τρόπο σας – χωρίς να το θέλετε και να το αντιλαμβάνεστε – να το κάνετε να μην θέλει να φύγει από κοντά σας. Προετοιμάστε λοιπόν τον εαυτό σας πρώτα – χαριτολογώντας - και μετά το παιδί σας!
- Μιλήστε του για τον παιδικό σταθμό, εξηγήστε του τι είναι, ότι θα συναντήσει και άλλα παιδάκια εκεί, θα κάνει παρεούλες, θα μπορεί να παίξει μαζί τους αλλά και με την δασκάλα που θα τα μάθει διάφορα, όπως παιχνίδια, τραγουδάκια, κλπ.
- Πηγαίνετε μαζί του στον παιδικό σταθμό, λίγες μέρες πριν ξεκινήσει, ώστε να του δείξετε το περιβάλλον και να εξοικειωθεί με αυτό. Δείξτε του τον χώρο, την αυλή, πείτε του ποια θα είναι η αίθουσά του, που βρίσκονται οι τουαλέτες κλπ.
- Γνωρίστε του την δασκάλα του, ώστε να μην τη δει πρώτη ή ακόμα και δεύτερη φορά στο ξεκίνημα! Μπορείτε να πάτε πάνω από δύο-τρεις φορές εκεί, ώστε το παιδί να αρχίσει να νιώθει ότι βρίσκεται σε οικείο περιβάλλον και να αναπτύξει εμπιστοσύνη και στη δασκάλα του – όσο μπορεί βέβαια!
- Δείτε αν υπάρχουν και φίλοι που θα πάνε στον ίδιο παιδικό σταθμό, ώστε να έχει παρέα και συζητήστε το μαζί του, ακόμα και αν κάποιοι φίλοι πάνε σε άλλον σταθμό, συζητήστε του πως τελικά όλα τα παιδάκια κάνουν το ίδιο.
- Ίσως στην αρχή, χρειαστεί να είστε κοντά του 2-3 μέρες επίσης! Βέβαια, δεν θα το ρωτάτε εσείς αν θέλει να είστε μαζί του εφόσον το πιο λογικό είναι να απαντήσει θετικά. Αφήστε το να το ζητήσει από μόνο του ή αξιολογήστε την κατάσταση μαζί με τη δασκάλα του αν υπάρξει πρόβλημα.
- Προετοιμαστείτε για πιθανές εκδηλώσεις άγχους, κλάματος ή αγκιστρώματος από πάνω σας. Ναι, μπορεί το παιδί σας να σας πιάσει από το ρούχο, να αγκαλιάσει το πόδι σας και να μην θέλει να φύγετε… Αν αρχίσετε και εσείς να κλαίτε, χάσατε το παιχνίδι! Μην ξεχνάμε πως τα παιδιά έχουν τη τάση να δοκιμάζουν το όριο του γονιού, τεντώνουν το σκοινί για να δουν μέχρι που τα παίρνει να φτάσουν. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει πως χρειάζεται σταθερότητα από το γονιό στη συμπεριφορά για να αισθανθεί και να κατανοήσει και το ίδιο μέχρι που μπορεί να φτάσει και τι χρειάζεται να κάνει και να ακολουθήσει.
- Προετοιμαστείτε για πιθανές αλλόκοτες συμπεριφορές στο σπίτι: Μην ξαφνιαστείτε αν τις πρώτες μέρες δεν μπορεί να κοιμηθεί εύκολα, έχει εφιάλτες ή αρνείται να πάει στο κρεβάτι του ή να ξυπνήσει το πρωί και να ετοιμαστεί για τον παιδικό σταθμό! Δείξτε του πως το καταλαβαίνετε και εξηγήστε του πως είναι λογικό στην αρχή να νιώθει κάπως παράξενα και περίεργα, εφαρμόζοντας και όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Θυμηθείτε όμως να είστε και εσείς σταθερή στην αντιμετώπισή σας, μην λέτε άλλα την μία και κάνετε άλλα την άλλη!
- Αλλαγές στο περιβάλλον του παιδιού. Μην ξεχνάμε πως ρόλο στο πρώτο άνοιγμα του παιδιού μακριά από την ασφάλεια του περιβάλλοντός του παίζουν και άλλοι παράγοντες, όπως η ύπαρξη ή γέννηση ενός μικρότερου παιδιού – ακόμα θυμάμαι το δικό μου σκασιαρχείο από τον παιδικό, όπου ήθελα να γυρίσω σπίτι για την αδελφούλα μου που μόλις είχε γεννηθεί – η αλλαγή σπιτιού, πιθανός χωρισμός των γονιών, αλλαγές στα ωράριά τους, κλπ, οτιδήποτε δηλαδή που κλονίζει την σταθερότητα.
- Κανονίστε εξόδους με άλλους γονείς των παιδιών που πάει μαζί τους στον παιδικό ώστε να γνωριστούν λίγο περισσότερο αι να συνηθίσει το ένα το άλλο.
Όλα τα παραπάνω βέβαια θα του τα πείτε χωρίς «σύννεφα» στη φωνή και στο ύφος σας, αλλά χαρούμενα, με χαμόγελο και με σιγουριά. Το λέω και πάλι πως αν αφήσετε ίχνη αμφιβολίας και ανασφάλειας λόγω του ότι δεν θα έχετε τον έλεγχο εκείνες τις ώρες ή στενοχώριας που θα αποχωριστείτε το σπλάχνο σας, θα του περάσετε αντιφατικά μηνύματα που θα τα συναντήσετε στην πορεία ενδεχομένως.
Τέλος, μην ξεχνάτε πως το κάθε παιδί είναι διαφορετικό, το καθένα έχει ανάγκη το δικό του χρόνο προσαρμογής και μην το συγκρίνετε με το γειτονόπουλο ή με το μεγαλύτερο παιδί σας που μπορεί να προσαρμόστηκε ή και το αντίθετο – να μην ήθελε να πάει στον παιδικό. Το κάθε παιδί είναι μοναδικό και χρήσει την ανάλογη προσοχή του γονιού του, όπως και την αποδοχή της διαφορετικότητάς του αυτής!
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας