Επιλόχειος Κατάθλιψη: Γιατί κάποιες μητέρες είναι πιο ευάλωτες;

Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχιατρική διαταραχή που επηρεάζει πολλές γυναίκες μετά τη γέννα, αφήνοντας συχνά τις νέες μητέρες να αισθάνονται σύγχυση, ενοχές ή ντροπή. Παρόλο που οι αιτίες της επιλόχειας κατάθλιψης είναι σύνθετες, ορισμένες γυναίκες φαίνεται να είναι πιο ευάλωτες σε αυτήν τη διαταραχή από άλλες. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Βιολογικοί Παράγοντες

Μετά τον τοκετό, οι γυναίκες βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές ορμονικές αλλαγές. Η απότομη μείωση των επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης μπορεί να επηρεάσει τη χημεία του εγκεφάλου (διαταραχές στη λειτουργία της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης ), προκαλώντας έντονες μεταπτώσεις στη διάθεση. Γυναίκες που είχαν προηγούμενο ιστορικό κατάθλιψης ή άγχους είναι πιο επιρρεπείς, καθώς ο εγκέφαλός τους είναι ήδη πιο ευαίσθητος σε ορμονικές αλλαγές.

Ένα παράδειγμα μπορεί να είναι μια γυναίκα που είχε παρουσιάσει κατάθλιψη στην εφηβεία της. Μετά τη γέννηση του πρώτου της παιδιού, οι ορμονικές διακυμάνσεις επιδείνωσαν τις προηγούμενες νευροχημικές ευπάθειες στον εγκέφαλό της. Η αίσθηση της εξάντλησης και η υπερβολική ευθραυστότητα στη διάθεσή της την οδήγησαν τελικά στην εμφάνιση επιλόχειας κατάθλιψης . Παρότι η μητρότητα ήταν μια στιγμή που ανυπομονούσε, τα συμπτώματα της κατάθλιψης την εμπόδιζαν να την απολαύσει.

Επιλόχειος κατάθλιψη: Το να ζητάς βοήθεια είναι πράξη δύναμης, όχι σημάδι αδυναμίας

Ψυχολογικοί και Συναισθηματικοί Παράγοντες

Η μητρότητα είναι μια έντονα αγχωτική εμπειρία. Η πίεση να είναι κανείς «τέλεια μητέρα» δημιουργεί συναισθήματα ανεπάρκειας. Μητέρες που βιώνουν κοινωνική απομόνωση, έλλειψη στήριξης από το περιβάλλον ή που είχαν δύσκολο τοκετό, μπορεί να αισθάνονται πιο καταβεβλημένες. Αυτοί είναι κάποιοι από τους παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ΕΚ.

Κοινωνικοί Παράγοντες

Οι κοινωνικές συνθήκες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Η έλλειψη υποστηρικτικών ατόμων, έλλειψη οικονομικών πόρων, προβλήματα στη σχέση με τον σύντροφο, καθώς και η κοινωνική απομόνωση είναι παράγοντες που εντείνουν το στρες. Γυναίκες που δεν έχουν ένα υποστηρικτικό δίκτυο τείνουν να βιώνουν μεγαλύτερες δυσκολίες στην προσαρμογή στην μητρότητα που ειδικά για τις νέες, είναι πολύ έντονη πιεστική εμπειρία.

Προληπτικά Μέτρα και Στρατηγικές Υποστήριξης

Η ευαισθητοποίηση γύρω από την επιλόχειο κατάθλιψη και η έγκαιρη παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας. Η επίσκεψη σε έναν Ψυχίατρο που μπορεί εύκολα να διαγνώσει ή να εντοπίσει προγνωστικά στοιχεία , η με πλάνο ψυχολογική υποστήριξη, είτε στήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της διαταραχής. Επίσης, η σωστή διαχείριση του άγχους και η στήριξη στη νέα μητέρα για να νιώθει ότι δεν είναι μόνη της, είναι απαραίτητα στοιχεία. Ορισμένες γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν από τη θεραπεία πριν ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εάν έχουν ιστορικό ψυχικών διαταραχών, ενώ η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση αμέσως μετά τον τοκετό μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη πιο σοβαρών συμπτωμάτων.

Συνοψίζοντας, η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να προκύψει σε οποιαδήποτε γυναίκα, αλλά υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που κάνουν κάποιες μητέρες πιο ευάλωτες. Είναι καθήκον μας, ως κοινωνία, να υποστηρίζουμε τις νέες μητέρες και να προσφέρουμε την αναγκαία βοήθεια για να ξεπεράσουν αυτή τη δύσκολη περίοδο.

