Κάθε πότε πρέπει να καθαρίζουμε τα αυτιά του παιδιού;

Καθώς πολλοί γονείς φοβούνται ότι θα βλάψουν τα αυτιά του παιδιού τους, συνήθως αφήνουν τον ακουστικό πόρο μόνο του και τείνουν σε άλλες ανάγκες υγιεινής. Ωστόσο, τα παιδιά χρειάζονται καθαρισμό του ακουστικού πόρου τους καθώς τα περισσότερα δεν έχουν την ανάπτυξη ευαισθησίας για να καθαρίσουν τα αυτιά τους. Εάν αφεθεί χωρίς έλεγχο, το κερί αυτιών μπορεί να συσσωρευτεί και να φαίνεται αδύνατο να αφαιρεθεί.

Τα αυτιά χωρίζονται σε τρία κύρια μέρη:

Το εξωτερικό αυτί, το οποίο είναι το σαρκώδες εξωτερικό μέρος από χόνδρο που μπορούμε να δούμε. Αυτό περιλαμβάνει το εσωτερικό κανάλι που οδηγεί στο τύμπανο και είναι υπεύθυνο για την κατεύθυνση του ήχου στο μέσο αυτί.

Το μέσο αυτί, το οποίο αποτελείται από το τύμπανο που δημιουργεί κραδασμούς, οι οποίοι θα μεταδοθούν σε ήχο.

Το εσωτερικό αυτί, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη μετατροπή των κραδασμών από το μέσο αυτί σε νευρικές ώσεις που στέλνονται στον εγκέφαλο και μας επιτρέπουν να ακούμε ήχο. Το εσωτερικό αυτί ρυθμίζει επίσης την ισορροπία μας.

Το κερί αυτιών βοηθά

Το κερί του αυτιού, γνωστό και ως κυψελίδα, παράγεται στον ακουστικό πόρο. Το κερί του αυτιού περιέχει ένζυμα που βοηθούν στην πρόληψη της ανάπτυξης βακτηρίων και μυκήτων στο αυτί. Δημιουργεί ένα φράγμα για την προστασία του ακουστικού πόρου από το νερό. Το κερί του αυτιού παγιδεύει επίσης τη σκόνη και τα σωματίδια βρωμιάς που εισέρχονται στο αυτί. Το κερί κανονικά αυτορυθμίζεται μεταναστεύοντας μόνο του από το εσωτερικό του ακουστικού πόρου προς το εξωτερικό.

Αυτή η κηρώδης ουσία διατηρεί τα αυτιά του παιδιού σας υγιή με δύο τρόπους.

Πρώτον, είναι σαν μια επένδυση που προστατεύει τον ακουστικό πόρο και το τύμπανο από βακτήρια, νερό και άλλα μικρόβια. Δεύτερον, το κερί του αυτιού παγιδεύει τη σκόνη, τη βρωμιά και άλλα ακαθάριστα πράγματα που εισχωρούν στον ακουστικό πόρο, έτσι ώστε το τύμπανο να μην ερεθιστεί ή να πληγωθεί.

Τα αυτιά των νηπίων είναι αυτοκαθαριζόμενα. Το κερί του αυτιού παροχετεύεται αργά από τον ακουστικό πόρο προς το μέρος του αυτιού που μπορείτε να δείτε. Εν τω μεταξύ, οι αδένες στο αυτί κάνουν συνεχώς νέο κερί.

Εάν μπορείτε να εντοπίσετε το κερί στα αυτιά του παιδιού σας, σημαίνει απλώς ότι το κερί βγαίνει προς τα έξω. Συνήθως, δεν σημαίνει ότι υπάρχει συσσώρευση.

