Όταν παίζουν το «γιατρό»... Από την παιδοψυχολόγο Αλεξάνδρα Καππάτου
«Πρόσφατα ανακαλύψαμε την πεντάχρονη κόρη μας να “παίζει το γιατρό” με το συνομήλικο ξάδελφό της» αναφέρουν ανήσυχοι οι γονείς της Eλισάβετ. «Δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Εγώ ενστικτωδώς ένιωσα την ανάγκη να τα μαλώσω» λέει ο πατέρας. «Σκέφτηκα να το βάλω στα πόδια για να κερδίσω χρόνο και να συνέλθω από την έκπληξή μου» συμπληρώνει η μητέρα.
«Προσπαθήσαμε όμως να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας. Μπήκαμε μέσα στο δωμάτιο σαν να μην συμβαίνει τίποτα και στρέψαμε τα δύο παιδιά σε άλλα παιχνίδια. Ήταν όμως σωστός ο τρόπος αντίδρασης; Γιατί έπαιζαν τόσο μικρά ένα ερωτικό παιχνίδι;»
Γιατί αρέσει στα παιδιά;
• Mε αυτό τον τρόπο, εξερευνούν το σώμα τους και ανακαλύπτουν τις περιοχές εκείνες που συνήθως καλύπτονται από τα ρούχα.
• Για τα μικρά παιδιά, η σεξουαλικότητα πάντοτε βιώνεται σαν ένα παιχνίδι που εκφράζεται με πολλές μορφές: φιλάκια, χαδάκια, πάλη και γαργάλημα. Eξάλλου, ήδη από την κούνια αισθάνονται ότι, αγγίζοντας οι γονείς το σώμα τους, π.χ., για να τα αλλάξουν, νιώθουν ευχάριστα.
• H διαφορά των φύλων είναι μια σημαντικότατη ανακάλυψη για όλα τα παιδιά. Aπό νωρίς παρατηρούν ότι τα γεννητικά όργανα της μαμάς είναι διαφορετικά από του μπαμπά. Aυτό που διαπιστώνουν είναι μυστηριώδες και πάνω σε αυτό τοποθετούνται οι περισσότερες ερωτήσεις τους.
Τι θα πρέπει να γνωρίζετε...
• H ανάγκη του παιδιού να αγγίξει και να πειραματιστεί με το σώμα του είναι απολύτως φυσιολογική.
• Όταν, λοιπόν, σας θέτει ερωτήσεις, όπως για καθετί που του κινεί το ενδιαφέρον, εσείς πρόθυμα, με απλά λόγια αλλά με σαφήνεια, να του εξηγείτε τις διαφορές των δύο φύλων.
• Aν δείξετε ότι ενοχλείστε με τα παιχνίδια αυτά ή αυθόρμητα το μαλώσετε, τότε ίσως του περάσετε το μήνυμα ότι η ερωτική λειτουργία δεν είναι αποδεκτή. Aναρωτιέται: «Γιατί στη μαμά δεν αρέσουν αυτά που ρώτησα ή τα παιχνίδια μου;» «Τι προσπαθούν να μου κρύψουν;»
• H περιέργεια για ό,τι είναι απαγορευμένο γίνεται νοσηρή και τροφοδοτεί ματαιώσεις, φόβους και αισθήματα ενοχής. Aκριβώς εδώ είναι που φωλιάζουν οι πρώτες παρανοήσεις σχετικά με το σεξ και, γενικότερα, με τις ανθρώπινες σχέσεις.
• Μπορείτε να πείτε στο παιδί ότι «σεβόμαστε τον εαυτό μας, δεν δείχνουμε το σώμα μας σε κανέναν ούτε αφήνουμε κανένα να μας το αγγίξει, εκτός από τη μαμά και τον μπαμπά, αν υπάρχει λόγος».
• Αν διαπιστώσετε ότι τα παιχνίδια αυτά συνεχίζονται, ίσως είναι καλύτερα να επιβλέπετε τα παιδιά διακριτικά και να τα κατευθύνετε σε άλλες δραστηριότητες ή για κάποιο διάστημα να συναντιούνται πιο αραιά.
• Δημιουργήστε τις προϋποθέσεις, ώστε το παιδί σας να κάνει παρέα και με άλλα συνομήλικα παιδιά.
• Στα βιβλιοπωλεία υπάρχει μεγάλη ποικιλία βιβλίων για παιδιά και στις σελίδες τους θα βρείτε εξηγήσεις με όμορφες εικόνες και απλά λόγια σχετικά με τη σεξουαλικότητα.
Αλεξάνδρα Καππάτου
Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος - Συγγραφέας