Xαμογελαστή κατάθλιψη: Τα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Συμπεράσματα

Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια πολύπλοκη διαταραχή που επηρεάζεται από μια ποικιλία βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Κάθε γυναίκα μπορεί να εμφανίσει αυτή τη διαταραχή, αλλά ορισμένες είναι πιο ευάλωτες λόγω προηγούμενου ιστορικού ψυχικών διαταραχών, έλλειψης κοινωνικής υποστήριξης ή σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων. Η κατανόηση αυτών των παραγόντων είναι κρίσιμη για την υποστήριξη και την πρόληψη, καθώς και για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου οι νέες μητέρες μπορούν να λάβουν την αναγκαία βοήθεια και να ανακάμψουν αποτελεσματικά. Μιλήστε σε Ψυχίατρο ώστε να τεθεί σωστά η διάγνωση ή το και το πλαίσιο θεραπείας ώστε να λάβετε τη σωστή θεραπεία .

Ως κοινωνία, οφείλουμε να παρέχουμε τις κατάλληλες υποδομές και υποστήριξη, ώστε κάθε νέα μητέρα να νιώθει ότι δεν είναι μόνη της σε αυτήν τη δύσκολη αλλά και όμορφη φάση της ζωής της.

Νικόλαος Γκούβας
Ψυχίατρος

^{Βιογραφικό:}

^{Από τον Ιούνιο του 2007 μέχρι και σήμερα ο κ. Γκούβας εξασκεί τη Ψυχιατρική ιδιωτικά. Οι ασθενείς του που βρίσκονται υπό παρακολούθηση ποκίλουν. Η πλειοψηφία είναι πάσχοντες από διάφορες Αγχώδεις διαταραχές (κρίσεις πανικού, Σωματοποίηση του Άγχους κ.ά) , πάσχοντες από κάποια μορφή Συναισθηματικής Διαταραχής (Κατάθλιψη, Διπολική Συναισθηματική Διαταραχη) ασθενείς με ιστορικό Κατάχρησης-Εξάρτησης Ψυχοδραστικών ουσιών (Αλκοολισμού, Κάνναβης,κλπ) , άλλοι με ζητήματα διαταραχών Προσαρμογής σε διάφορους Ψυχοπιεστικούς παράγοντες, που τους προκαλούν Άγχος Αυπνία, αλλά και νέοι άνθρωποι με ιστορικό Ψυχώσεων (Σχιζοφρένεια, κλπ), γηριατρικοί ασθενείς , όπως και άλλοι περισσότερο λειτουργικοί ασθενείς οι οποίοι παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα ψυχιατρικών διαταραχών.}

^{Οι περισσότεροι εξ αυτών βρίσκονται σε τακτική παρακολούθηση. Οι μορφές παρέμβασης και παροχής ιατρικών υπηρεσιών ποικίλουν κατά περίπτωση.π.χ. (Έγκαιρη διάγνωση, πλάνο θεραπείας, φαρμακοθεραπεία, συνδυασμένη με ψυχοθεραπεία ,ομάδες ψυχοθεραπείας-ψυχοεκπαίδευσης, θεραπεία χωρίς φάρμακα όταν αυτό είναι εφικτίο, ατομική συμβουλευτική, κλπ}

^{Παράλληλα, από το Μάιο του 2009 εργάζεται ως Διευθυντής Ψυχιατρικού τομέα, στο Ιατρικό κέντρο ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ στην Ηλιούπολη με δύναμη 5000 και πλέον ασθενών καλύπτοντας τις ανάγκες τους σε επίπεδο εξωτερικού τακτικού ιδιωτικού ιατρείου. Όπως προαναφέρθηκε, οι μορφές παρέμβασης ποικίλουν κατά περίπτωση.}

^{Επιγραμματικά, αξίζει να αναφερθεί ότι πέραν της κλασσικής Ψυχιατρικής εργάζεται και ως υπεύθυνος νεοσύστατων ομάδων θεραπείας σε εμφραγματίες διαβητικούς,καπνιστές.}

^{Από το 2011 μέχρι και σήμερα ο κ. Γκούβας εργάζεται ως εξωτερικός συνεργάτης και Υπεύθυνος του Ψυχιατρικού τμήματος, στα εξωτερικά Ιατρεία καλύπτοντας τις ανάγκες των ασθενών στον 2ο μεγαλύτερο Δήμο της χώρας, αλλά και δευτερογενώς για την κάλυψη των νοσηλευομένων περιστατικών όλων των ειδικοτήτων κυρίως Χειρουργικών αλλά και Παθολογικών.}

^{Επίσης, είναι επιστημονικά υπεύθυνος για 15 μόνιμους κατοίκους Αυτιστικούς στη στέγη, και στο συντονισμό των εργασιών 2 Ψυχολόγων νοσηλευτών και του λοιπού βοηθητικού προσωπικού.}