Κολικοί μωρού: Πώς μπορείτε να ανακουφίσετε το βρέφος

Οι κολικοί μωρού (colic) κάνουν την εμφάνιση τους και αρχίζουν να ταλαιπωρούν όχι μόνο τα ίδια τα μωρά αλλά και τους γονείς τους. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, εμφανίζονται στις 3 με 6 εβδομάδες ζωής του νεογνού και υποχωρούν τον τέταρτο μήνα ζωής.

Τι είναι οι κολικοί μωρού;

Ο όρος κολικός δεν εννοεί, μια συγκεκριμένη αρρώστια. Δεν έχει ούτε συγκεκριμένες αιτίες και ούτε υπάρχουν συγκεκριμένες θεραπείες. Πρόκειται περισσότερο για μια ιδιαίτερη φάση στην ανάπτυξη του νεογέννητου, η οποία χαρακτηρίζεται από αυτή την πρώτη σε σειρά ενόχληση και οι γονείς πρέπει να έχουν μεγάλη υπομονή μέχρι να περάσει.

Πώς θα ξέρετε ότι το μωρό ταλαιπωρείται από κολικούς

Πολλές φορές οι γονείς αδυνατούν να αναγνωρίσουν αν η γκρίνια του μωρού τους προέρχεται από κάποια άλλη ενόχληση ή από κολικούς. Πώς μπορεί λοιπόν ένας γονιός να καταλάβει ότι το παιδί του έχει κολικούς;

• το μωρό κλαίει αμέσως μετά το βραδινό θηλασμό/ τροφή ξένου γάλακτος.
• φωνάζει και διπλώνει τα πόδια στην κοιλιά σαν να είχε έναν πόνο σε εκείνη την περιοχή.
• κανένα τέχνασμα δεν το ικανοποιεί παραπάνω από ένα λεπτό.
• τα επεισόδια διαρκούν περίπου μία ώρα ή περισσότερο, αλλά όταν τελειώσουν, δεν ξαναεμφανίζονται παρά μόνο την επόμενη μέρα.
• τα επεισόδια των κολικών επαναλαμβάνονται καθημερινά και πάντα την ίδια ώρα.

Βρεφικοί κολικοί και ο «κανόνας του 3»

Για να καταλάβουμε ότι ένα μωρό ταλαιπωρείται από κολικούς, υπάρχει ο «κανόνας του 3» του Wessel που μπορεί να βοηθήσει μια μαμά να δει αν όντως πρόκειται για κολικούς ή για κάτι άλλο.

Σύμφωνα με τον κανόνα λοιπόν, κολικούς έχει ένα βρέφος όταν κλαίει και δείχνει έντονη δυσφορία για περισσότερες από 3 ώρες την ημέρα, για περισσότερες από 3 μέρες την εβδομάδα και περισσότερες από 3 εβδομάδες.

Σαφώς η ανησυχία του βρέφους δε θα πρέπει να οφείλεται σε ανικανοποίητες φυσικές ανάγκες όπως πείνα, δίψα ή αίσθημα δυσφορίας από την πάνα ή κάτι άλλο.

Πιθανοί παράγοντες που πυροδοτούν τους κολικούς

• Τροφές: Αν το μωρό σας θηλάζει, αποφύγετε τροφές που θα του προκαλέσουν δυσφορία όπως σοκολάτα ή καφεΐνη. Προσπαθήστε να περιορίσετε από τη διατροφή σας τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τους ξηρούς καρπούς για μερικές εβδομάδες, καθώς μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις στο βρέφος. Και άλλες τροφές μπορούν επίσης να κάνουν το μωρό ευερέθιστο.
• Ξένο γάλα: Το να αλλάζετε κάθε λίγο και λιγάκι γάλα (αν δίνετε ξένο) ΔΕΝ βοηθά τα περισσότερα βρέφη.
• Φάρμακα: Μερικά φάρμακα που λαμβάνει η μητέρα, μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία στο βρέφος.
• Τεχνική σίτισης: Αν το μωρό αδειάζει το μπιμπερό του σε λιγότερο από 20 λεπτά, η οπή της θηλής ίσως είναι μεγάλη. Αποφύγετε να το ταΐζετε πολύ γρήγορα ή περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται. Συχνά διαβάζουμε ότι το μπρόκολο, το λάχανο, τα φασόλια και άλλες τροφές που παράγουν αέρια, πρέπει να αποφεύγονται από μητέρες που θηλάζουν, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα σχετικά.

