Ας φανταστούμε για μια στιγμή το 4χρονο παιδί μας να κάνει μπάνιο και να θέλει να αδειάσει όλο το μπουκάλι με το αφρόλουτρο για να έχει πολλές φούσκες…'H το 12χρονο κοριτσάκι μας που ετοιμάζεται για το πάρτι της χρονιάς και δεν βρίσκει καθαρή τη μπλούζα που θα ήθελε να φορέσει…
Όσοι έχουμε παιδιά καταλαβαίνουμε ότι αυτοί είναι κακοί οιωνοί για μια μικρή μάχη μέσα στο σπίτι! Το μικράκι θυμώνει και λέει: "Δεν σε έχω φίλη, φύγε!" ή "Δεν θα έρθεις στη βόλτα μας αύριο" και το 12χρονο κοριτσάκι μας ίσως πει "Δεν με καταλαβαίνει! Άσε με ήσυχη!…"
Δύσκολα λόγια να αποδεχτεί ένας γονιός...Κάποιοι από εμάς θα θυμώσουν και κάποιοι θα στενοχωρηθούν. Όποιο συναίσθημα και να βιώνουμε εκείνη την στιγμή, κάπως πρέπει να διαχειριστούμε το παιδί μας…
Τι κάνουμε λοιπόν; Τι λέμε;
Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε πάντα ότι το παιδί που βιώνει θυμό, άγχος, στενοχώρια, κάτι δύσκολο συναισθηματικά, δεν μπορεί να σκεφτεί με το λογικό κομμάτι του εγκεφάλου του και δεν μπορεί να ἀποστασιοποιηθεί῾ από το συναίσθημά του. Εξάλλου δεν είναι πλήρως ώριμο αυτό το κομμάτι του εγκεφάλου τους (μετωπιαίος λοβός). Βιώνει μια απειλή και το αμυντικό του σύστημα αμέσως ενεργοποιείται. Το συναίσθημα στην κυριολεξία τον πλημμυρίζει και είναι αδύνατον να ελέγξει την παρόρμηση και το συναίσθημα. Είναι σαν να βρίσκεται υπό το καθεστώς της αεροπειρατείας όπως πολύ ορθά περιγράφει η ψυχολόγος- ειδικός της θετικής γονεϊκότητας Sarah Rosensweet.
Αρκετές φορές θα απαντήσουμε με θυμό καθώς θα μπούμε σε ένα παιχνίδι δύναμης. Το δικό μας παιδί να μιλάει με τέτοια ασέβεια;! Μας ενεργοποιούνται οι φόβοι ότι το παιδί δεν θα μάθει ποτέ να μιλάει όμορφα και με σεβασμό και ότι θα γίνει κακότροπο ή κακομαθημένο…Γονείς μου αποφύγετε να μπαίνετε σε αυτό το τρυπάκι! Το παιδί τις στιγμές αυτές επιθυμεί την κατανόηση και την ηρεμία σας.
Ας σκεφτούμε ένα πιο ενήλικο παράδειγμα: είστε κουρασμένη από την πολύωη εργασία σας, το μόνο που θα θέλατε είναι να ξαπλώσετε αλλά παρόλα αυτά έχετε 2 πεινασμένα παιδιά που περιμένουν το φαγητό.
Ο σύζυγος μπαίνει χαρούμενος στο σπίτι, σας ρωτάει τι κάνετε κι εσείς με το ένα χέρι την κουτάλα και το άλλο τη σαλιάρα ξεσπάτε λέγοντας: Δεν με βοηθάς ποτέ!Δεν νοιάζεσαι!
Φυσικά αυτό δεν είναι αλήθεια ή δεν είναι όλη η αλήθεια, αλλά ο θυμός σας σας έκανε να φανείτε σκληρή και απόλυτη. Εάν ο σύζυγος σας απλά σε αυτό απαντούσε με μια αγκαλιά, πώς θα νιώθατε; Ακριβώς αυτό χρειάζεται και το παιδί μας αυτή τη δύσκολη ώρα.
Θυμηθείτε λοιπόν:
- Δεν είμαστε υπεύθυνοι να αξιολογούμε έαν κάτι αξίζει να στενοχωρεί το παιδί μας ή δεν αξίζει. Κάτι που σε εμάς φαντάζει ανόητο, στο παιδί μπορεί να είναι πολύ σημαντικό και αυτό οφείλουμε να σεβαστούμε.
- Κάντε ένα βήμα πίσω και σκεφτείτε ότι μιλάει ο θυμός και όχι το παιδί αυτή τη στιγμή. Δείξτε την συμπεριφορά που θα θέλατε να υιοθετήσει στο μέλλον του.
- Εάν νιώθετε θυμό κι εσείς με τη σειρά σας, πάρτε απόσταση μέχρι να νιώσετε καλύτερα. Όχι ωστόσο με ῾τιμωρητικό῾ τρόπο, αλλά διακριτικά. Πείτε κάτι όπως: ῾Εντάξει, καταλαβαίνω. Θα έρθω σε λίγο να δω αν χρειάζεσαι κάτι.῾
- Δείξτε ενσυναίσθηση: θυμηθείτε το παιδί σας σας αγαπάει όσο κανείς. Δεν θέλει να σας πληγώνει, δεν θέλει να σας διώχνει. Παρόλα αυτά έχασε τον έλεγχο και η τρυφερότητα από μεριάς σας θα κατευνάσει πολύ πιο γρήγορα αυτή του τη συναισθηματική καταιγίδα. Δεν έχει να κάνει με ΕΣΑΣ, έχει να κάνει με το ότι αυτή τη στιγμή το παιδί προσπαθεί αλλά βιώνει μια συναισθηματική καταιγίδα. Θυμηθείτε το παράδειγμα με τον σύζυγό σας.
Θα μπορούσατε επομένως να πείτε: Ὡχ μου φαίνεται ότι δυσκολεύεσαι λιγάκι. Είναι δύσκολο να θες να κάνεις κάτι και να μη μπορείς. Θα σε βοηθήσω αν θέλεις.῾
Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός
Email: chrysapapakirgiaki@yahoo.gr
Blog: psuxislogos.blogspot.com
