Ο μύθος της σούπερ μαμάς: Επόμενη στάση... σταθμός «Υπερκόπωση!»

«Μπορείς να είσαι η καλύτερη μαμά χωρίς να αισθάνεσαι εξαντλημένη», λέω συχνά στις μαμάδες που βλέπω. «Και δεν χρειάζεται να είσαι η σούπερ μαμά για να τα προλάβεις όλα». Έχετε την επιλογή να ξαναβρείτε τον εαυτό σας, κάθε μέρα και κάθε στιγμή.

Μαμάδες με 2 παιδιά συχνά μου λένε ότι νοιώθουν ότι βρίσκονται στην μέση, και όλοι οι άλλοι να τους τραβούν προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Σε κάθε στιγμή, υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαν να κάνουν. Προσπαθούν να δώσουν από την ενέργειά τους σε όλους και αυτό είναι πολύ σημαντικό για αυτές. Δεν θέλουν να αφήσουν τίποτα για άλλους όμως ξέρουν ότι αν προσπαθήσουν να τα κάνουν όλα, θα καταλήξουν κακές μαμάδες και σύζυγοι!

Η υπερκόπωση προκύπτει από την προσπάθεια να δώσουμε αυτό που δεν έχουμε. Πώς λοιπόν θα μπορούσατε να καταλάβετε πότε έχετε πλησιάσει την υπερκόπωση; Σίγουρα υπάρχουν αρκετοί μύθοι τους οποίους όμως πολλές μαμάδες πιστεύουν και θεωρούν ότι συμβάλλουν στην υπερκόπωση μιας μητέρας. Ένας από αυτούς είναι το γνωστό «μπορώ να τα κάνω όλα αν απλά συμπιέσω περισσότερα σε μια μέρα μου». Αυτή η συμπίεση σας κάνει λιγότερο αποδοτικές γιατί ξεχνάτε πιο εύκολα, δεν είστε συγκεντρωμένες σε αυτό που κάνετε στη στιγμή και συνεπώς γίνεστε ευερέθιστες. Είναι προτιμότερο λοιπόν να καταλαβαίνετε τι κάνετε κάθε στιγμή αντί να τα περνάτε όλα επιφανειακά με την ιδέα ότι θα προλάβετε να κάνετε περισσότερα και να μην ευχαριστιέστε ούτε την ολοκλήρωση μιας δουλειάς.

Ένας άλλος μύθος είναι το «η καλή μαμά είναι πάντα προετοιμασμένη και γνωρίζει τις ανάγκες των άλλων πριν καν τις μάθουν οι άλλοι». Όταν μια γυναίκα γίνεται μητέρα υπάρχει ένα κατεβατό που λέει στον εαυτό της. Σαν μητέρα, πρέπει να έχει υπερδυνάμεις να τους φροντίζει όλους. Να γνωρίζει τις ανάγκες των άλλων ακόμα κι αν δεν τις γνωρίζουν οι ίδιοι. Να έχει τα πάντα έτοιμα για όλους. Να τους προστατεύει από αποτυχίες και απορρίψεις. Νομίζω ότι ξεχνάει να συμπεριλάβει το σημαντικότερο. Ότι προσπαθεί συνεχώς να αποτρέψει τους πάντες να μάθουν από τα λάθη τους. Το μέγιστο λάθος της δηλαδή!

Και θα αναφερθώ και σε έναν άλλο εξίσου δυνατό μύθο, το «δεν θα το κάνει κανένας αν δεν το κάνω εγώ». Κι αυτό όντως μπορεί να ισχύει αλλά ποτέ δεν θα μάθετε αν θα το κάνει κάποιος άλλος, αν πάντα το κάνετε εσείς. Μου έλεγε μια μητέρα τις προάλλες ότι συνειδητοποίησε ότι έχει πάρει όλες τις ευθύνες του μεγαλώματος των παιδιών της όταν ο σύζυγος της την ρώτησε τι θα φορέσουν τα παιδιά. Σίγουρα η μητέρα έχει σχεδόν πάντα την πρώτη ευθύνη στα παιδιά. Όμως δεν νομίζω ότι είναι και η μόνη που ξέρει πώς να τα φροντίσει. Είστε όμως έτοιμες να αφήσετε τους συζύγους σας να δοκιμάσουν κάτι ακόμα κι αν δεν το κάνουν όσο καλά ή με τον τρόπο που το κάνετε εσείς;

Σίγουρα η δουλειά της σύγχρονης γυναίκας, συζύγου και μητέρας θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε 4 μισθούς όμως νομίζω ότι καλό θα ήταν να πετάξουμε την μπέρτα της σούπερ μαμάς. Είναι αρκετές οι φορές που στην ανάγκη σας μπορεί να προσπαθείτε να βρείτε και να συνδέσετε την ουσία της σχέσης σας με τον σύζυγο και τα παιδιά στις καθημερινές υποχρεώσεις. Όμως υπάρχουν σίγουρα κι άλλες επιλογές ώστε να αποφύγετε την υπερκόπωση και την αγανάκτηση.

Το πόσο αληθινό πρόβλημα θεωρείτε και είναι η υπερκόπωση της μητέρας γίνεται αισθητό στις μέρες μας και με την τάση πολλών να ακολουθούν αντικαταθλιπτικές αγωγές προκειμένου να μειώσουν τον εκνευρισμό που βγάζουν στα παιδιά και τον σύζυγό τους. Κι ενώ για κάποιες πάντα είναι μια επιλογή τα φάρμακα, για πολλές σίγουρα δεν είναι καν επιλογή. Τα περισσότερα άρθρα που αφορούν στην ισορροπία της οικογένειας στο σπίτι αναφέρονται σε εναλλακτικές και τρόπους ώστε να μπορέσετε να τα κάνετε όλα. Δεν διαφωνώ απόλυτα αλλά θεωρώ ότι υπάρχει και ωφελιμότερη οδός. Σε αντίθεση με την τάση αυτή «μπορείτε να τα κάνετε όλα», εγώ θα πω «μην τα κάνετε όλα». Σίγουρα υπάρχουν μέρες καλύτερες από άλλες, όμως υπάρχουν καλοί τρόποι να αποτρέψετε πιθανή υπερκόπωση.

Αναρωτηθείτε καθημερινά. Τι είναι λογικό να κάνω σήμερα; Ξέρω ότι αν είναι εργάσιμη ημέρα, τότε σίγουρα δεν μπορείτε να συμπεριλάβετε αρκετά στην λίστα σας. Άλλες μέρες, μπορείτε να συμπεριλάβετε τα σημαντικά που θέλετε να ολοκληρωθούν. Αυτό μπορεί να είναι καθαρισμός του σπιτιού και αγγαρείες όμως δεν πρέπει να ξεχνάτε να αφήσετε χώρο για να έρθετε σε επαφή με άλλους ανθρώπους και να επαναφορτίσετε τις μπαταρίες σας.

Θα είστε πιο αποδοτικές αν κάνετε διαλείμματα. Έτσι θα ευχαριστιέστε περισσότερο αυτό που κάνετε καθώς θα έχετε ήδη ρίξει τους ρυθμούς. Μπορεί να ακούγετε απλό και λογικό αλλά όταν το προτείνω, βλέπω δυσκολία να το εφαρμόσουν. Μπορείτε να συμπεριλάβετε στην λίστα το διάλειμμα ώστε να μην το ξεχάσετε. Τι επαναφορτίζει τις μπαταρίες; Για τον καθένα κάτι διαφορετικό. Το διάβασμα, η γιόγκα, το περπάτημα ή η όποια επαφή με τη φύση, ένας σύντομος ύπνος, ένας φρεσκοκομμένος χυμός.

Το δυσκολότερο όλων. Όταν πιάνετε τον εαυτό σας να κατηγορεί κάποιον άλλον για την δική σας ένταση, σκεφτείτε σε τι θα μπορούσατε να πείτε «όχι» προκειμένου να αποτρέψετε την συσσώρευση θυμού. Για παράδειγμα, αν σκοντάψετε σε κάποιο παιχνίδι καθώς πηγαίνετε για ύπνο, το πιο πιθανό είναι να θυμώσετε με τα μικρά εκείνη τη στιγμή. Αντίθετα μην το μαζέψετε και δώστε τους την ευθύνη ή πηγαίνετε στο κρεβάτι σας απευθείας. Η΄ μπορεί να εκνευριστείτε με τον σύζυγό σας. Κι αυτό δεν το χειροκροτούμε. Υπάρχει ένα σημείο από το οποίο κι έπειτα θα μπορούσατε να πάψετε να κάνετε έστω κι ένα επιπλέον πράγμα, ώστε να μην εξοργιστείτε με εκείνον που απλά βολεύετε στο καθιστικό με την τηλεόραση ; Η συνειδητοποίηση ότι έχετε τον έλεγχο του εκνευρισμού και της έντασής σας μπορεί να σας ακούγεται πολύ διαφορετικός σαν τρόπος σκέψης, αλλά μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά ανακουφιστικός και αρκετά απελευθερωτικός.

Σειρά σας τώρα. Δοκιμάστε και δοκιμαστείτε. Ποιοι μύθοι σας οδηγούν απευθείας στην υπερκόπωση; Ανακαλύψτε σε τι θα μπορούσατε να πείτε όχι, ξεκινώντας από σήμερα και προλάβετε οξύτητες και εντάσεις που δεν ωφελούν ούτε εσάς, ούτε την σχέση σας με τον σύζυγο σας, ούτε τα παιδιά.

Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com