Τι δεν πρέπει να τρώει η μητέρα όταν το μωρό έχει κολικούς

Υπάρχουν κάποιες πιθανές εξηγήσεις, όπως η διατροφή της μητέρας ενώ θηλάζει. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η κατανάλωση κάποιων αλλεργιογόνων τροφών (όπως το αγελαδινό γάλα, τα αυγά, οι ξηροί καρποί που αναφέραμε και πιο πάνω), είναι ικανή να αλλάξει τα σύσταση του μητρικού γάλακτος, με αποτέλεσμα να αναστατωθεί το μωρό, με την εμφάνιση των κολικών.

Για το λόγο αυτό συνιστάται στη μητέρα που θηλάζει, όταν το μωρό έχει κολικούς, να τροποποιήσει τη διατροφή της και να μην περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

• Γαλακτομικά: Συχνά, τα βρέφη μπορεί να παρουσιάσουν δυσανεξία στη λακτόζη, με αποτέλεσμα να τους προκαλέσει κολικούς. Σε αυτή την περίπτωση, η μητέρα βγάζει από τη διατροφή της για ένα διάστημα 2 εβδομάδων περίπου, προϊόντα, όπως βούτυρο, τυρί, κρέμα γάλακτος, γιαούρτι, ώστε να διαπιστώσει, αν πράγματι τα τρόφιμα αυτά, προκαλούν δυσφορία στο μωρό.
• Ψάρια: Λιπαρά ψάρια, όπως σαρδέλα, σολομός, σκουμπρί, μαρίδες, κολιός, φρέσκος μπακαλιάρος μπορεί να περιέχουν τοξίνες, κι ενδεχομένως να βλάψουν το μωρό. Γι αυτό δεν πρέπει να καταναλώνετε περισσότερες από δύο φορές την εβδομάδα.
• Ξηροί καρποί: Είναι από τις αλλεργιογόνες τροφές και κυρίως, τα φιστίκια, το καλαμπόκι, το στάρι. Αν μάλιστα, υπάρχει ιστορικό αλλεργίας της μητέρας ή κάποιου άλλου μέλους της οικογένειας, θα πρέπει να αποφεύγονται.
• Λαχανικά/φρούτα/όσπρια: Κάποια από αυτά, μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα, αέρια και πόνο στο μωρό. Αυτά, μεταξύ άλλων, είναι: μπρόκολο, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, αγγούρι, ντομάτα (λόγω των σπόρων της), αρακάς, μαρούλι, κουνουπίδι, φακές, φασόλια, αρακάς, φράουλες, ανανάς, μανταρίνια, λεμόνια, πορτοκάλια, σταφύλια.
• Καυτερά: Αν έχετε αδυναμία στα καυτερά, όσο θηλάζετε - και κυρίως αν το μωρό υποφέρει από κολικούς - απλά τα ξεχνάτε. Τα πικάντικα ή με σκόρδο τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν τους κολικούς η να εντείνουν το πρόβλημα.
• Καφεΐνη: Ο καφές, το τσάι, τα αναψυκτικά θα πρέπει να αποφεύγονται. Επίσης, τρόφιμα που περιέχουν καφεΐνη, όπως η σοκολάτα, πρέπει να αφαιρούνται από τη διατροφή μίας μαμάς, διότι μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία και έντονη ανησυχία στο μωρό, αφού δρουν ως διεγερτικά.

Κολικοί μωρού - Πρόληψη

Για να προλάβετε τους κολικούς του μωρού σας μπορείτε να κάνετε τα εξής:

1. Ρέψιμο: Είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να εξασφαλίσετε ότι το μωρό σας δεν θα υποφέρει από αέρια. Προσπαθήστε να ρεύεται το μωρό κάθε πέντε λεπτά την ώρα που θηλασμού ή του ταΐσματος με το μπιμπερό. Μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα εύκολο, ειδικά αν πεινάει το μωρό, όμως θα το βοηθήσει σημαντικά.
2. Τάισμα σε καθιστή στάση: Μπορεί να είναι λίγο κουραστικό για σας, αλλά η σίτιση του βρέφους σας ενώ βρίσκεστε σε καθιστή θέση θα μειώσει τις πιθανότητες σχηματισμού αερίων. Καθίστε ευθεία και τοποθετήστε ένα μαξιλάρι στην αγκαλιά σας. Τοποθετήστε το μωρό στο μαξιλάρι με τέτοιο τρόπο ώστε το κεφάλι του βρέφους σας να είναι λίγο ανυψωμένο. Αυτό θα αποτρέψει την συσσώρευση αερίων και κατ’ επέκταση τους κολικούς.
3. Αποσπάστε του τη προσοχή: Όσο περισσότερο κλαίει το μωρό , τόσα περισσότερα αέρια συσσωρεύονται στην κοιλιά του. Επομένως, θα πρέπει να το κάνετε να ξεχαστεί με διάφορα αντικείμενα και ήχους. Εάν δεν βοηθά τίποτα, κάντε του ένα μασάζ ή βγείτε μια βόλτα. Επίσης ένα μασάζ στην πλάτη ενώ το έχετε ξαπλωμένο στα γόνατά σας μπορεί να βοηθήσει.

Κολικοί μωρού - Τι να μην κάνετε

• Μην χάνετε την ψυχραιμία σας
• Μη προσπαθήσετε να το «μπουκώσετε» να το ταΐζετε συνέχεια ,το απορυθμίζετε.
• Μην αλλάζετε συνέχεια γάλατα .Συνήθως δεν ωφελεί. Ο παιδίατρος σας θα σας συμβουλέψει σχετικά .
• Μην το ταΐζετε κάθε φορά που κλαίει.
• Μην δίνετε φάρμακα, δεν βοηθούν.
• Τέλος, μην το παίρνετε προσωπικά και μην σκεφτείτε πως φταίτε εσείς! Πως δεν τα καταφέρνετε: Είναι μια εμπειρία που την περνούν πολλοί γονείς.

Το μυστικό της επιτυχίας :

• Μην θυμώνετε μην απελπίζεστε.
• Αν το μωρό κλαίει πάνω από δύο ώρες επικοινωνήστε με τον παιδίατρο σας.

Είναι ο βελονισμός αποτελεσματικός για τα μωρά που κλαίνε λόγω κολικών;

Σύμφωνα με σουηδική επιστημονική έρευνα, αρκούν δύο βελονισμοί την εβδομάδα επί δύο εβδομάδες για να ανακουφίσουν τα μωρά που κλαίνε υπερβολικά εξαιτίας κολικών.

Οι επιστήμονες -όλοι ειδικευμένοι στο βελονισμό με μέση εμπειρία 20 ετών- διαπίστωσαν ότι ο βελονισμός (και στις δύο μορφές του) μπορεί να ανακουφίσει τους πόνους, να αποκαταστήσει την ομαλή λειτουργία του εντέρου και να ηρεμήσει το μωρό.

Το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι «για τα μωρά που συνεχίζουν να κλαίνε για πάνω από τρεις ώρες τη μέρα επί μέρες, ο βελονισμός μπορεί να είναι μια αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή».

Πώς θα ελαττώσετε τους κολικούς του μωρού

Παρότι μόνο το 1 στα 20 μωρά παρουσιάζει σοβαρά επεισόδια κολικών, ωστόσο ακόμα και αν είναι παροδικοί, οι κολικοί ταλαιπωρούν το μωρό και αγχώνουν τους γονείς.

Υπάρχουν, όμως, σύμφωνα με την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου, ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να το βοηθήσετε. Όπως:

1. Κατά τη διάρκεια της σίτισης κρατάτε το μωρό σας με το κεφάλι πιο ψηλά από το σώμα του για να είναι πιο ομαλή η ροή του γάλατος στο στομάχι.
2. Αναγνωρίστε τα πρώιμα σημεία της πείνας και ταΐστε το πριν να γίνει ανήσυχο και εκνευριστεί.
3. Δοκιμάστε ένα ζεστό μπάνιο και λίγο μασάζ στη κοιλιά.
4. Βάλτε το μπρούμυτα πάνω στα πόδια σας και κάνετε λίγο μασάζ στη πλάτη.
5. Βάλτε του ελαφρά ζεστές κομπρέσες στη κοιλιά (προσοχή να μην είναι πολύ ζεστές και να του προκαλέσετε έγκαυμα.
6. Προσπαθήστε με ένα πλαστικό θερμόμετρο να βγάλετε τον αέρα από το έντερο.
7. Δοκιμάστε να του δώσετε μια πιπίλα.
8. Σιγοτραγουδήστε του ή βάλτε του μια σιγανή μουσική.
9. Μερικοί γονείς βάζουν το μωρό στο παιδικό κάθισμα του αυτοκινήτου και το παίρνουν μια βόλτα. Αν και δεν είναι τόσο πρακτικό φαίνεται ότι ο θόρυβος και το κούνημα βοηθούν τους κολικούς και κάνουν το μωρό να κοιμηθεί.
10. Εάν πιστεύετε ότι το μητρικό γάλα περιέχει κάποια ουσία που μπορεί να προκαλεί κολικούς, αναπροσαρμόστε τη δίαιτά σας. Αφαιρέστε από τη διατροφή σας για δύο εβδομάδες, τροφές, όπως κουνουπίδι, τυρί, γιαούρτι, φράουλες μπρόκολο, ξηρούς καρπούς, καφεΐνη και οινοπνευματώδη ποτά. Ακολούθως μπορεί να εισάγετε ξανά τις πιο πάνω τροφές μία-μία μέχρι να βρείτε ποια του προκαλεί το πρόβλημα.
11. Εάν το μωρό τρέφεται με ξένο γάλα μπορείτε να χορηγήσετε ειδική φόρμουλα που ελαττώνει τους κολικούς. Τα πιο πολλά γάλατα σήμερα περιέχουν προβιοτικά τα οποία φαίνεται ότι ελαττώνουν τους κολικούς.
12. Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι το μωρό έχει αλλεργία στο γάλα αγελάδας ή δυσανεξία στη λακτόζη, μπορεί επίσης να σας συστήσει ειδική φόρμουλα.
13. Μπορείτε να δοκιμάσετε κάποιο καταπραϋντικό τσάι όπως χαμομήλι, γλυκάνισο ( αν το επιτρέπει ο παιδίατρό σας).
14. Μη δώσετε κάποιο φάρμακο για τους κολικούς, εκτός αν σας το συστήσει ο παιδίατρός σας.

Τι μπορείτε να κάνετε για να το ανακουφίσετε

Μόλις καταλάβετε ότι πρόκειται για κολικό, δεν χρειάζεται να τρελαθείτε στην αναζήτηση μιας συγκεκριμένης θεραπείας. Όπως σας προαναφέραμε δεν υπάρχει τίποτε συγκεκριμένο για να απαλύνει την ενόχληση του νεογέννητου μωρού σας.

Το μόνο που μπορείτε να κάνετε, είναι απλά να χαϊδεύετε την κοιλίτσα του, για να ανακουφίσετε λίγο την αίσθηση του πόνου ή να το ξαπλώσετε μπρούμυτα πάνω από μια θερμοφόρα που θα έχετε τυλίξει σε πανί.

Επιπλέον μπορείτε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:

• Τα ζεστά επιθέματα στην κοιλίτσα του βοηθούν σημαντικά. Επίσης, μπορείτε να το ξαπλώσετε μπρούμυτα στα γόνατά σας πιέζοντας ελαφρά την πλάτη του.
• Η αγκαλιά σε συγκεκριμένη θέση (μαζεμένα τα ποδαράκια του) ή η βόλτα με μάρσιπο ενδεχομένως να το ανακουφίσουν.
• Tο μπάνιο με χλιαρό νερό και μαλάξεις στην κοιλιά, το τύλιγμα με μια κουβέρτα για να παραμένει ζεστό, ή ένας μονότονος θόρυβος που θα το βοηθήσει να ξεχαστεί, είναι μερικές ακόμα από τις επιλογές που έχετε όταν το μωρό κλαίει σπαρακτικά.
• Μπορείτε να δοκιμάσετε και το βρεφικό μασάζ που χαλαρώνει το μωρό και το ηρεμεί.
• Μπορείτε να δοκιμάσετε το «κράτημα της τίγρης».

Βίντεο με τεχνική μασάζ για κολικούς μωρού

Βίντεο με το «κράτημα της τίγρης»