Το κερί πρέπει να αφαιρεθεί από το αυτί μόνο για δύο λόγους:

• Όταν ένας γιατρός χρειάζεται να απομακρύνει το κερί του αυτιού για να δει το τύμπανο
• Όταν είναι τόσο σφιχτά συσσωρευμένο και επηρεάζει την ακοή

Συμπτώματα συσσώρευσης κεριού αυτιού

Μερικές φορές η συσσώρευση κεριού αυτιού μπορεί να φράξει τον ακουστικό πόρο. Αυτή η συσσώρευση μπορεί να προκαλέσει δυσφορία όπως πόνο στο αυτί. Η συσσώρευση μπορεί επίσης μερικές φορές να προκαλέσει ζάλη, ήπια κώφωση ή βούισμα στο αυτί.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η συσσώρευση κεριού από το αυτί είναι αβλαβής και εύκολα διαχειρίσιμη.

Χρειάζεται το παιδί σας να δει γιατρό σχετικά με τη συσσώρευση κεριού από το αυτί;

Θα πρέπει να πάτε το παιδί σας στο γιατρό εάν νομίζετε ότι έχει συσσωρευμένο κερί από το αυτί που δεν μπορείτε να μαλακώσετε με σταγόνες από το φαρμακείο.

Επισκεφθείτε επίσης τον γιατρό σας εάν το παιδί σας έχει ξαφνική κώφωση, ζάλη, βούισμα στο αυτί ή ανεξέλεγκτο πόνο στο αυτί του.

Πώς και πότε να καθαρίσετε τα αυτιά του παιδιού σας

Χρησιμοποιήστε ένα πανί ή χαρτομάντιλο για να σκουπίσετε τυχόν κερί που έχει μεταναστεύσει έξω από τον ακουστικό πόρο. Αποφύγετε τη χρήση βαμβακιού στο αυτί του παιδιού σας, γιατί μπορεί να σπρώξει το κερί του αυτιού πιο βαθιά ή ακόμα και να προκαλέσει βλάβη στον ακουστικό πόρο ή το τύμπανο.

Για να στεγνώσετε τα αυτιά μετά το μπάνιο ή το ντους, δώστε στο παιδί σας να γείρει το αυτί του στη μία πλευρά πάνω σε μια πετσέτα και μετά να γέρνει το κεφάλι του προς την άλλη, αφήνοντας το νερό να στάζει από μόνο του.

Δυστυχώς, τα παιδιά μερικές φορές βάζουν μικρά πράγματα στα κανάλια του αυτιού τους, όπως χάντρες, φασόλια, μικρά παιχνίδια ή ακόμα και ζύμη. Ποτέ μην βάζετε τίποτα στον ακουστικό πόρο του παιδιού σας για να αφαιρέσετε ένα ξένο σώμα. Η αφαίρεση θα πρέπει να επιχειρείται μόνο από επαγγελματία με τον κατάλληλο εξοπλισμό, όπως ο παιδίατρος του παιδιού σας ή ένας ιατρός ειδικός στο αυτί, τη μύτη και το λαιμό (ΩΡΛ). Είναι καλό να συζητάμε με μικρά παιδιά για να μην βάζουν ποτέ τίποτα μέσα στα αυτιά τους.

Υπενθυμίστε στον έφηβό σας να καθαρίσει πίσω από τα αυτιά του με σαπούνι και ζεστό νερό για να αφαιρέσει το λάδι και τη βρωμιά που μπορεί να προκαλέσει ακμή πίσω εκεί.

Εάν πιστεύετε ότι το υπερβολικό κερί στο αυτί προκαλεί δυσκολία στην ακοή του παιδιού σας, συζητήστε το με τον παιδίατρο του παιδιού σας ή με έναν ΩΡΛ. Υπάρχουν διαθέσιμα προϊόντα χωρίς ιατρική συνταγή για τη διάλυση του κεριού, αλλά είναι καλύτερο να συζητήσετε τι είναι καλύτερο με τον γιατρό του παιδιού σας.

Αποφύγετε τη χρήση μπατονέτων για τα δικά σας αυτιά, ιδιαίτερα μπροστά στο παιδί σας. Στα παιδιά αρέσει να μιμούνται αυτό που κάνουν οι γονείς (και άλλοι ενήλικες) και σίγουρα δεν θέλετε να μάθετε στο παιδί σας ότι είναι εντάξει να βάζετε οτιδήποτε στο αυτί του ή στο αυτί ενός αδελφού.

Πότε να καλέσετε γιατρό

Τις περισσότερες φορές, το υπερβολικό κερί για τα αυτιά των νηπίων δεν ενοχλεί τα παιδιά. Προσοχή όμως σε αυτά τα σημάδια:

• Το παιδί σας τρίβει ή τραβάει το αυτί του ή βάζει συνέχεια τα δάχτυλά του μέσα σε αυτό
• Παραπονιέται ότι δεν ακούει ή ότι πονάει ή φαγούρα το αυτί της
• Υποψιάζεστε ότι δεν ακούει καλά
• Το παιδί σας έχει πυρετό

Ο γιατρός του παιδιού σας θα αφαιρέσει την περίσσεια κεριού αυτιού με έναν από τους δύο τρόπους:

• Ξεπλένοντάς το με πίδακα νερού υψηλής πίεσης
• Αφαιρώντας ή αναρροφώντας το με ένα ειδικά σχεδιασμένο (και φιλικό για τα παιδιά) εργαλείο
• Περισσότερες συμβουλές για τα αυτιά των νηπίων
• Μην ανησυχείτε πολύ αν δείτε κερί στα αυτιά του μικρού σας παιδιού. Αυτό είναι απλώς ένα σημάδι ότι όλα λειτουργούν όπως θα έπρεπε.
• Προσέχετε για μόλυνση. Τα περισσότερα παιδιά έχουν τουλάχιστον μία λοίμωξη του μέσου ωτός μέχρι να γίνουν 2 ετών, επομένως είναι σωστό να γνωρίζετε τα σημάδια. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι το παιδί σας τραβάει το αυτί του, ξυπνά πιο συχνά τη νύχτακαι κλαίει περισσότερο από το συνηθισμένο. Η δυσφορία κατά την κατάκλιση, το μάσημα ή το πιπίλισμα (όλα αυτά μπορεί να προκαλέσουν επώδυνες αλλαγές πίεσης στο μέσο αυτί) είναι μια άλλο προειδοποιητικό σημείο.
• Εάν υποψιάζεστε ότι υπάρχει μια λοίμωξη στο αυτί καλέστε το ιατρό. Ο παιδίατρος μπορεί να συνταγογραφήσει μια σειρά αντιβιοτικών ή να ακολουθήσει μια προσέγγιση αναμονής.
• Πλύσιμο μετά το κολύμπι
• Οι μολύνσεις του εξωτερικού αυτιού (γνωστός και ως το αυτί του κολυμβητή) μπορούν επίσης να προκαλέσουν προβλήματα στο παιδί σας.
• Μετά το κολύμπι ή το μπάνιο, στεγνώστε τα αυτιά του μικρού σας με μια πετσέτα. Στη συνέχεια, στάξτε μερικές σταγόνες από το διάλυμα που θα συστήσει ο γιατρός σε αυτά για να σκοτώσετε τα βακτήρια.

Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε:

• Χρησιμοποιώντας ωτοασπίδες εάν το παιδί σας θα τις φορέσει. Θα λειτουργήσουν ως φράγμα ενάντια στο νερό όταν βρίσκεται σε πισίνα ή στη θάλασσα.
• Στεγνώστε τα αυτιά με πιστολάκι. Βάλτε το στο χαμηλό και κρατήστε το τουλάχιστον 12 ίντσες μακριά από το αυτί τους.
• Εάν το παιδί σας έχει το αυτί του κολυμβητή, μπορεί να παρατηρήσετε ερυθρότητα και πρήξιμο. Το παιδί μπορεί επίσης να πει ότι πονάει αν αγγίξετε το αυτί του Ο γιατρός θα κοιτάξει στο αυτί του παιδιού σας και ενδεχομένως θα συνταγογραφήσει αντιβιοτικές σταγόνες αυτιού.

Αγγελική Ρέβελα
Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός ΜD,MSc,PhD
email: drrevela@gmail.com