Πόσο καθοριστική είναι η διατροφή στην εμφάνιση ψυχικών διαταραχών στα παιδιά μας;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA) υπάρχει καθοριστική σχέση μεταξύ της αύξησης των διαφημίσεων τροφίμων και τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας. Συγκεκριμένα φαίνεται ότι επηρεάζουν τις διατροφικές επιλογές των παιδιών δίνοντας ώθηση για κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών, κάτι που συνεισφέρει άμεσα στην αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας.

Ποιος ο ρόλος της διαφήμισης στην ζωή των παιδιών μας;
ΙΩΑΝΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - Τα παιδιά βομβαρδίζονται από διαφημίσεις σε καθημερινή βάση και οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένα υψηλό ποσοστό των διαφημίσεων που στοχεύουν στον παιδικό πληθυσμό ενθαρρύνουν την κατανάλωση γλυκών, πρόχειρου φαγητού και σνακ. Η έκθεσή τους σε αυτές τις διαφημίσεις, αυξάνει την κατανάλωση τέτοιων προϊόντων. Τα περισσότερα παιδιά κάτω των 6 ετών ηλικίας δεν έχουν την ικανότητα να διαχωρίσουν το πρόγραμμα από την διαφήμιση και τα παιδιά κάτω των 8 ετών, δεν κατανοούν την προωθητική διάθεση της διαφήμισης. Κι αυτό γιατί σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά δεν έχουν τις απαραίτητες γνωσιακές δεξιότητες και ικανότητες για να μπορούν να καταλάβουν τα επικοινωνιακά μηνύματα όπως οι πιο ώριμοι – ηλικιακά - πληθυσμοί, κι έτσι είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στην διαφημιστική επιρροή.

Τι σημαίνει αυτό για τα παιδιά;
ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΙΜΠΕΡΤΗΣ - Σημαίνει ότι τουλάχιστον το 80% των παιδιών ακολουθούν την προβαλλόμενη (εύκολη) λύση της κακής διατροφής που συχνά διαφημίζεται ως και η μόνη λύση. Κάτι που το μόνο που δεν τους διασφαλίζει είναι καλύτερη ανάπτυξη και εξαιρετικές επιδόσεις στην μάθηση και στην άθληση.

ΙΩΑΝΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – Έτσι ακριβώς. Οι προτιμήσεις τους διαμορφώνονται ακόμα κι από το ελάχιστο της έκθεσής τους σε ένα εμπορικό μήνυμα, κάτι που γίνεται όλο και πιο ισχυρό με την επαναλαμβανόμενη έκθεση τους. Και σαφώς οι προτιμήσεις των παιδιών δεν επηρεάζουν μόνο τα αιτήματά τους στους γονείς, αλλά και τις τελικές αγοραστικές αποφάσεις των γονέων.
Πάμε όμως να δούμε την σχέση τροφής και διάθεσης !
Μπορεί να ακούγεται απλή λογική το ότι οι τροφές που τρώμε επηρεάζουν το σώμα μας και το μυαλό μας. Αλλά είμαστε αρκετά πίσω στην κατανόηση σχετικά με το πώς το μυαλό μας, σαν όργανο, επηρεάζεται από τα συστατικά των τροφών που καταναλώνουμε.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΙΜΠΕΡΤΗΣ - Για να κατανοήσουμε την αξία της σωστής τροφής στη καθημερινότητα μας ,θα αναφέρω χαρακτηριστικά ένα παράδειγμα .Στις αρχές του αιώνα το πλήρωμα ενός Νορβηγικού πλοίου κατά την διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού του, εκδήλωσαν σοβαρές ασθένειες τα περισσότερα μέλη του πληρώματος. Που αποδείχθηκε κατά την επιστροφή τους ,οφειλόταν στην έλλειψη ζωτικών στοιχείων της διατροφής τους. Π.χ δεν έτρωγαν φρέσκα λαχανικά ,φρούτα όπως επίσης και φρέσκα ψάρια η κρέας. Ενώ κατανάλωσαν μεγάλες ποσότητες από παρασκευασμένα τρόφιμα (Αλευρά, σιτηρά) και αλμυρές τροφές. Με αποτέλεσμα να πάθουν ακόμα και μη αναστρέψιμες ασθένειες.

Επίσης έχουν γίνει πολλές έρευνες για το πως επηρεάζει η κακή διατροφή τα παιδιά και το βλέπουμε αυτό σε κάποια αθλητική δραστηριότητα μεταξύ των παιδιών που δεν αμελούν καθημερινά να καταναλώνουν θρεπτικές τροφές

ΙΩΑΝΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - Πρόσφατες μελέτες επισημάνουν τον αντίκτυπο του πρόχειρου φαγητού (υψηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λίπη και σάκχαρα) στην μείωση της γνωστικής απόδοσης. Ενώ το φαγητό και η διατροφή έχουν συνδεθεί με την παροχή ενέργειας στο σώμα, οι έρευνες δείχνουν ολοένα και περισσότερο την επιρροή της διατροφής στο μυαλό. Οι τροφές έχουν άμεσο και μεγάλης διάρκειας αντίκτυπο στην ψυχική υγεία και συμπεριφορά λόγω του τρόπου με τον οποίο η τροφή επηρεάζει την δομή και λειτουργία του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, όταν πεινάμε μπορεί να έχουμε παρατηρήσει πόσο ευερέθιστοι είμαστε και την υπερένταση που μας διακρίνει, ενώ όταν έχουμε μόλις φάει, είμαστε πιο ήρεμοι και με ένα αίσθημα ικανοποίησης. Επίσης, άτομα που υποσιτίζονται ή τρώνε ανθυγιεινές τροφές, νοιώθουν άτονοι λόγω της χαμηλότερης ενέργειας και έχουν τάση για αδράνεια, υπνηλία και αμφιθυμία. Το μυαλό καταναλώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας, συγκριτικά με το υπόλοιπο σώμα. Και οι μηχανισμοί που εκτελούν την μεταφορά της ενέργειας από τις τροφές στους νευρώνες, έχουν καθοριστική συμβολή στον έλεγχο της λειτουργίας του εγκεφάλου.

Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς σχετικά με τη διατροφή και άσκηση των παιδιών τους ;
ΙΩΑΝΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - Θα τους έλεγα να συνειδητοποιήσουν αρχικά την σημασία του ρόλου τους και της δικής τους δράσης σε πολλά σημεία :
- Να δραστηριοποιηθούν !! Ο υγιεινός τρόπος ζωής για τα παιδιά και τους εφήβους
συμπεριλαμβάνει τηλεόραση με μέτρο, τακτικά οικογενειακά γεύματα, και συστηματική άσκηση.
- Όρια !! Βάλτε όρια στην υπερβολική ενασχόληση με ηλεκτρονικές συσκευές, κινητά,
βιντεοπαιχνίδια, και διαδίκτυο.
- Να τρώνε μαζί με τα παιδιά τους !! Να στηρίζουν τα οικογενειακά γεύματα και να
απολαμβάνουν χρόνο μαζί με τα παιδιά τους ακόμα και κατά την προετοιμασία του φαγητού.
- Να γίνουν το παράδειγμα των παιδιών τους !! Τρώγοντας υγιεινά και γυμνάζοντας το σώμα
τους ώστε να αποτελέσουν θετική επιρροή για την υγεία των παιδιών τους.
- Να στηρίξουν αλλαγές !! Η κατάλληλη διατροφή είναι σημαντική γα την υγιή ανάπτυξη του
εγκεφάλου των παιδιών κάτι που επηρεάζει την κριτική σκέψη και τις δεξιότητες μάθησης. Γι' αυτό πρέπει να στηρίζουν κάθε προσπάθεια για αλλαγή οποιασδήποτε ακατάλληλης συνήθειας με στόχο να εδραιώσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες για μια ολόκληρη ζωή.
- Να προγραμματίζουν !! Να μπουν στη διαδικασία να μάθουν πώς να δημιουργούν γρήγορες
και υγιεινές συνταγές, να διδάξουν τα παιδιά τους έξυπνες διατροφικές επιλογές και να ενσωματώσουν έξυπνα την σωματική άσκηση στην καθημερινότητά τους. Ειδικός σε αυτό για σωστή καθοδήγηση μέσα από γνώσεις ετών, εμπειρία υπερατλαντική, και πολύ σεβασμό για τον άνθρωπο, είναι ο Κώστας ο οποίος πολύ σύντομα θα μας διαφωτίσει σχετικά με την έξυπνη διατροφή και αποτελεσματική άσκηση μέσα από το βιβλίο του. Το αποκάλυψα αλλά νομίζω δεν θα μου κακιώσει.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΙΜΠΕΡΤΗΣ – Καιρός ήταν μου λένε φίλοι, γνωστοί και πάλαι ποτέ «πελάτες» μου. Για να απαντήσω όμως στην ερώτησή σας, οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι πρέπει τα παιδιά τους να τρέφονται υγιεινά. Να έχουν απαραιτήτως στο καθημερινό τους μενού λαχανικά, φρούτα όσπρια, σιτηρά ολικής άλεσης αυγά, ψάρια, φρέσκους χυμούς αλλά και γλυκά όπως μαρμελάδες από ώριμα φρούτα ,μέλι, λίγο μαύρη σοκολάτα, και χαλβά με βάση το ταχίνι.

Τα παιδιά που ασκούνται σε τακτική βάση και τρέφονται υγιεινά, είναι πιο πιθανό να έχουν καλύτερη απόδοση στο σχολείο, να νοιώθουν καλύτερα με τον εαυτό τους και το σώμα τους, να αντιμετωπίζουν καλύτερα οτιδήποτε τα στρεσάρει και να υποφέρουν λιγότερο από χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, και κατάθλιψη. Η εδραίωση συνηθειών υγιεινής διατροφής και σωματικής άσκησης από νωρίς στη ζωή τους είναι απαραίτητη γιατί όταν τρέφεται με έτοιμα παρασκευάσματα (τυρόπιτες, κρουασάν, γλυκά, ψωμιά κατεργασμένα που τους έχει αφαιρεθεί σχεδόν κάθε θρεπτικό στοιχείο, όχι μόνον δε θα μπορεί να συμμετέχει (ανταγωνιστεί ) αλλά αυτή η εμπειρία του θα έχει άμεση επιρροή στην αυτοεκτίμηση του και τα ψυχολογικά τραύματα θα περιμένουν στη γωνία. Δεν φτάνει λοιπόν μόνο το ταλέντο, θα μπορεί να πει κάποιος... θέλει και σεβασμό στον οργανισμό. Στο σώμα και το μυαλό.

Τι λέτε τελικά...; Είμαστε ό,τι τρώμε;

Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com