«Θέλω να μιλήσω, αλλά φοβάμαι ότι θα με χαρακτηρίσουν κακή μητέρα ή και χειρότερα... θα μου πάρουν το παιδί»
Οι γυναίκες δεν χρειάζεται να εξηγήσουν, να δικαιολογήσουν, να υποστηρίξουν ή να απαριθμήσουν τους λόγους για τους οποίους κάνουν κάποια πράγματα ή για το πώς νοιώθουν.
Σαφώς ζούμε σε μια κοινωνία που μοιάζει να απαιτείται ακριβώς αυτό, συνήθως έμμεσα αλλά ορισμένες φορές και πολύ επιθετικά. «Κάνε αυτό. Μην κάνεις το άλλο. Τάισε με αυτό τον τρόπο, όχι έτσι. Πήγαινε εκεί όχι εδώ. Φόρεσε αυτό όχι εκείνο. Τι θα πει ο κόσμος ». Αρκετά ικανό να κάνει ευάλωτη και την πιο προσαρμοσμένη μητέρα. Οι μαμάδες συνεχώς τοποθετούνται σε μια ανυπεράσπιστη θέση όπου πρέπει να μείνουν όρθιες, σταθερές στα πόδια τους και να εξηγήσουν με ευθύτητα και επιχειρήματα όσα κάνουν και τον λόγο για το καθετί.
Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί διστάζουν να μας πουν πώς νοιώθουν όταν πιέζονται από συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Αναρωτιόμαστε γιατί αποσύρονται όλο και περισσότερο στην απομόνωσή τους, γιατί φοβούνται την επίκριση αν τολμήσουν να πουν την αλήθεια σχετικά με τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για όσα βιώνουν. Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι ότι όλοι έχουν κάτι να τους πουν.
Νοιώθουν ότι κρίνονται από την οικογένειά τους, τους γιατρούς τους, τους συνομήλικους τους. Τους λένε πώς πρέπει να ταΐσουν το μωρό, πώς πρέπει να νιώσουν, τι πρέπει να κάνουν για να νοιώσουν καλύτερα και τι θα γίνει αν δεν τα κάνουν. Η κριτική φυσικά και δεν έρχεται πάντα με την μορφή υποβιβασμού αλλά αρκετές φορές στολίζεται από λέξεις αγάπης ή υποστήριξης άρα είναι λίγο δύσκολο να αναγνωρίσει η αρκετά ευάλωτη μητέρα – στην περίοδο που διανύει – τι είναι τι. Κι αυτό μπορεί να οδηγεί το μυαλό μιας γυναίκας που μόλις γέννησε, σε φαύλους κύκλους αρνητικών και αρκετά αγχωτικών σκέψεων.
Έτσι, κλείνονται και κατεβάζουν διακόπτη. Υποφέρουν στη σιωπή τους και απεγνωσμένα προσπαθούν να βγάλουν την ημέρα χωρίς να μάθουν οι άλλοι πόσο άσχημα νοιώθουν ή την δυσκολία που αντιμετωπίζουν.
Το μήνυμα όμως είναι να σταθούν όρθιες και να αντιμετωπίσουν κατάματα και δυναμικά κάθε εμπόδιο. Η οδύνη τους έχει αξία και είναι ανάγκη τους να μιλήσουν για την επιλόχειο εμπειρία τους καθώς είναι αληθινή και θεραπευτικά αντιμετωπίσιμη.
Οι λόγοι που συχνά αποφεύγουν να πουν πώς νοιώθουν:
- Φόβος ότι θα τις κρίνουν. Στίγμα και ντροπή.
- Φόβος ότι θα τις χαρακτηρίσουν κακές μητέρες ή και χειρότερα, ή θα τους πάρουν το μωρό
- Δυσκολία να διαχωρίσουν τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης από τις φυσιολογικές αλλαγές κατά την διάρκεια της κύησης ή της μητρότητας
- Ανησυχία ότι ο σύζυγός τους ή η οικογένεια θα τις θεωρήσει ανίκανες να φροντίσουν το μωρό
- Άρνηση των συμπτωμάτων που βιώνουν
- Δεν θέλουν να ξέρει ή να τις βοηθήσει ο γιατρός ή μπορεί να μην τον εμπιστεύονται ότι θα τις καταλάβει και θα ανταποκριθεί καταλλήλως
- Ανικανότητα αναγνώρισης των συμπτωμάτων ως άξια να τα αναφέρουν
- Αίσθησης πίεσης να συνέλθουν και να το διαχειριστούν έτσι απλά
- Εδραίωση συμπτωμάτων κατάθλιψης ίσως και πριν την εγκυμοσύνη (συναισθήματα απόγνωσης, κόπωσης, απάθειας, χαμηλής αυτοεκτίμησης, ανημπόριας) καθιστώντας δύσκολη την αναγνώριση ότι χρειάζονται βοήθεια
- Μεγάλη κούραση ακόμα και για ένα τηλεφώνημα ή επίσκεψη σε ειδικό
- Πίστη και ελπίδα ότι θα φύγει μόνο του
- Αίσθησης ότι αν το μοιραστεί θα γίνει βάρος στους άλλους
- Δυσκολία να εστιάσει ή να συγκεντρωθεί σε πράγματα που πρέπει να κάνει.
Γιατί πρέπει να μιλήσουν σε κάποιον για όσα που νοιώθουν;
- Θα νοιώσουν καλύτερα πιο σύντομα.
- Θα παραδειγματίσουν σωστή συμπεριφορά φροντίδας του εαυτού τους στα παιδιά τους
- Θα στηρίξουν τον εαυτό τους και την υγεία τους
- Αν δεν αναζητήσουν βοήθεια, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη διάρκεια και επαναληπτικότητα ανάλογων επεισοδίων
- Όσο πιο νωρίς το αντιμετωπίσουν, τόσο καλύτερη πρόγνωση θα έχουν.
- Γυναίκες με μη-διαχειρισμένη κατάθλιψη προ κύησης, έχουν αυξημένο κίνδυνο για επιλόχειο κατάθλιψη
- Τα συμπτώματα κατάθλιψης κατά την κύηση συνδέονται με αρνητικές συνέπειες και αν δεν ζητήσει βοήθεια για τη διαχείρισή τους, μπορούν να βλάψουν τόσο την μητέρα όσο και το μωρό, όπως επίσης να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις της με τους άλλους αλλά και την σχέση της με το μωρό.
- Η διάθεση και τα συμπτώματα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ικανότητα της μητέρα να φροντίσει τα εαυτό της και το μωρό.
- Τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν άμεση την σωματική υγεία και να κάνουν την γυναίκα ευάλωτη σε ασθένειες.
- Δεν είναι σπάνιο να οδηγούνται σε αλκοόλ ή ουσίες για να διαχειριστούν το άγχος τους
Γι' αυτό κάντε ότι περισσότερο μπορείτε για να πάρετε τη βοήθεια που σας αξίζει.
Θα νιώσετε καλύτερα και πολύ δυνατές, όχι μόνο στον νέο σας ρόλο!
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com