Πρόληψη ατυχημάτων των παιδιών στο σπίτι

Περισσότερα παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα των ατυχημάτων από ό, τι από ασθένειες όπως η λευχαιμία ή η μηνιγγίτιδα. Κάθε χρόνο, εκατοντάδες παιδιά στη χώρα μας προσέρχονται στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των Νοσοκομείων, αφού εμπλέκονται σε ατυχήματα στο σπίτι.

Πολλά περισσότερα παιδιά εμπλέκονται σε ατυχήματα που αντιμετωπίζονται από τα πρόσωπα που τα φροντίζουν ή από τον προσωπικό γιατρό τους. Πολλά από τα ατυχήματα που συμβαίνουν μέσα και γύρω από το σπίτι μπορεί να αποφευχθούν. Με τον προσδιορισμό και την κατανόηση των πιθανών κινδύνων ατυχημάτων στο σπίτι, μπορείτε να πάρετε κάποια βασικά μηνύματα για τον τρόπο που θα προφυλάξετε τα παιδιά σας από ατυχήματα που θα θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητά τους και θα σας δημιουργήσουν ψυχική αναστάτωση.

Πότε συμβαίνουν ατυχήματα;

Ατυχήματα μπορεί να συμβούν οπουδήποτε μέσα και γύρω από το σπίτι, αλλά τα πιο κοινά σημεία περιλαμβάνουν την κουζίνα, το μπάνιο και τις σκάλες. Ατυχήματα στην κουζίνα και στις σκάλες είναι συχνά τα πιο σοβαρά. Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν αργά το απόγευμα και νωρίς το βράδυ, το καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών και τα Σαββατοκύριακα.

Ποια παιδιά είναι σε κίνδυνο;

Όλα τα παιδιά, λόγω του παρορμητικού τους χαρακτήρα τους και της τάσης τους να διερευνούν. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 4 ετών είναι πιο πιθανό να έχουν ένα ατύχημα στο σπίτι. Πάνω από την ηλικία των 4 ετών είναι πιο πιθανό να έχουν ένα ατύχημα στους δρόμους. Τα αγόρια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από ό, τι τα κορίτσια.

Αιτίες ατυχημάτων

Υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι σε κάθε σπίτι, όπως το ζεστό νερό, τα χημικά προϊόντα οικιακής χρήσης, τα τζάκια και τα αιχμηρά αντικείμενα. Σε μερικά σπίτια, όπως αυτά με μπαλκόνια και σκάλες, αυξάνεται η πιθανότητα ατυχήματος. Τα μικρά παιδιά δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν τους κινδύνους που όλα αυτά δημιουργούν. Τα παιδιά είναι περίεργα και αυτό το χαρακτηριστικό τους μπορεί να τους οδηγήσει σε συμπεριφορές που αυξάνουν την πιθανότητα ατυχήματος. Ο τύπος των ατυχημάτων που συμβαίνουν στα παιδιά εντός σπιτιού συνδέεται με την ηλικία και το επίπεδο ανάπτυξής τους. Τους πρώτους μήνες ζωής τα μωρά είναι σε θέση να κυλήσουν και να πέσουν από ύψος, πχ από τη θέση αλλαγής πάνας. Καθώς μεγαλώνουν (φτάνοντας την ηλικία των έξι μηνών έως ενός έτους), είναι σε θέση να σταθούν, να καθίσουν, να ανιχνεύσουν και να βάλουν πράγματα στο στόμα τους. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν μπορούν να περπατούν και να κινούνται, να φτάνουν πράγματα που είναι πιο ψηλά, να ανεβαίνουν σε καρέκλες και να βρίσκουν κρυμμένα αντικείμενα. Με τη νέα για αυτούς αίσθηση ελευθερίας και αυτόνομης κυκλοφορίας, τα μικρά παιδιά μπορούν να κινηθούν γρήγορα και έτσι ατυχήματα μπορούν να συμβούν μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.

Πιο συχνοί τύποι ατυχήματος στο σπίτι
Η πτώση είναι ο πιο κοινός τύπος ατυχήματος στο σπίτι, το ήμισυ των ατυχημάτων συνδέεται με πτώση. Άλλα συχνά αίτια ατυχήματος είναι ο πνιγμός, η πρόκληση πυρκαγιάς, τα εγκαύματα, η δηλητηρίαση και τα ατυχήματα με σπασμένα γυαλιά.

Προληπτικά μέτρα

Καλό είναι οι γονείς να φροντίσουν ώστε το σπίτι να είναι όσο το δυνατόν ασφαλέστερο. Πάνω απ' όλα, οι γονείς οφείλουν να μάθουν στα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία να αναγνωρίζουν τους κινδύνους και να προφυλάσσονται από αυτούς. Ένας δεκάλογος μέτρων που πρέπει να εφαρμόζονται σε κάθε σπίτι, όπως έχει οριστεί από την Εταιρεία Αντιμετώπισης Παιδικού Τραύματος είναι:
1. Αιχμηρά και κοφτερά αντικείμενα (π.χ. μαχαίρια, ψαλίδια, βελόνες και εργαλεία) να φυλάγονται εκεί που δεν τα φτάνουν τα παιδιά.
2. Να κάνουμε τις μπαλκονόπορτες ορατές, βάζοντας αυτοκόλλητα στο σωστό ύψος. Υπάρχει και διαφανές αυτοκόλλητο υλικό για την επικάλυψη οποιασδήποτε γυάλινης επιφάνειας προς αποφυγή σοβαρού τραυματισμού σε περίπτωση ατυχήματος.
3. Να χρησιμοποιούμε πρίζες ασφαλείας ή καλύμματα στις υπάρχουσες.
4. Ποτέ τα παιδιά μόνα στην μπανιέρα, ούτε λεπτό. Επιπλέον, υπάρχει αυτοκόλλητος τάπητας προς αποφυγή πτώσης μέσα στην μπανιέρα.
5. Να φυλάμε εκεί που δεν τα βλέπουν και δεν τα φτάνουν τα παιδιά, όλα τα απορρυπαντικά, φάρμακα, φυτοφάρμακα, μπογιές και διαλυτικά.
6. Ποτέ μην αφήνουμε μόνα τους τα παιδιά κοντά σε αναμμένο τζάκι, σόμπα ή άλλη καυτή επιφάνεια.
7. Κατά προτίμηση χρησιμοποιούμε τα πίσω μάτια στην κουζίνα και το χερούλι της κατσαρόλας ποτέ να μην εξέχει.
8. Κρύβουμε πάντα τις πλαστικές σακούλες εκεί που δεν τις βρίσκουν τα παιδιά.
9. Ποτέ μην αφήνουμε μικροαντικείμενα εκεί που τα φτάνουν μικρά παιδιά και μπορεί να τα βάλουν στο στόμα.
10. Ποτέ παιδιά μόνα σε μπαλκόνια και ταράτσες και ας φροντίσουμε να υπάρχουν σωστά κάγκελα.

Γιώργος Τρίμης, Παιδίατρος

Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών