Διδάσκοντας στα παιδιά να μην κάνουν bullying

Μπορεί να είναι σοκαριστικό για έναν γονιό να ακούει/μαθαίνει ότι το παιδί του έγινε θύμα bullying ή ακόμη χειρότερα να είναι ο «νταής» της υπόθεσης.

Όσο σκληρή και ενοχλητική και αν είναι η αλήθεια, είναι σημαντικό οι γονείς να διαχειριστούν την κατάσταση όσο είναι νωρίς. Είτε ο εκφοβισμός είναι σωματικός είτε λεκτικός, αν δεν σταματήσει μπορεί να οδηγήσει σε πιο επιθετική αντικοινωνική συμπεριφορά και να επηρεάσει την επιτυχία του παιδιού σας στο σχολείο και την ικανότητά του να δημιουργεί και να διατηρεί φιλίες.

Κατανοώντας την εκφοβιστική συμπεριφορά

Τα παιδιά εκφοβίζουν για πολλούς λόγους. Κάποιοι εκφοβίζουν επειδή νιώθουν ανασφάλεια. Με το να διαλέγουν κάποιον που φαίνεται συναισθηματικά ή σωματικά πιο αδύναμος τα κάνει να αισθάνονται ότι είναι πιο σημαντικοί, πιο δημοφιλείς και ότι έχουν τον έλεγχο. Σε άλλες περιπτώσεις, τα παιδιά εκφοβίζουν επειδή απλά δεν ξέρουν ότι δεν πρέπει να συμπεριφέρονται άσχημα σε παιδιά που είναι διαφορετικά λόγω μεγέθους, εμφάνισης, φυλής ή θρησκείας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο εκφοβισμός είναι μέρος ενός προτύπου προκλητικής ή επιθετικής συμπεριφοράς. Αυτά τα παιδιά είναι πιθανό να χρειαστούν βοήθεια για να μάθουν να διαχειρίζονται τον θυμό και τον πόνο, την απογοήτευση ή άλλα δυνατά συναισθήματα. Μπορεί επίσης, να μην έχουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να συνεργαστούν με άλλους. Η θεραπεία συχνά μπορεί να τα βοηθήσει να μάθουν να αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους, να περιορίζουν τον θυμό τους και κατ΄επέκταση τον εκφοβισμό που κάνουν στους άλλους και να βελτιώσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες.

Μερικά παιδιά που εκφοβίζουν αντιγράφουν τη συμπεριφορά που βλέπουν στο σπίτι. Τα παιδιά που βλέπουν επιθετικές και αγενείς συμπεριφορές στην οικογένεια συχνά μαθαίνουν να συμπεριφέρονται στους άλλους με τον ίδιο τρόπο. Και τα παιδιά θύματα, εκείνα που χλευάζονται μαθαίνουν ότι ο εκφοβισμός μπορεί να μεταφραστεί σε έλεγχο των παιδιών που μοιάζουν αδύναμα.

Βοηθώντας τα παιδιά να σταματήσουν το bullying

Μάθετε στα παιδιά σας ότι το bullying δεν είναι επιτρεπτό και αποδεκτό. Εξηγήστε τους τις συνέπειες που θα έχουν από το σχολείο, το σπίτι και γενικότερα από την κοινωνία αν το συνεχίσουν.

Προσπαθήστε να κατανοήσετε τους λόγους που κρύβονται πίσω από την επιθετική και κακή συμπεριφορά του παιδιού σας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά εκφοβίζουν επειδή δυσκολεύονται να διαχειριστούν έντονα συναισθήματα όπως θυμό, απογοήτευση ή ανασφάλεια. Σε άλλες περιπτώσεις, τα παιδιά δεν έχουν μάθει τρόπους συνεργασίας για να επιλύουν τις συγκρούσεις και να κατανοούν τις διαφορές.

Τι πρέπει να κάνετε:

• Πάρτε τον εκφοβισμό στα σοβαρά

Σιγουρευτείτε ότι τα παιδιά σας καταλαβαίνουν ότι δεν θα ανεχτείτε τον εκφοβισμό στο σπίτι ή οπουδήποτε αλλού. Θέστε κανόνες σχετικά με τον εκφοβισμό και τηρήστε τους. Εάν τιμωρείτε το παιδί σας αφαιρώντας προνόμια, βεβαιωθείτε ότι έχει νόημα να το κάνετε. Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας εκφοβίζει άλλα παιδιά μέσω email, μηνυμάτων ή social media, μην επιτρέπεται τη χρήση τηλεφώνου ή υπολογιστή για κάποιο χρονικό διάστημα. Εάν το παιδί σας συμπεριφέρεται επιθετικά στο σπίτι, με τα αδέρφια του ή εσάς τους ίδιους, σταματήστε το. Διδάξτε τους κατάλληλους (και μη βίαιους) τρόπους αντίδρασης, όπως το να απομακρύνονται και να ηρεμούν.

• Μάθετε στα παιδιά σας να συμπεριφέρονται με σεβασμό και ευγένεια στους άλλους

Διδάξτε στο παιδί σας ότι είναι λάθος να γελοιοποιούν άλλα παιδιά εξαιτίας της φυλής, θρησκείας, εμφάνισης, φύλου ή οικονομικής κατάστασης. Μάθετέ τους τη συμαίνει ενσυναίσθηση. Φέρτε τα παιδιά σας σε επαφή με άλλους ανθρώπους μέσω της εθελοντικής συνεισφοράς.

• Μάθετε για την κοινωνική ζωή του παιδιού σας

Ψάξτε και μάθετε για το τι μπορεί να επηρεάζει τη συμπεριφορά του παιδιού σας στο σχολείο (ή όπου κι αν συμβαίνει ο εκφοβισμός). Μιλήστε με τους γονείς των φίλων και των συνομηλίκων του παιδιού σας, τους δασκάλους και τον διευθυντή του σχολείου. Υπάρχουν άλλα παιδιά που κάνουν bullying; Τι γίνεται με τους φίλους του παιδιού σας; Τι είδους πιέσεις αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο σχολείο; Μιλήστε στα παιδιά σας για αυτές τις σχέσεις και τις πιέσεις. Βάλτε τα να εμπλακούν σε δραστηριότητες εκτός σχολείου, ώστε να συναντηθούν και να αναπτύξουν φιλίες με άλλα παιδιά, ώστε να ξεφύγουν από το περιβάλλον που ίσως να επηρεάζονται αρνητικά.

• Ενθαρρύνετε την καλή συμπεριφορά

Η θετική ενίσχυση μπορεί να είναι πιο ισχυρή από την αρνητική πειθαρχία. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να είναι καλά. Βάλτε τα να κάνουν κάτι καλό. Όταν χειρίζονται καταστάσεις με θετικό τρόπο, προσέξτε τις και επαινέστε τα για αυτό.

Όλα αρχίζουν από το σπίτι

Είναι φυσικό —και σύνηθες— τα παιδιά να τσακώνονται με τα αδέρφια τους στο σπίτι. Και εκτός κι αν υπάρχει κίνδυνος σωματικής βίας, καλό είναι να μην εμπλακείτε. Αλλά προσέχετε τις φωνές και τις μάχες και συζητήστε με κάθε παιδί συχνά για το τι είναι αποδεκτό και τι όχι. Βάλτε όρους και όρια. Ζητήστε τους αυτούς τους όρους και αυτά τα όρια να τα έχουν και στην έξω ζωή τους.

Κρατήστε υπό έλεγχο και τη δική σας συμπεριφορά. Σκεφτείτε πώς μιλάτε γύρω από τα παιδιά σας και πώς χειρίζεστε τις συγκρούσεις και τα προβλήματα. Τα παιδιά που ζουν με φωνές, αποδοκιμασίες, σκληρή κριτική ή σωματικό θυμό από έναν αδερφό ή έναν γονέα/φροντιστή μπορεί να το κάνουν αυτό εκτός σπιτιού.

Θα υπάρξουν καταστάσεις που χρειάζονται πειθαρχία και κριτική. Μην κάνετε κριτική και μην χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς για το παιδί σας. Εάν δεν σας αρέσει η συμπεριφορά του, τονίστε ότι είναι η συμπεριφορά αυτό που θα θέλατε να αλλάξει και πως έχετε εμπιστοσύνη ότι μπορεί να το καταφέρει αυτό.

Ποιος άλλος μπορεί να βοηθήσει αν νιώθετε ότι η κατάσταση ξεφεύγει εκτός ελέγχου

Οι ψυχοθεραπευτές, οι ψυχολόγοι, οι σύμβουλοι καθοδήγησης και ο παιδίατρός σας είναι μερικοί από τους επαγγελματίες υγείας που μπορούν να σας βοηθήσουν. Εάν το παιδί σας έχει ιστορικό λογομαχίας, περιφρόνησης και δυσκολίας στον έλεγχο του θυμού, εξετάστε το ενδεχόμενο να κάνετε μια αξιολόγηση με έναν θεραπευτή.

Να θυμάστε ότι η κακή συμπεριφορά δεν θα σταματήσει από μόνη της. Σκεφτείτε την επιτυχία και την ευτυχία που θέλετε να βρίσκουν τα παιδιά σας στο σχολείο, τη δουλειά και τις σχέσεις σε όλη τη ζωή τους. Ο περιορισμός του εκφοβισμού από νωρίς είναι πρόοδος προς αυτούς τους στόχους.

^{πηγή: kidshealth.org}